Πλούσια η κινηματογραφική εβδομάδα που ξεκινά, φέρει πολλών ειδών «καρπούς», από την Ελλάδα, το Χόλιγουντ, το αμερικανικό ανεξάρτητο σινεμά, αλλά και την ευρωπαϊκή παραγωγή. Ξεκίνημα με μία από τις πιο απίθανες μεταμορφώσεις ηθοποιού που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια στον κινηματογράφο. Ο Βινς Βον, γνωστός κυρίως για τους ρόλους του σε –περισσότερο ή λιγότερο– επιτυχημένες κωμωδίες και κομεντί, μετατρέπεται στον «Καυγά στο Μπλοκ 99» (***) σε καλτ ήρωα, με ξυρισμένο κρανίο και μπόλικα μυϊκά κιλά, που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα του. Η μεταμόρφωση δεν είναι μόνο εξωτερική. Ο συνήθως διασκεδαστικός και ανάλαφρος Βον είναι εδώ ο Μπράντλεϊ, ένας τύπος από εκείνους που όσο λιγότερο μιλούν τόσο πιο τρομακτικοί μοιάζουν. Οταν χάνει τη δουλειά του και με τον γάμο του υπό διάλυση, θα αναγκαστεί να ξαναγυρίσει στην προηγούμενη ζωή του σαν βαποράκι. Μια «στραβή», ωστόσο, θα οδηγήσει τον ίδιο στη φυλακή και την έγκυο σύζυγο αιχμάλωτη στα χέρια αδίστακτων εκβιαστών.
Και κάπου εκεί ξεκινά ο χαμός. Η οργή του Μπράντλεϊ, κρυμμένη ώς τότε κάτω από την ψυχρή επιφάνεια, τελικά εκρήγνυται, σε έναν απίστευτο κύκλο αίματος που θα έκανε τον Κουέντιν Ταραντίνο υπερήφανο. Ο «Καυγάς» είναι επί της ουσίας ένα Β movie· απενοχοποιημένο και επαρκώς αλλόκοτο, το φιλμ του Σ. Γκρεγκ Ζάλερ («Τσεκούρι από κόκαλο») φέρνει στην οθόνη άλλη μία εκδοχή του αμερικανικού ονείρου, μόνο και μόνο για να την τσαλαπατήσει και μετά να βαδίσει, μαζί με τον ήρωά του, προς το βίαιο, αναπόδραστο φινάλε.
Φυλακή αλλά πολύ διαφορετικού είδους έχουμε και στην ελληνική ταινία της εβδομάδας. «Το τελευταίο σημείωμα» (**½) του Παντελή Βούλγαρη είναι ένας φόρος τιμής στους 200 εκτελεσθέντες της Καισαριανής, την Πρωτομαγιά του 1944, αλλά και γενικότερα σε όσους στήθηκαν στον τοίχο, αρνούμενοι να αποκηρύξουν την πατρίδα και την ιδεολογία τους. Πρωταγωνιστής του φιλμ είναι ο κομμουνιστής Ναπολέων Σουκατζίδης (Ανδρέας Κωνσταντίνου), πραγματικό πρόσωπο, κρατούμενος και μεταφραστής στη φυλακή του Χαϊδαρίου από όπου επιλέχθηκαν οι 200.
Ο Βούλγαρης συνθέτει, με υλικά κάπως «παλιά», αλλά και με ειλικρίνεια και ευθύτητα, τη σπαρακτική ιστορία εκείνων των ανθρώπων που πέρασαν οκτώ χρόνια στη φυλακή (παραδόθηκαν από το Μεταξικό καθεστώς κατευθείαν στους Γερμανούς) προτού οδηγηθούν τελικά στον θάνατο. Ο τρόπος του είναι μεν συμβατικός –εξαίρεση αποτελεί η εκπληκτική σκηνή του γλεντιού, τη νύχτα πριν από την εκτέλεση– ωστόσο η ιστορική και πολιτική αξία της ταινίας του είναι αναμφισβήτητη.
Και από την Ελλάδα στο Χόλιγουντ και στον Τζορτζ Κλούνεϊ, ο οποίος μας παρουσιάζει την τελευταία του σκηνοθετική δουλειά, εξοπλισμένος μάλιστα με ένα σενάριο από τους αδελφούς Κοέν. Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του 1950. «Suburbicon» (**½) είναι το όνομα μιας φαινομενικά ειδυλλιακής πολίχνης των ΗΠΑ, της οποίας οι κάτοικοι ζουν ειρηνικά. Το ίδιο κάνει και η οικογένεια του Γκάρντνερ (Ματ Ντέιμον) ώσπου, ένα βράδυ, άγνωστοι εισβάλλουν στο σπίτι του, αφήνοντας πίσω τους νεκρή τη μητέρα. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, μια σειρά παράξενων γεγονότων και ανατροπών αρχίζει να ξετυλίγεται, με τον μικρό Νίκι, τον γιο της οικογένειας, να παρακολουθεί έντρομος τους μεγάλους να επιδίδονται σε κάθε λογής παραδοξότητες. O Κλούνεϊ και οι Κοέν δημιουργούν ένα σπιρτόζικο φιλμ – ανελέητη σάτιρα της παλιάς αλλά και της σημερινής Αμερικής. Η «αγία» αμερικανική οικογένεια, ο κατάφωρος ρατσισμός, η κοινωνική υποκρισία, όλα μπαίνουν, έστω και κάπως ανάκατα, στο μείγμα που σερβίρεται με στυλ και κωμική ευκολία ώς το τέλος.
Κυκλοφορεί ακόμη το «Κάιρο εμπιστευτικό» (***), ένα αστυνομικό θρίλερ, ευρωπαϊκής συμπαραγωγής, τοποθετημένο τις μέρες της εξέγερσης του 2011. Ενας αξιωματικός της αστυνομίας αναλαμβάνει να ερευνήσει την άγρια δολοφονία μιας νεαρής τραγουδίστριας. Καθώς οι ταραχές εξαπλώνονται, εκείνος μπαίνει στο στόχαστρο ενός πλούσιου βουλευτή και επιχειρηματία, ο οποίος εμπλέκεται επίσης στην υπόθεση. Ο αιγυπτιακής καταγωγής Σουηδός σκηνοθέτης και σεναριογράφος Τάρικ Σάλεχ κατασκευάζει ένα μεγάλης έντασης φιλμ, καταφέρνοντας να αιχμαλωτίσει την ατμόσφαιρα του επαναστατημένου Καΐρου.
Παρότι η πλοκή της ταινίας διαβάζεται άνετα ως συναρπαστικό θρίλερ, ο πραγματικός πρωταγωνιστής εδώ είναι η πόλη. Μια πόλη που αναδίδει εγκατάλειψη, φτώχεια, διαφθορά και κυρίως τον υπόκωφο βρασμό που προηγείται όλων των βίαιων συγκρούσεων. Καθρέφτης του σάπιου κρατικού ιστού είναι η ίδια η αστυνομία, όπου οι πάντες (ακόμη και ο πρωταγωνιστής μας) «λαδώνονται» ανερυθρίαστα, ενώ κρατούμενοι βασανίζονται ή απάγονται μέσα από τα άθλια κελιά της ασφάλειας.
CINEMA ALERT
Είναι μία από τις κορυφαίες σταρ του σύγχρονου Χόλιγουντ. Στα 57 της, η Τζούλιαν Μουρ αποτελεί σπάνια περίπτωση καθώς παίζει κυριολεκτικά τα πάντα: από μεγάλα μπλοκμπάστερ («The Hunger Games: Επανάσταση», «Kingsman: Ο χρυσός κύκλος») μέχρι μικρές ανεξάρτητες παραγωγές («Η Μάγκι έχει σχέδιο», «Αγάπη χωρίς όρια»). Το ίδιο όμως συμβαίνει και με το εύρος των χαρακτήρων που υποδύεται: μοιραία γυναίκα, απατημένη σύζυγος, σατανική villain, ακόμα και στοργική γιαγιά την έχουμε δει, όλα μέσα στην τελευταία πενταετία. Αυτή την βδομάδα ερμηνεύει διπλό ρόλο –δύο δίδυμες αδελφές– στο αστραφτερό «Suburbicon» του Τζορτζ Κλούνεϊ. Καταφέρνει δε να κλέψει με άνεση την παράσταση από τον συμπρωταγωνιστή της Ματ Ντέιμον, με την κωμική παράνοια του χαρακτήρα της.