SIR ARTHUR CONAN DOYLE
Οι περιπέτειες του Σέρλοκ Χολμς
μτφρ.: Βασίλης Καλλιπολίτης, Βικτώρια Τράπαλη
εκδ. Εξάντας, σελ. 423
Στην ιστορία της δημιουργίας του περίφημου λογοτεχνικού ήρωα Σέρλοκ Χολμς υπάρχει κάτι πολύ ενδιαφέρον: ο «πατέρας» του, ο συγγραφέας σερ Αρθουρ Κόναν Ντόιλ (1859-1930), δεν του έδωσε ποτέ μεγάλη σημασία. Ο λόγος ήταν ότι επιθυμούσε να καταξιωθεί μέσω των άλλων του έργων. «Αποσπά το μυαλό μου από πολύ καλύτερα πράγματα», έλεγε ο Ντόιλ για τον Χολμς, και με τον όρο «καλύτερα πράγματα» εννοούσε κατ’ αρχάς τις υπόλοιπες συγγραφικές του εργασίες: πλήθος διηγήματα, ιστορικά μυθιστορήματα, μια εξάτομη ιστορία του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου κ.ά. Και πέρα από αυτά, ο Ντόιλ δεν ήθελε να περιορίζει την ευχαρίστηση των κοινωνικών του συναναστροφών και του αθλητισμού –ποδόσφαιρο, κρίκετ, σκι– εξαιτίας αυτού του ιδιοφυούς αλλά ακοινώνητου χαρακτήρα που έπλασε. Στην πραγματικότητα, ο Σέρλοκ Χολμς όπως και ο δημιουργός του είχαν ομοιότητες και η κυριότερη ήταν ότι προσωποποιούσαν τον αντισυμβατικό άντρα της βικτωριανής Μεγάλης Βρετανίας. Ως παιδί ο Κόναν Ντόιλ υπήρξε κάπως φαντασιόπληκτος μέχρι τη στιγμή που ανακάλυψε ότι μπορούσε να διηγείται τις ωραίες ιστορίες που φανταζόταν, και να γοητεύει τους συμμαθητές του που μέχρι τότε τον ταλαιπωρούσαν. Σπούδασε ιατρική, και τον τρίτο χρόνο των σπουδών του δέχτηκε τη θέση του γιατρού σε φαλαινοθηρικό που σάλπαρε για τον αρκτικό κύκλο. Οταν επέστρεψε, συνέχισε τις σπουδές του, απαρνήθηκε τη ρωμαιοκαθολική πίστη και ασπάστηκε τον πνευματισμό (Spiritualism), ισχυρότατη θεολογική τάση της εποχής του.
Ηταν 27 ετών, ένας νιόπαντρος γιατρός άρτι εγκατεστημένος στο Λονδίνο όταν έγραψε το μυθιστόρημα «Σπουδή στο άλικο» και δημιούργησε τον ιδιόρρυθμο ήρωά του, αυτόν που ζούσε μόνος, εργαζόταν κατά βούληση, έκανε συστηματική χρήση ναρκωτικών και χρησιμοποιούσε τη λογική σκέψη σαν όπλο σύγχρονου υπερήρωα. Το βιβλίο δεν πήγε καλά, αλλά εκείνος επέμεινε και τελικά η επιτυχία ήρθε πέντε χρόνια αργότερα με τη δημοσίευση του πρώτου διηγήματος με ήρωα τον Σέρλοκ Χολμς στο περιοδικό Strand. Το γεγονός σηματοδοτεί τη γέννηση της αστυνομικής λογοτεχνίας και υπήρξε ένας εμπορικός θρίαμβος.
Εκτοτε έχουν περάσει 120 χρόνια, και ο συγκεκριμένος λογοτεχνικός χαρακτήρας εξακολουθεί να εμπνέει αναγνώστες και δημιουργούς. Ως αστυνομικός ήρωας της λογοτεχνίας έχει βρει ακολούθους και μιμητές. Ως κινηματογραφικός πρωταγωνιστής δεν έχει σταματήσει να κάνει καριέρα, με αποκορύφωμα τις δύο ομώνυμες ταινίες του Γκάι Ρίτσι (2009-2011) και την εξαιρετική τηλεοπτική σειρά «Σέρλοκ» του BBC, που έκανε πρεμιέρα το 2011. Η δύναμη των ιστοριών που έγραψε ο Ντόιλ, το χιούμορ, η ζωντάνια του διδύμου των ντετέκτιβ και κυρίως η ταχυδακτυλουργική μεταμόρφωση της πραγματικότητας μέσω της διανόησης δεν ξεπερνιούνται. Καμία σημασία εάν ως αναγνώστες μπορούμε πλέον εύκολα να λύσουμε τα αινίγματα. Ο μονόχνωτος, πικρόχολος, σκεπτικιστής Χολμς, αφού επιβίωσε μιας δολοφονίας –τον «σκότωσε» ο συγγραφέας του σε μια περιπέτεια (1893)– και αναστήθηκε λόγω μεγάλης ζήτησης δεν πρόκειται να πεθάνει ποτέ.