Τέλος του φλερτ, θάνατος του έρωτα

Τέλος του φλερτ, θάνατος του έρωτα

4' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το «Αγάπα με αν τολμάς» ξανάρχεται στα θερινά σινεμά σε επανέκδοση, δεκατρία χρόνια μετά την πρώτη προβολή του, χωρίς σημάδια κόπωσης και ίχνος ρυτίδας. Ηταν η ταινία που έφερε με αξιώσεις στο προσκήνιο του γαλλικού σινεμά δύο νεαρούς τότε πρωταγωνιστές, τη Μαριόν Κοτιγιάρ και τον Γκιγιόμ Κανέ, αλλά και τον ευφάνταστο πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη Γιαν Σαμιέλ.

Τα «Παιχνίδια της παιδικής ηλικίας» (κατά τον πρωτότυπο γαλλικό τίτλο «Jeux d’ enfants») είναι η ιστορία ενός βασανιστικού, σχεδόν μαζοχιστικού φλερτ, το οποίο αρχίζει στη σκιά του θανάτου για να συνεχιστεί σαν παιχνίδι ζήλιας, ίσως και απόγνωσης, μέχρι την ωριμότητα των δύο θαρραλέων ερωτευμένων παικτών του. Ενα τσίγκινο κουτί για καραμέλες, σε σχήμα καρουζέλ, πηγαινοέρχεται ανάμεσα στον Ζιλιέν και στη Σοφί. Είναι το τρόπαιο για τον εκάστοτε νικητή, από την εποχή που οι δύο «αντίπαλοι» ήσαν συμμαθητές στο δημοτικό σχολείο μέχρι την τελευταία τους συνάντηση, γύρω στα 35 τους χρόνια.

Το φιλμ ξεκινάει σαν ανάλαφρο δράμα για τη δύσκολη παιδική ηλικία· έχει στυλ, αλλά και στέρεη βάση: κάποιες στιγμές σε κάνει να πιστέψεις πως το ’χουν στοιχειώσει τα παλιά ασπρόμαυρα «Απαγορευμένα παιχνίδια» του Ρενέ Κλεμάν (σπουδαία ταινία του 1952 γύρω από τον ψυχισμό του παιδιού στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου). Ο Ζιλιέν (που χάνει τη μαμά του από καρκίνο και έχει ενοχές γιατί πιστεύει πως έχει κι αυτός φταίξει) και η Πολωνέζα Σοφί (που ζει στο περιθώριο λόγω της καταγωγής της) γίνονται φίλοι, παίζοντας ένα παράξενο παιχνίδι θάρρους.

Στο τέλος της παιδικής τους ηλικίας, το οποίο σηματοδοτείται από τον θάνατο της μητέρας του Ζιλιέν, θα πέσουν για ύπνο στο ίδιο κρεβάτι. Εκείνο το βράδυ θα κοιμηθούν… 12 χρόνια και θα ξυπνήσουν φοιτητές. Θα συνεχίσουν το παιχνίδι τους με το ίδιο ανεξήγητο πάθος. Καθώς περνούν τα χρόνια, η ρομαντική κομεντί φαντάζει σαν όχημα που μπαίνει στην ατμόσφαιρα του θρίλερ.

La vie en rose

Το «Αγάπα με αν τολμάς» είναι η ιστορία δύο ερωτευμένων που τρέπονται σε άτακτη φυγή όταν έρχεται η στιγμή να παραδεχτούν και να ολοκληρώσουν τον έρωτά τους. Η αιώνια σύγκρουση αρσενικού – θηλυκού μετατρέπεται σε αιώνιο φλερτ, στο οποίο κυριαρχούν το πείσμα και το ανικανοποίητο του παιδιού. Μόνιμο μουσικό μοτίβο για να τη συνοδεύει είναι το «La vie en rose» σε παραλλαγές.

Η σχέση του Ζιλιέν και της Σοφί είναι μια διαρκής άρνηση της επιθυμίας, από φόβο μήπως φθαρεί, και ταυτοχρόνως μια δοκιμασία που όσο περνούν τα χρόνια γίνεται όλο και πιο παράλογη. Ο ανομολόγητος έρωτάς τους είναι μια επεισοδιακή διαδρομή από την τρυφερότητα στην αγριάδα της πρώτης νιότης και στη συνέχεια στην εποχή των συμβιβασμών και της άτακτης υποχώρησης. Στην εποχή, που «έχεις αμάξι που πιάνει τα 200 και εσύ δεν μπορείς να υπερβείς τα 60», όπως λέει κάποια στιγμή ο Ζιλιέν.

Το «Αγάπα με αν τολμάς» είναι σαν μια μικρή οδύσσεια του έρωτα, στην οποία σημασία δεν έχει η Ιθάκη αλλά οι περιπέτειες μέχρι να φτάσεις σε αυτήν. Ενα μακρόσυρτο ερωτικό παιχνίδι, με διαδοχικές παρατάσεις και αναβολές λίγο πριν από το σφύριγμα της λήξης. Ενας τρελός έρωτας, ο οποίος, όταν φτάνουν τα πράγματα στα όρια, μετατρέπεται σε μίσος. Η ιστορία του Ζιλιέν και της Σοφί περιγράφεται σαν μια αλυσίδα προγραμματισμένων και ατελέσφορων ερωτικών συναντήσεων. «Την τάδε ημέρα του τάδε χρόνου θα ξαναβρεθούμε. Αντέχεις;» υπόσχονται μεταξύ τους, θέλοντας να πειστούν πως η έλξη τους δεν είναι στιγμιαία, αλλά προέρχεται από μια βαθιά επιθυμία. Οι προγραμματισμένες συναντήσεις αραιώνουν και γίνονται σφοδρές συγκρούσεις.

Ο πρώτος μεγάλος θρίαμβος της γαλλικής ρομαντικής κομεντί στην αυγή της χιλιετίας ήταν το «Αμελί» του Ζαν Πιερ Ζενέ. Ο δεύτερος, το «Αγάπα με αν τολμάς» του Σαμιέλ.

Αγάπα με αν τολμάς ****

ΕΡΩΤΙΚΗ ΚΟΜΕΝΤΙ

Σκηνοθεσία: Γιαν Σαμιέλ

Ερμηνείες: Μαριόν Κοτιγιάρ, Γκιγιόμ Κανέ, Τιμπό Φερχέγκε, Ζοζεφίν

Λεμπά Ζολί

Πίσω στη δεκαετία του ’80

Δύο ακόμη επανεκδόσεις, το «Παρίσι, Τέξας» και τα «Φτερά του έρωτα», στρέφουν το ενδιαφέρον μας προς τα πίσω, στη δεκαετία του ’80. Πρόκειται για τις πιο δημοφιλείς ταινίες του Βιμ Βέντερς, οι οποίες ξαναπροβάλλονται αποκατεστημένες ψηφιακά σε κοινό πρόγραμμα. Αξίζει να τις (ξανα)δούμε, γιατί είναι οι τελευταίες σημαντικές δουλειές ενός κινηματογραφιστή που υπήρξε ζωντανό σημείο αναφοράς για μια ολόκληρη γενιά σινεφίλ. Ο Βέντερς ακολούθησε αντιήρωες, ανήμπορους να επικοινωνήσουν, αναζητώντας τη «χαμένη εικόνα», αλλά και μια νέα μυθοπλασία, σε ατέλειωτους αυτοκινητόδρομους. Στον πυρήνα των ταινιών του είναι η οικογένεια, τσακισμένη ή δυσλειτουργική. Κέντρο βάρους του σινεμά του είναι το βλέμμα του παιδιού.

Tο «Παρίσι, Τέξας» («Paris, Texas», 1984) γυρίστηκε 10 χρόνια μετά την «Αλίκη στις πόλεις», την εμβληματικότερη ταινία του. Εδώ ο Βέντερς διασχίζει μια «έρημη χώρα», εξαντλώντας την προβληματική του γύρω από την οικογένεια, την περιπλάνηση και την πολιτιστική συνύπαρξη Αμερικής και Ευρώπης. Η αρχική σεκάνς (έξοχα φωτογραφημένη, όπως και όλη η ταινία, από τον Ρόμπι Μίλερ) φαντάζει σαν φόρος τιμής στον Τζον Φορντ και στην «Αιχμάλωτη της ερήμου».

Στα «Φτερά του έρωτα» («Der Himmel über Berlin», 1987) ο αυθεντικός γερμανικός τίτλος αναφέρεται στον ουρανό, ο οποίος δεν έχει σύνορα σε αντίθεση με το Βερολίνο της εποχής που γυρίστηκε η ταινία. Ο «Ουρανός πάνω από το Βερολίνο» είναι μια ιστορία για ερωτευμένους αγγέλους που πέφτουν στη γη.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή