«Ελα, θα κάνω εγώ τη Λέιντι Γκάγκα κι εσύ τον Μπράντλεϊ Κούπερ, όπως στο «Shallow», αστειεύτηκε η Μαρία Φαραντούρη στις πρόβες με τον Γιάννη Στάνκογλου για τη μεγάλη συναυλία της με τίτλο «Πάμε σινεμά;» στις 10 Ιουλίου στο Ηρώδειο. Και όταν το θυμάται, γελάει με την καρδιά της. «Εχει ωραίο ηχόχρωμα, αλλά τις πρώτες ημέρες δίσταζε να αφεθεί στη μουσική», λέει για τον καταξιωμένο ηθοποιό που ανέλαβε τον ρόλο του αφηγητή στο μεγάλο ταξίδι τους στον ελληνικό και τον ξένο κινηματογράφο.
Τραγούδια που αγαπήσαμε από θρυλικές παλιές ταινίες, όπως η «Καζαμπλάνκα», Breakfast at Tiffany’s, Johnny Guitar, «Ορφέο Νέγκρο», «Αρωμα γυναίκας», «Ο άνθρωπος που γνώριζε πολλά», «Γκίλντα», «Τα φώτα της ράμπας», «Ο πρωτάρης», «Εβίτα», «Υπόθεση Τόμας Κράουν», «Φαίδρα», «Ζ», «Αμέρικα Αμέρικα», «Ταξίδι στα Κύθηρα», «Bohemian Rhapsody» κ.ά. Οι δημιουργοί τους ένας κι ένας: Νίνο Ρότα, Μισέλ Λεγκράν, Χένρι Μαντσίνι, Νικόλα Πιοβάνι, Βίκτωρ Γιανγκ, Τσάρλι Τσάπλιν, Αντριου Λόιντ Γουέμπερ, Φρέντι Μέρκιουρι, Σάιμον και Γκαρφάνκελ, Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Σταύρος Ξαρχάκος, Μίμης Πλέσσας, Ελένη Καραΐνδρου, Σταμάτης Κραουνάκης κ.ά.
Η διεθνής ερμηνεύτρια με την πλούσια κοντράλτο φωνή θα πει και αρκετά απρόσμενα τραγούδια, όπως το «Skyfall» της Αντέλ από την ομώνυμη ταινία του Τζέιμς Μποντ. Αλλά και το «Ενα πρωινό» των Σταύρου Ξαρχάκου – Γιώργου Παπαστεφάνου για «Τα κορίτσια στον ήλιο». Το σπαρακτικό «Αυτή η νύχτα μένει» του Σταμάτη Κραουνάκη είναι κι αυτό στο πρόγραμμα, μαζί με το ανάλαφρο «Que sera, sera» από τα αγαπημένα τραγούδια των δύσκολων παιδικών της χρόνων.
«Στα μέσα της δεκαετίας του ’50 στη Νέα Ιωνία τρέχαμε όλα τα πιτσιρίκια σε ένα λόφο όπου λειτουργούσε ένα θερινό σινεμά για να δούμε λαθραία ταινίες. Η “Πριγκίπισσα Σίσσυ” ήταν από τις πιο χαρακτηριστικές που θυμάμαι, η ρομαντική δραματική “Καζαμπλάνκα” επίσης. Μαγευόμουν και όταν επέστρεφα στο σπίτι προσπαθούσα να φτιάξω τον δικό μου κινηματογραφικό κόσμο που πάντα είχε μουσική. Εφτιαχνα μουσικές προσπαθώντας να βρω εικόνες από μεγάλους έρωτες, ό,τι βλέπαμε από τη Ρίτα Χέιγουορθ, την Ινγκριντ Μπέργκμαν, τη Ρόμι Σνάιντερ», λέει η δημοφιλής ερμηνεύτρια στην «Κ».
Η ασθένεια
Οι αναμνήσεις δεν είναι πάντα ευχάριστες. Στα παιδικά της χρόνια είχε χτυπηθεί από την πολιομυελίτιδα. «Ηταν η εποχή που έπεσε επιδημία και δεν προλάβαμε να κάνουμε όλοι το εμβόλιο. Ηταν οδυνηρά στο σανατόριο. Ερχονταν οι γονείς μου, μου φώναζαν Μαιρούλα, κι εγώ τους έβλεπα από το παράθυρο. Οταν βγήκα, μου πήρε καιρό να μιλήσω, είχα χάσει τη λαλιά μου. Οι δικοί μου είχαν τρελαθεί από τη στενοχώρια. Είχα έναν πατερούλη πολύ ευαίσθητο που μου τραγουδούσε καντάδες, μου έβαζε να ακούω ραδιόφωνο – ήταν από την Κεφαλονιά και η μαμά από τα Κύθηρα. Ενα μεσημέρι που η μητέρα μαγείρευε, εκείνος με είχε στα γόνατά του και μου τραγουδούσε πίνοντας ένα ποτηράκι κρασί. Τότε είπα την πρώτη λέξη: κρασί! Η μουσική έγινε ανάγκη για μένα».
Στα 11 η Μαρία Φαραντούρη έκανε εγχείρηση στο Ασκληπιείο της Βούλας. «Πώς άντεξα! Μας έδιναν μορφίνες για να αντεπεξέλθουμε».
Στα 11 έκανε εγχείρηση στο Ασκληπιείο της Βούλας. «Πώς άντεξα! Μας έδιναν μορφίνες για να αντεπεξέλθουμε. Ευτυχώς δεν έβαλα σίδερα για μεγάλο διάστημα. Στη Βούλα έβλεπα τους γονείς, τους επέτρεπαν να έρθουν στον θάλαμο που είχε γύρω στα 50 παιδιά. Αν δεν είχα τη μουσική ως διέξοδο, ίσως ήμουν ένα τραυματισμένο ψυχικά παιδί».
Οι γονείς της, ο Γεράσιμος και η Ελένη, βοήθησαν πολύ «γιατί και οι δυο ήταν άνθρωποι του μπελκάντο, αγαπούσαν τις καντάδες. Τις Κυριακές που καλούσαν τους συγγενείς, με έβαζαν να τραγουδάω επιτυχίες της εποχής. Η μαμά μου τραγουδούσε ό,τι άκουγε στο ραδιόφωνο. Σαν χαρακτήρας ήμουν κλειστό παιδί αλλά άνθιζα όταν τραγουδούσα».
Από τα καλλίφωνα παιδιά της Νέας Ιωνίας, στα 14 της επιλέχθηκε από τη Φίνος Φιλμ. «Συχνά καλούσαν παιδιά με καλές φωνές να τραγουδήσουν σε ταινίες. Ενα απ’ αυτά ήμουν κι εγώ, και μάλιστα εμφανίζομαι σε δύο πλάνα στα “Χτυποκάρδια στο θρανίο” με την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Στα γυρίσματα που έγιναν στον αύλειο χώρο σχολείου στο Μαρούσι, μας πήγαν όλα τα κορίτσια της γειτονιάς με πούλμαν από τη Νέα Ιωνία. Καθόμουν στην τάξη, στο θρανίο όπου στην ταινία φαίνεται ένα μπούγιο κοριτσιών να τραγουδάει Χατζιδάκι. Ολες φυσικά θαυμάζαμε τη Βουγιουκλάκη. Εκεί την είδαμε πρώτη φορά από κοντά, ήταν γλυκιά και προσιτή».
Ο Θεοδωράκης
Εφηβη ακόμη συμμετείχε στη χορωδία του Συλλόγου Φίλων της Ελληνικής Μουσικής, το ιστορικό φυτώριο νέων καλλιτεχνών (Λοΐζος, Μαρκόπουλος, Σαββόπουλος, Λεοντής κ.ά.) που έδωσε νέα πνοή στο ελληνικό τραγούδι. Εκεί, σε μια εκδήλωση του ΣΦΕΜ το 1963, την άκουσε ο Μίκης Θεοδωράκης να τραγουδά τον «Καημό». Επειτα της έδωσε το
«Ματωμένο Φεγγάρι» σε στίχους Νίκου Γκάτσου, που γράφτηκε για την ταινία «Το Νησί της Αφροδίτης» του Χαρίλαου Παπαδόπουλου και ηχογραφήθηκε το 1966.
Μετά το πραξικόπημα, η Μαρία Φαραντούρη ανταποκρίθηκε στην προτροπή του Θεοδωράκη να φύγει στο Παρίσι μαζί με άλλους μουσικούς. Το κρυφό μήνυμα ήταν γραμμένο σ’ ένα χαρτάκι από μαστίχα. Εικοσάχρονη μόλις, εκείνη δεν δίστασε. Και σύντομα έγινε σύμβολο αντίστασης και ελπίδας τραγουδώντας αφιλοκερδώς σε πλήθος συναυλιών, με τα έσοδα να διοχετεύονται στην αντιδικτατορική δράση. Σε μια τέτοια συναυλία γνώρισε τον τότε φοιτητή της Φιλοσοφικής στη Φλωρεντία και ποιητή Τηλέμαχο Χυτήρη, τον σύντροφο της ζωής της. Εκείνος τη συνόδευσε όταν την κάλεσαν στην Τσινετσιτά για μια ταινία του Ελληνοαμερικανού σκηνοθέτη Τζορτζ Κοσμάτου. «Θα τραγουδούσα τα “Ζαβαρακατρανέμια” του Γιάννη Μαρκόπουλου. Θυμάμαι ακόμη τη μέρα που πήγαμε για το συμβόλαιο και την ηχογράφηση».
Σήμερα πηγαίνει σινεμά; «Οχι όσο θα ήθελα. Τον χειμώνα προσέχω να μη βρίσκομαι σε κλειστούς χώρους για να προστατεύσω τη φωνή μου. Επειτα ταξιδεύω πολύ. Βλέπω όμως ταινίες στο σπίτι. Σινεμά συνήθως πηγαίνω το φθινόπωρο και την άνοιξη. Είδα την καινούργια ταινία του Λάνθιμου. Στην αρχή οι ταινίες του έμοιαζαν περίεργες. Ηταν ένα άκρως υπαρξιακό και περίεργο σινεμά που σε παραξένευε, αλλά μαρτυρούσε πως έχει ενδιαφέρον ο δημιουργός του. Η τελευταία του ταινία είναι πιο συμβατή, με τεχνική ματιά ιδιαίτερη, βλέπεις τη διαφορά από άλλους δημιουργούς. Χαίρεσαι που είναι ένας Ελληνας ο οποίος άνοιξε τα φτερά του και στο μέλλον θα πάει ακόμη καλύτερα».
Στη συναυλία στο Ηρώδειο μαζί της θα τραγουδήσουν ο Θοδωρής Βουτσικάκης και η Κορίνα Λεγάκη. Συμπράττει η Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, με μαέστρο τον Αναστάσιο Συμεωνίδη και σολίστ τον πιανίστα Χρίστο Παπαγεωργίου, ο οποίος υπογράφει τις ενορχηστρώσεις με τον Κώστα Κλάββα. Τα κείμενα της αφήγησης επιμελήθηκε ο κριτικός και ιστορικός μουσικής Γιώργος Μονεμβασίτης.
Τρεις μέρες μετά, στις 13/7, η Φαραντούρη είναι καλεσμένη του Τσαρλς Λόιντ στο Σάνι Φέστιβαλ της Χαλκιδικής, ενώ στη διεθνή αγορά κυκλοφόρησε πρόσφατα από την ECM ο δίσκος της «Beyond the borders».