Το βλέμμα του είναι το πρώτο πράγμα που προσέχει κανείς στον Πάολο Σορεντίνο. Ακόμα και με τα τόσα εύγλωττα επίθετα που διαθέτει η ελληνική γλώσσα είναι δύσκολο να περιγραφεί με ακρίβεια. Είναι ταυτόχρονα‒και όχι μόνο‒απλανές, ονειροπόλο, δημιουργικό, εσωστρεφές· μοιάζει να αιωρείται στη λεπτή γραμμή που ενώνει το όραμα και την πραγματικότητα, την αναμονή και την ετοιμότητα. Είναι το σήμα κατατεθέν του, αυτό που εμπνέει τους συνεργάτες του και λειτουργεί ως κινητήριος δύναμη για τους ηθοποιούς του. Ο Ιταλός σκηνοθέτης, τον οποίο οι συμπατριώτες του αποκαλούν με το μικρό του όνομα, έχει ήδη στο «ράφι» του ένα Οσκαρ (2013, για την ταινία «The Great Beauty»), Χρυσές Σφαίρες, BAFTA και πάμπολλες διακρίσεις στα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά κινηματογραφικά φεστιβάλ για τα «One Man Up», «The Consequences of Love», «This Must be the Place», «The Family Friend», «Youth». Από την καρέκλα του σκηνοθέτη έχει κατευθύνει ηθοποιούς όπως ο Σον Πεν, ο Μάικλ Κέιν, η Φράνσις Μακ Ντόρμαντ, ο Τόνι Σερβίλο, ο Χάρβεϊ Καϊτέλ, η Ρέιτσελ Βάις, η Τζέιν Φόντα.
Δεν διστάζει να εκπλήσσει και να πειραματίζεται, φαίνεται δε να αντλεί και μια κάπως «σαδιστική» ικανοποίηση από αυτό και φέτος το αποδεικνύει και πάλι κάνοντας πανηγυρική είσοδο στην τηλεοπτική βιομηχανία με τη μεγάλη συμπαραγωγή των Sky, HBO, Canal + «The Young Pope». Η σειρά, που αποτελείται από 10 επεισόδια, παρουσιάστηκε εκτός συναγωνισμού στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, όπου καταχειροκροτήθηκε από κοινό και εκπροσώπους του Τύπου και της κινηματογραφικής βιομηχανίας – στην Ελλάδα κάνει πρεμιέρα στις 28 Οκτωβρίου στο OTE Cinema 4 HD. Εν συντομία, αφηγείται την ιστορία του Λένι Μπελάρντο ή Πάπα Πίου 13ου –τον υποδύεται ο Τζουντ Λο– ο οποίος γίνεται ο πρώτος Αμερικανός ποντίφικας στην ιστορία. Με την κάμερά του ο Πάολο Σορεντίνο ακολουθεί τον νέο προκαθήμενο της Καθολικής Εκκλησίας στους «αναγνωριστικούς» περιπάτους του στο Βατικανό, ενόσω συναντά τους καινούργιους του συνεργάτες και προβεβλημένα στελέχη του ισχυρού συστήματος εξουσίας του κρατιδίου και προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τις σχέσεις μεταξύ τους. Καθισμένος αναπαυτικά σε μια ξύλινη καρέκλα στη σκιά των δέντρων, στον δροσερό κήπο του Venice Movie Stars Lounge, ο σκηνοθέτης παραδέχεται ότι ταυτόχρονα κάνει το προσωπικό του ταξίδι επιθυμώντας να εξερευνήσει και να διαπιστώσει αν έκανε τις σωστές επιλογές στη ζωή του ή όχι. «Ολους μάς δελεάζει μια ζωή που είναι πιο καθησυχαστική και ήρεμη, χωρίς πολλές ευθύνες. Για μένα αυτή η σειρά ήταν χρήσιμη, γιατί συνειδητοποίησα ότι έκανα τη σωστή επιλογή όταν έγινα σκηνοθέτης».
Οι δημοσιογράφοι τον «βομβαρδίζουμε» με ερωτήσεις. Τις ακούει όλες με προσοχή, άλλωστε μπορεί να καταλάβει Αγγλικά. Υπερηφανεύεται μάλιστα ότι μετά τα επτάμηνα γυρίσματα της σειράς έχει κατακτήσει πια την αγγλική γλώσσα, καταφεύγει όμως στην ασφάλεια της μητρικής του γλώσσας για να απαντήσει. Παρότι μια πιθανή σύγκρουσή του με το Βατικανό προβάλλει ως «γαργαλιστική» προοπτική για τους εκπροσώπους των παγκόσμιων μέσων ενημέρωσης, δεν δείχνει να είναι αυτή η πρόθεσή του. Φαίνεται να έχει μια περιπαικτική διάθεση απέναντι στο Βατικανό, χωρίς όμως να επιζητεί την πρόκληση και τη σύγκρουση. Βέβαια, είναι απόλυτα σοβαρός, είναι ίσως η πρώτη φορά που αφήνει να διαφανεί μια μικρή ενόχληση όταν ξεκαθαρίζει ότι «δεν με άφησαν να δω το Βατικανό, να κάνω γυρίσματα εκεί, δεν τους άφησα να δουν τη σειρά, θα την παρακολουθήσουν στην τηλεόραση».
Μελέτησε πολύ τη ζωή σε αυτή την κλειστή κοινωνία, στην κοιτίδα του καθολικισμού, προκειμένου να ολοκληρώσει το σενάριο των 10 ωρών πάνω στο οποίο γυρίστηκε η σειρά. «Χρειάστηκε να αντλήσω πληροφορίες από πολλές διαφορετικές πηγές, διάβασα βιβλία και ημερολόγια καρδιναλίων όπου υπήρχαν περιγραφές της καθημερινότητάς τους, συνάντησα καθηγητές του Βατικανού και ειδικούς». Αλλωστε, ομολογεί ότι συμφωνεί με έναν από τους ήρωές του ότι «η γνώση είναι η πραγματική δύναμη». Δεν επρόκειτο, βέβαια, να αφήσει στην τύχη ούτε μία λεπτομέρεια που σχετιζόταν με αυτήν τη σειρά την οποία «κλωθογύριζε» στο μυαλό του από παιδί σχεδόν. «Τότε είχα φανταστεί το πρώτο επεισόδιο να ξεκινά με ένα πλάνο του Πάπα, ντυμένου στα άσπρα, να κάνει σκι και να κατεβαίνει μια πλαγιά χρησιμοποιώντας ως μπαστούνια του σκι δύο σταυρούς». Αντί γι’ αυτό επέλεξε ως πρώτη μια εντυπωσιακή, σχεδόν σοκαριστική σκηνή με απίστευτη δυναμική, στην οποία η κάμερα ακολουθεί ένα μωρό που μπουσουλάει πάνω σε έναν «λόφο» από σώματα άλλων κοιμισμένων μωρών, για να καταλήξει στη βάση αυτού του ανθρώπινου σωρού, όπου διακρίνεται ο Πάπας να ξεπροβάλλει κάτω από τα μικρά κορμάκια.
Το ίδιο μελετημένη φαίνεται ότι είναι και η είσοδός του στην τηλεοπτική βιομηχανία. Παρότι χαίρεται που συμπίπτει χρονικά με μια περίοδο κατά την οποία πολλοί καταξιωμένοι κινηματογραφικοί δημιουργοί (όπως οι Στίβεν Σπίλμπεργκ, Στίβεν Σόντερμπεργκ κ.ά.) αποφάσισαν να επενδύσουν στη «μικρή» οθόνη μέρος του ταλέντου τους, γι’ αυτόν ήταν «κάτι που ήθελα να κάνω ήδη εδώ και κάποια χρόνια, αλλά στην Ιταλία δεν μπορούσα να βρω τις κατάλληλες συνθήκες για να προχωρήσω, δεν υπήρχε η δημιουργική ελευθερία και το μπάτζετ που χρειαζόμουν. Η ευκαιρία ήρθε τώρα». Βέβαια, παρότι άλλαξαν οι πόροι που είχε στη διάθεσή του αλλά και το μέσο προβολής, ο τρόπος δουλειάς του δεν διαφοροποιήθηκε και είναι πολύ κατηγορηματικός ως προς αυτό: «Το πώς δουλεύω ως σκηνοθέτης δεν άλλαξε. Είναι φυσικά πιο κουραστικό, κρατάει πιο πολύ, είναι πιο δύσκολο να σκηνοθετήσεις και να γράψεις ένα σίριαλ, γιατί πρέπει να ελέγξεις πιο πολλά πράγματα, η δουλειά όμως πρακτικά είναι η ίδια».
Οσο η συζήτηση προχωρά, ο Ιταλός δημιουργός θυμίζει όλο και περισσότερο τη σειρά του. Είναι σαν κι αυτή, σοβαρός, έντονος, αποφασιστικός, αλλά και γεμάτος περιέργεια, δίψα για σκέψη και ενδοσκόπηση. Μας ξαφνιάζει με απρόοπτα αστεία, οικοδομεί μια προσμονή, άλλοτε για να τη δικαιώσει με μια απάντηση όλο νόημα και περιεχόμενο, κάποιες φορές για να τη διαψεύσει έντεχνα και ανώδυνα με μια χιουμοριστική αποστροφή του λόγου.
Είναι σίγουρος για τη σειρά του, όχι τόσο για την επιτυχία της όσο για την καλλιτεχνική της αξία. Δεν συμφωνεί μαζί μου ότι το να ασχοληθεί με τη δημιουργία ενός σίριαλ είναι πρόκληση αλλά και ρίσκο: «Νομίζω ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν το ενδεδειγμένο είδος· το Βατικανό και η θρησκεία είναι θέματα με τόση ευρύτητα, που μια ταινία δεν θα ήταν αρκετή για να τα πραγματευτεί. Ισως και μία σεζόν αυτής της σειράς να μην αρκεί». Η ευκαιρία δεν μένει ανεκμετάλλευτη και με την επόμενη απάντησή του επιβεβαιώνει ότι υπάρχουν σκέψεις για συνέχιση του «The Young Pope» με δεύτερο κύκλο επεισοδίων. Φυσικά, στα μελλοντικά σχέδια περιλαμβάνονται και κινηματογραφικά, μια νέα μεγάλου μήκους ταινία αφιερωμένη στον Σίλβιο Μπερλουσκόνι.