Μάλερ από την Κρατική στον κήπο του Βυζαντινού Μουσείου

Μάλερ από την Κρατική στον κήπο του Βυζαντινού Μουσείου

2' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Την Τέταρτη Συμφωνία του Γκούσταφ Μάλερ παρουσίασε η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στην αυλή του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών στις 3 Αυγούστου στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Ολη η Ελλάδα ένας πολιτισμός». Διηύθυνε ο Στέφανος Τσιαλής, ενώ σολίστ ήταν η υψίφωνος Μυρσίνη Μαργαρίτη.

Η Τέταρτη γράφηκε ανάμεσα στα 1899 και 1900. Ολοκληρώνει την τριλογία των Συμφωνιών που σχετίζονται με τη συλλογή δημοτικής ποίησης «Το μαγικό κόρνο του παιδιού», την οποία είχαν επιμεληθεί περίπου έναν αιώνα νωρίτερα οι Αρνιμ και Μπρεντάνο.

Ο Μάλερ είχε μελοποιήσει ήδη από το 1892 το τραγούδι «Η ουράνια ζωή», που καταλαμβάνει το τελευταίο μέρος της Συμφωνίας και αποτελεί το παιδικό όραμα ενός κόσμου χωρίς το παραμικρό σύννεφο. Αρχικά, ως ζοφερή αντίστιξη είχε σκοπό να περιλάβει ένα δεύτερο τραγούδι, την «Επίγεια ζωή».

Τελικά την αντίθεση παρέχει το καθαρά ενόργανο δεύτερο μέρος της Συμφωνίας, όπου το βιολί αποδίδει έναν «μακάβριο χορό», τον οποίο σύρει ο θάνατος. Σύμφωνα με τη σύζυγο του συνθέτη, ήταν εμπνευσμένο από σχετικό πίνακα του Ελβετού ζωγράφου Αρνολντ Μπέκλιν.

Λόγω της πανδημίας η Κρατική παρουσίασε τη Συμφωνία σε μεταγραφή (2007) του Κλάους Σίμον για σύνολο δεκατριών μουσικών και συγκεκριμένα για κουιντέτο εγχόρδων, ξύλινα πνευστά (φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο), κόρνο, κρουστά, πιάνο και αρμόνιο.

Επιπλέον, προβλέφθηκε ηλεκτρική ενίσχυση λόγω της γειτνίασης με τη θορυβώδη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, αλλά και λόγω της απουσίας οπίσθιων και πλευρικών ανακλαστικών επιφανειών γύρω από το σύνολο. Η συγκεκριμένη αποδείχτηκε λιγότερο επιτυχημένη, καθώς είχε ως αποτέλεσμα έναν ήχο οξύ και σκληρό.

Τόσο η μεταγραφή όσο και η ηλεκτρική ενίσχυση μεγάλωναν το φορτίο στους ώμους των μουσικών. Χωρίς την προστατευτική ανωνυμία του ήχου ενός μεγάλου συνόλου, οι πέντε μουσικοί εγχόρδων που έπαιξαν, ανέλαβαν στην ουσία σολιστικό ρόλο. Συνεπώς, έπρεπε να αποδώσουν τις φράσεις με απόλυτη τονική ακρίβεια και αισθητικά προσεγμένο ήχο.  Κάθε μουσική φράση όφειλε να είναι φροντισμένη από την ανάκρουση μέχρι την κατάληξή της. Η παραμικρή αστοχία όχι μόνο ακουγόταν, αλλά ενισχυόταν και ηλεκτρικά.

Παρά τη δυσκολία των συνθηκών το αποτέλεσμα ήταν συνολικά ικανοποιητικό. Ιδιαίτερα επιτυχημένη ήταν η απόδοση του τρίτου μέρους, όχι μόνο επειδή ο Ισίδωρος Σιδέρης ερμήνευσε με μουσικότητα και ωραίο ήχο τη νοσταλγική μελωδία που εμπιστεύεται ο συνθέτης στο τσέλο, αλλά επειδή και στη συνέχεια ο Τσιαλής ανέδειξε την οδύνη του δεύτερου θέματος αυτού του μέρους και τον διάλογο στον οποίο βρίσκεται με το πρώτο.

Από την επιτυχημένη απόδοση αυτού του μέρους, συνάγει κανείς ότι εάν υπήρχε η δυνατότητα περισσότερων δοκιμών υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες στον συγκεκριμένο χώρο, τα δύο πρώτα μέρη θα είχαν αποδοθεί ακόμα καλύτερα.

Η φωτεινή λυρική φωνή και το αβίαστο τραγούδι της Μυρσίνης Μαργαρίτη μοιάζουν πλασμένα για το τέταρτο μέρος της Συμφωνίας, καθώς αποδίδουν την «παιδική αθωότητα» που αναζητούσε ο Μάλερ. Συνήθως είναι η τελευταία εντύπωση αυτή την οποία παίρνει κανείς μαζί του, και αυτή ήταν απολύτως θετική.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή