6.5 Εκτός ελέγχου ★★★½
ΘΡΙΛΕΡ (2019)
Σκηνοθεσία: Σαΐντ Ρουστάι
Ερμηνείες: Πέιμαν Μοάντι, Ναβίντ Μοχαμαντζαντέχ, Φαρχάντ Ασλάνι
Το πάντα ενδιαφέρον ιρανικό σινεμά αποδεικνύει πως μπορεί να στήσει ακόμα και μεγάλης κλίμακας, χολιγουντιανών προδιαγραφών θρίλερ, τα οποία παράλληλα διατηρούν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της χώρας της Μέσης Ανατολής. Ο πρωταγωνιστής του Ασγκάρ Φαραντί, Πέιμαν Μοάντι («Ενας χωρισμός») υποδύεται εδώ τον Σαμάντ, έναν ντετέκτιβ της αστυνομίας, ο οποίος έχει βάλει σκοπό τη σύλληψη ενός «βαρώνου» των ναρκωτικών και θα κάνει τα πάντα για να το πετύχει. Ακόμη και όταν αυτό θα γίνει ωστόσο, μια καινούργια μάχη ξεκινά.
Με το γκάζι κολλημένο στο πάτωμα από την αρχή, ο Σαΐντ Ρουστάι σκηνοθετεί ένα (βασικά) καθαρό θρίλερ, το οποίο πάντως δεν παραλείπει και την κοινωνική παρατήρηση. Οι σκηνές δράσης του είναι υποδειγματικές, με εντυπωσιακό χειρισμό της κάμερας και ταχύτητα που δεν σε αφήνει να πάρεις τα μάτια σου από την οθόνη.
Από την άλλη, το σασπένς δεν περιορίζεται μόνο στα κυνηγητά και στις… αγριάδες. Η αστυνομική έρευνα όπως και η δικαστική διαδικασία, με τον ελαφρώς σουρεάλ, ανατολίτικο τρόπο τους, είναι εξίσου συναρπαστικές: εδώ έννοιες όπως τα δικαιώματα του κρατουμένου, η διαφάνεια, η ισονομία κ.ο.κ. είναι μάλλον σχετικές και οι ακέραιοι άνθρωποι αγωνίζονται μέσα σε έναν λαβύρινθο διαφθοράς, αν όχι καθαρής παράνοιας.
Υστερα υπάρχει το θέμα των ναρκωτικών. Σε μια χώρα 80 εκατομμυρίων κατοίκων, όπου η κατοχή ναρκωτικών τιμωρείται με τη θανατική ποινή, βρίσκονται 6,5 εκατομμύρια χρήστες παράνομων ουσιών.
Στην (αναμφισβήτητα) πιο καλογυρισμένη σκηνή της ταινίας, η αστυνομία κάνει έφοδο σε ένα πελώριο υπαίθριο στέκι, συλλαμβάνοντας εκατοντάδες άνδρες και γυναίκες.
Παρ’ όλα αυτά, οι ρίζες του προβλήματος μένουν σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητες από το φιλμ του Ρουστάι, γεγονός που σίγουρα του στερεί σε πληρότητα.
Αντιθέτως, εκείνη που έχει ενδιαφέρον είναι αυτή η κάπως παλιομοδίτικη, ξένη στον σημερινό δυτικό κόσμο, ηθική, η οποία διαπερνά τα πάντα και τους πάντες, από τα χαμίνια του δρόμου και τους εμπόρους ναρκωτικών μέχρι τους υπηρέτες του νόμου. Οι ίδιοι οι δικαστές –απόλυτοι κριτές, δίχως «αχρείαστες» λεπτομέρειες όπως ένορκοι, ακροατήριο κ.τ.λ.– αποφασίζουν με αυστηρότητα αλλά και γνώμονα αυτόν τον ιδιότυπο ηθικό κώδικα.
Από την πλευρά του, ο ντετέκτιβ Σαμάντ παίρνει τις περισσότερες αποφάσεις του με βάση το αίσθημα καθήκοντος και τον φόβο της… συζύγου του· επιφανειακά μοιάζει σκληρός, πολλές φορές και ανελέητος, όμως στην πραγματικότητα απλώς προσπαθεί να κάνει σωστά τη δουλειά του, κάτω από δύσκολες συνθήκες.