ΑΠΩΛΕΙΑ. Μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες χορογράφους που χάραξε, μεταξύ άλλων, με την πορεία της την ιστορία του χορού στην Ελλάδα ήταν η πολυαγαπημένη Μαρία Χορς, η οποία έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 94 ετών. «Η Μαρία Χορς θα μείνει για πάντα στη μνήμη μας ως η μεγάλη δασκάλα που σημάδεψε γενιές και γενιές χορευτών και ηθοποιών, διδάσκοντας την ποιητικότητα της κίνησης, την αρμονία σώματος και ψυχής, και την ελευθερία του λόγου που βρίσκεται πέρα από τα στενά γλωσσικά σημεία και όρια», αναφέρεται στο σημείωμα που έστειλε το Εθνικό Θέατρο για τον θάνατό της.
«Η κίνηση είναι ζωή και αυτός που κινείται είναι ζωντανός», έλεγε στους μαθητές της η Μαρία Χορς, η οποία ξεχώριζε από πολλούς καλλιτέχνες καθώς είχε στο επίκεντρο της διδασκαλίας της την «αγάπη για τον άνθρωπο», πράγμα σπάνιο στον χώρο.
Η Μαρία Χορς, το γένος Παναγιωτοπούλου, γεννήθηκε το 1921 στον Πειραιά και από νεαρή ηλικία μελέτησε με πάθος χορό, κίνηση, μουσική και φιλολογία. Φοίτησε στο Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο επαγγελματικό τμήμα της Σχολής Ορχηστικής Τέχνης της Κούλας Πράτσικα (ως μέλος του οποίου έλαβε μέρος σε σειρά χορευτικών παραστάσεων κατά την περίοδο 1938-1955), ενώ παρακολούθησε και μαθήματα χορού στη Γαλλία, με κορυφαίους δασκάλους του είδους.
Για πάνω από 40 χρόνια (1964-2007) δίδαξε χορό, εκφραστική κίνηση, χορογραφία και ελληνικό παραδοσιακό χορό στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Δίδαξε επίσης στο Τμήμα Ρυθμικής του Λυκείου των Ελληνίδων, το οποίο ίδρυσε η ίδια, στη Δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών, στο Εργαστήριο του «Αμφι-θέατρου» και στο Στούντιο της Λυρικής Σκηνής. Να σημειωθεί ότι η Μαρία Χορς δημιούργησε χοροδραματικά εμβόλιμα για δύο παραστάσεις όπερας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής: τη «Μήδεια» (Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 1961, με τη Μαρία Κάλλας, σκηνοθεσία Αλέξης Μινωτής) και την «Κασσιανή» του Γεωργίου Σκλάβου (Ολύμπια, 1972-73).
Η μακρόχρονη συνεργασία της με το Εθνικό Θέατρο ξεκίνησε το 1958, όταν, μετά από πρόταση του Αλέξη Μινωτή, ανέλαβε τη χορογραφία του «Οιδίποδα επί Κολωνώ». Από τότε η Μαρία Χορς χορογράφησε στο Εθνικό Θέατρο πλήθος παραστάσεων αρχαίου, κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου. Πάνω από εκατόν είκοσι χορογραφίες της σε αρχαίες τραγωδίες ταξίδεψαν στο εξωτερικό και παρουσιάστηκαν σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, καθώς και σε Ιαπωνία, Κίνα, Καναδά, Αμερική και Ρωσία.
Η Μαρία Χορς θα παραμείνει ως μία εμβληματική μορφή στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, καθώς το όνομά της είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την τελετή αφής της ολυμπιακής φλόγας, την οποία χορογραφούσε επί σχεδόν πενήντα χρόνια, προσθέτοντας με την απύθμενη έμπνευσή της νέα στοιχεία που ζωντάνευαν το τελετουργικό.
Για την καλλιτεχνική προσφορά της τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος (2000), το μετάλλιο της Πόλης των Αθηνών (2002) και το βραβείο The Olympic Order από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.
Εχει σημασία να σταθεί κανείς όχι μόνο στο σπουδαίο έργο της Μαρίας Χορς αλλά και στη γενναιόδωρη και τρυφερή προσωπικότητά της. «Αφηνε τον εαυτό της τελευταίο για να μας υποστηρίξει και να νοιαστεί για κάθε μας πρόβλημα», «είχε απίστευτο χιούμορ» είναι μερικά σχόλια των μαθητών της.
Η κηδεία της Μαρίας Χορς θα γίνει την Παρασκευή (18/9) στις 3.30 μ.μ. στον Ιερό Ναό Αγίου Λαζάρου στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.