Κλάουντιο Αμπάντο, ο τελευταίος μεγάλος

Κλάουντιο Αμπάντο, ο τελευταίος μεγάλος

3' 9" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στα 80 του χρόνια έφυγε από τη ζωή στις 20 Ιανουαρίου, ο Κλάουντιο Αμπάντο, ο τελευταίος πραγματικά μεγάλος αρχιμουσικός, άνθρωπος που έχαιρε της εκτίμησης των συναδέλφων του αλλά και του κοινού. Βρέθηκε στην κορυφή των σημαντικότερων μουσικών θεσμών, όπως η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου και η Σκάλα του Μιλάνου, παραμένοντας μέχρι το τέλος αληθινά σεμνός, μακριά από τους προβολείς και το λάιφ στάιλ.

Οι καλά μελετημένες ερμηνείες του ξεχώριζαν για το βαθύ τους συναίσθημα. Ο Αμπάντο έβρισκε τον τρόπο να αναδείξει ακριβώς εκείνα τα στοιχεία, στα οποία όφειλε κάθε έργο την αξία του. Ακόμα και στις πιο στομφώδεις σελίδες, η προσέγγισή του παρέμενε βαθύτατα ανθρώπινη, χωρίς να υπολείπεται σε λαμπρότητα. Συνδύαζε την ακρίβεια και το βάθος των Γερμανών με τη ζεστασιά και το πάθος των Ιταλών. Οσοι δεν είχαν την τύχη να τον ακούσουν να διευθύνει μία συναυλία ή μία παράσταση μπορούν να αναζητήσουν δίσκους και dvd: Η τεράστια δισκογραφική κληρονομιά του περιλαμβάνει έργα μεταξύ τους τόσο διαφορετικά όσο οι εξωστρεφείς όπερες του Βέρντι, τα εσωτερικά τοπία των συμφωνιών του Μάλερ και η στρατευμένη, μοντέρνα γλώσσα του Λουίτζι Νόνο. Σε όλα, οι ερμηνείες του Αμπάντο αποτελούν σχεδόν πάντοτε την πρώτη επιλογή, ακριβώς λόγω της εσωτερικής τους δύναμης, η οποία μετουσιώνει ακόμα και το πιο κοινότοπο εμβατήριο.

Στη Σκάλα

Γεννήθηκε στο Μιλάνο το 1933 και ήταν γιος του βιολιστή και συνθέτη Μικελάντζελο Αμπάντο. Μετά τις πρώτες σπουδές στη γενέτειρά του, μαθήτευσε από το 1955 πλάι στον Χανς Σβαρόφσκι στη Βιέννη. Κέρδισε τους διαγωνισμούς «Σερζ Κουσεβίτσκι» (1958) και «Δημήτρης Μητρόπουλος» (1963): η επιτυχία στον δεύτερο του επέτρεψε να εργαστεί για σύντομο διάστημα με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης. Είχε ήδη εμφανιστεί στη Σκάλα του Μιλάνου, τη διεύθυνση της οποίας ανέλαβε το 1968 για 18 χρόνια, έως το 1986. Οσο έμεινε εκεί μεταμόρφωσε το θέατρο. Δεν ήταν μονάχα η φροντίδα του για τις παραγωγές, από τις οποίες ορισμένες έγραψαν ιστορία, όπως ο «Μάκβεθ» (1975) και ο «Σιμόν Μποκκανέγκρα» (1978). Ηταν εξίσου η διεύρυνση του ρεπερτορίου, το άνοιγμα της αίθουσας σε κοινωνικές τάξεις που μέχρι τότε δεν είχαν πρόσβαση στο συγκεκριμένο θέατρο και η εντυπωσιακή άνοδος του επιπέδου της ορχήστρας της Σκάλας. Λίγο πριν φύγει από το Μιλάνο, ο Αμπάντο ίδρυσε το 1982 τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Σκάλας, με στόχο την υποστήριξη του συμφωνικού ρεπερτορίου.

Παράλληλα με τη θητεία του στο Μιλάνο υπήρξε επίσης μουσικός διευθυντής της Συμφωνικής Ορχήστρας του Λονδίνου (1979-1987), ενώ η αγάπη του για τους νέους όσο και για το ευρωπαϊκό όραμα τον οδήγησε το 1978 στην ίδρυση της Ορχήστρας Νέων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και αργότερα της Ορχήστρας Νέων Γκούσταφ Μάλερ (1986).

Βερολίνο

Μετά το Μιλάνο ο Αμπάντο εγκαταστάθηκε στη Βιέννη ως μουσικός διευθυντής της Κρατικής Οπερας (1986-1991) και από το 1987 ως γενικός μουσικός διευθυντής της πόλης της Βιέννης. Σταθερός υποστηρικτής της μουσικής του 20ού αιώνα ίδρυσε το φεστιβάλ Wien Modern (1988), ένα από τα σημαντικότερα του είδους. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση στη σταδιοδρομία του, ταυτόχρονα επίσης η μεγαλύτερη έκπληξη για την παγκόσμια μουσική κοινότητα, πιθανώς και για τον ίδιο, υπήρξε το 1989 η εκλογή του ως διαδόχου του εκλιπόντος Χέρμπερτ φον Κάραγιαν στην κορυφή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Βερολίνου. Δύσκολα θα μπορούσε να φανταστεί κανείς δύο χαρακτήρες αλλά και δύο μουσικές προσωπικότητες, οι οποίες να διαφέρουν περισσότερο από τον νάρκισσο Κάραγιαν και τον χαμηλών τόνων Αμπάντο.

Τα χρόνια στο Βερολίνο δεν ήταν εύκολα. Το 2000 ένας καρκίνος του στομάχου τον υποχρέωσε σε ανάπαυλα ορισμένων μηνών, ενώ μετά την επιστροφή του ανακοίνωσε ότι δεν επιθυμούσε την ανανέωση της συνεργασίας του πέραν του 2002.

Λουκέρνη

Ωστόσο, η αποχώρηση από το Βερολίνο σήμανε ακόμη μία νέα αρχή: το 2003 ο Αμπάντο ίδρυσε την Ορχήστρα του Φεστιβάλ της Λουκέρνης, με την οποία πραγματοποίησε μέχρι το τέλος του ορισμένες από τις συγκλονιστικότερες ερμηνείες. Σπάνια μία σταδιοδρομία εξελίσσεται κατακτώντας διαρκώς νέες κορυφές, όχι μόνο επιφανειακά λαμπερές αλλά και ποιοτικά υψηλότερες. Το κενό που αφήνει είναι δυσαναπλήρωτο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή