Ο Βέρντι δεν έγραψε, βέβαια, μπαλέτα. Οπως συνέθεσαν o Ντελίμπ, ο Τσαϊκόφσκι, ο Γκλαζούνοφ ή ο Μίνκους τον 19ο αιώνα. Προσέθεσε, όμως, χορευτικά ιντερμέδια ή ιντερλούδια σε πολλές από τις όπερές του. Ηταν αυτές που θα αναβίωναν στη σκηνή της παρισινής Οπερά και εκεί υπήρχε απαράβατος όρος να παρουσιαστεί το Μπαλέτο της στο έργο, κατά προτίμηση στη γ΄ πράξη. Διαφορετικά το μελόδραμα θα περνούσε στην Οπερά Κομίκ. Ετσι με εξαίρεση την «Αΐντα» για την Οπερα του Καΐρου όπου συνετέθη ειδικά η σκηνή του θριάμβου με το μπαλέτο, όλες οι άλλες χορευτικές σκηνές ήταν πρωθύστερες προσθήκες: «Οι Λομβαρδοί», «Σικελικός Εσπερινός» (η μεγαλύτερη σε διάρκεια μπαλετική σύνθεση του Βέρντι με τίτλο «Οι 4 Εποχές»), «Ο Τροβαδούρος», «Μάκβεθ», «Δον Κάρλος» και «Οθέλλος». Φαίνεται, μάλιστα, ότι η μουσική μπαλέτου που προσέθεσε ο Βέρντι για τον «Μαυριτανό της Βενετίας» είναι η τελευταία σελίδα του συνθέτη.
Ηταν θαυμάσια ιδέα σκηνοθέτη (Λ. Μαριάνι) και χορογράφου (Ρ. Τζανέλλα) να ξεκινήσουν την εκσυγχρονισμένη εκδοχή τους της όπερας με τις τρεις μοιραίες μάγισσες να λύνουν και να δένουν τα πεπρωμένα του ήρωα – που ειρήσθω εν παρόδω βασίλεψε στη Σκωτία 17 χρόνια: 1040-1057. Οι επαναφορές τους, με ή χωρίς χορογραφημένη χορωδία, έδινε κάτι το απόλυτα χοροθεατρικό στη δραματική εξέλιξη της τραγωδίας. Τώρα, βέβαια, γιατί ο Μάκβεθ και ο Μπάνκο φτάνουν μεν με αλεξίπτωτα και αλεξίσφαιρα γιλέκα από τον πόλεμο, τραβούν δε αργότερα… σπαθί παραμένει ανεξήγητο. Καλάζνικοφ μάλλον θα έπρεπε!
Το απόλυτα μπαλετικό ballabile της γ΄ πράξης δεν προσέφερε τίποτε το ιδιαίτερο, ούτε σαν divertissement και ας ηγείτο η θαυμαστή Αιμιλία Γάσπαρη που τα «ανοίγματά» της θα έκαναν τη Σιλβί Γκιλέμ να πρασινίσει από το κακό της. Εχοντας παρακολουθήσει στο Μέγαρο τον σαιξπηρικό «Μάκβεθ» του Κένεθ Μπράνα, μαγνητοσκοπημένο από το Διεθνές Φεστιβάλ του Μάντσεστερ (22/10/13) η σύγκριση δεν αποβαίνει συντριπτική για την οπερατική παραγωγή της δικής μας ΕΛΣ. Κάθε άλλο. Βέβαια καμία έκδοση δεν φτάνει την αριστουργηματική ταινία «Ο Θρόνος του Αίματος» του Ακίρα Κουροσάβα (1956).
(Μέγαρο Μουσικής 17/01).