Μία ακόμη βαθμίδα ανέβηκε προχθές η Εθνική Λυρική Σκηνή με την πρεμιέρα της όπερας του Λέος Γιάνατσεκ «Υπόθεση Μακρόπουλου». Ηταν μία εμπειρία πολυσύνθετη, γιατί εκτός από τον άθλο μιας τόσο απαιτητικής παραγωγής, νιώσαμε μέτοχοι της διεργασίας που κάθε οργανισμός εθνικής εμβέλειας με ευθύνη συγκρότησης ρεπερτορίου και διαπαιδαγώγησης κοινού οφείλει να έχει.
Πράγμα πρωτόγνωρο για την πρόσφατη, τουλάχιστον, ιστορία της Λυρικής, το ανέβασμα της τσεχικής όπερας του Γιάνατσεκ, που διέρρηξε ταμπού για τις λιγότερο γνωστές, στην Ελλάδα, μοντερνιστικές όπερες. Ηταν ένα τόλμημα που στέφθηκε από επιτυχία γιατί ο μόχθος της παραγωγής φαινόταν σε κάθε επιμέρους στοιχείο και γιατί το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα ήταν υψηλό. Θα μπορούσε κανείς να συμφωνήσει ότι η ερμηνεία της Ελενας Κελεσίδη ήταν ένας προσωπικός θρίαμβος. Ηταν ένας πολύ δύσκολος ρόλος, πραγματικός άθλος, που έφθασε στο κοινό αβίαστα, με εσωτερικό αέρα και πνοή πρωταγωνίστριας. Αλλά, η «Υπόθεση Μακρόπουλου» ήταν, από την αρχή έως το τέλος, μια συλλογική δουλειά υψηλής ευκρίνειας. Υποβλητικό, λιτό, πυκνό, πολύσημο και αινιγματικό, όπως πρέπει, το σκηνικό της Εύας Μανιδάκη, όπως και βαθιά ήταν και η ανάγνωση της όπερας του Γιάνατσεκ από τον Γιάννη Χουβαρδά, που μέσα σε αυτό το σκηνικό οργάνωσε τον ασφυκτικό κόσμο των επάλληλων ζωών και του αδιέξοδου παλίμψηστου.
Ο Γιάνατσεκ, δίνοντας μια φιλοσοφική παραβολή, μιλάει για τη λύτρωση που δίνει στους ανθρώπους η θνητότητα. Με τον Σλοβάκο μαέστρο Οντρέι Ολος, απολαύσαμε την ορχήστρα, τους μονωδούς Δημήτρη Πακσόγλου, Χρήστο Κεχρή, Αρτεμις Μπόγρη, Βαγγέλη Μανιάτη, Νίκο Στεφάνου, Γιάννη Γιαννίση, Δημήτρη Σιγαλό, Αρκάδιο Ρακόπουλο, Μιράντα Μακρυνιώτη και τον ηθοποιό Ιερώνυμο Καλετσάνο (23, 25/5).