Κωνσταντινίδης και Μπαχ σε επεξεργασία του Δημήτρη Μητρόπουλου

Κωνσταντινίδης και Μπαχ σε επεξεργασία του Δημήτρη Μητρόπουλου

2' 16" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ενα μικρό κενό στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Αθηνών, που ως «ζωντανές» έχουν αυτονόητο προβάδισμα έναντι των μαγνητοσκοπημένων, επιτρέπει την αναφορά στο ρεσιτάλ του Νίκου Μάνδυλα, βιολονίστα στα πρώτα βιολιά της Κρατικής, και της πιανίστριας Πόπης Μαλαπάνη. Η μουσική συνεργασία τους «ανέβηκε» στην ιστοσελίδα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στις 19 Ιουνίου και παραμένει διαθέσιμη επίσης στο YouTube μέχρι την ώρα που γράφεται αυτό το σημείωμα.

Οι δύο μουσικοί συναντήθηκαν στην αίθουσα «Δημήτρη Μητρόπουλου», όπου ερμήνευσαν έργα Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και Γιάννη Κωνσταντινίδη. Η παρτίτα αρ.3 (BWV 1006) είναι η τελευταία της ομάδας με σονάτες και παρτίτες για σόλο βιολί που ολοκλήρωσε ο Μπαχ το 1720 και οι οποίες δεν εκδόθηκαν παρά το 1802 στη Βόννη. Ακόμα και τότε, όμως, παρέμειναν λιγότερο γνωστές από άλλα έργα του Γερμανού συνθέτη. Αναγνωρίστηκαν κυρίως όταν τις προσέθεσε στο ρεπερτόριό του ο διάσημος Ούγγρος βιολιστής, συνθέτης και αρχιμουσικός Γιόζεφ Γιόακιμ (1831-1907). Ο ίδιος ο Μπαχ μετέγραψε τη συγκεκριμένη τρίτη παρτίτα για άλλο όργανο – παλαιότερα πίστευαν για λαούτο, κάτι που η σύγχρονη μουσικολογική έρευνα αμφισβητεί. Επίσης, μέρη της μετέγραψε το 1933 για πιάνο –και ηχογράφησε– ο Σεργκέι Ραχμάνινοφ.

Ο Νίκος Μάνδυλας και η Πόπη Μαλαπάνη επέλεξαν να παρουσιάσουν το έργο στην εκδοχή που ετοίμασε το 1923 στη Γερμανία ο 27χρονος Δημήτρης Μητρόπουλος, ο οποίος στην ουσία προσέθεσε μέρος για πιάνο πλάι στο βιολί. Την ίδια περίοδο ο Ελληνας συνθέτης είχε μεταγράψει για ορχήστρα τη «Φαντασία και φούγκα» σε σολ ελάσσονα του Μπαχ (BWV 542), ενώ για αρκετά ακόμα χρόνια επέστρεφε στο δημιουργικό έργο του Μπαχ, μεταγράφοντας ή επεξεργαζόμενος συνθέσεις του. Η επιμέλεια του μουσικού υλικού στο οποίο βασίστηκε η ερμηνεία των Μάνδυλα και Μαλαπάνη είναι του μουσικολόγου Γιάννη Σαμπροβαλάκη, του Κέντρου Ελληνικής Μουσικής.

Ο Νίκος Μάνδυλας διέθετε την τεχνική, η οποία του επέτρεψε να χειριστεί με άνεση το μουσικό υλικό και να προχωρήσει πέρα από την απλή ανάγνωση στην ερμηνεία της μουσικής, την απόδοση του ύφους κάθε χορού και ακόμα περισσότερο στην εκφραστική απόδοση των φράσεων. Η συνεργασία του με την Πόπη Μαλαπάνη υπήρξε γόνιμη, καθώς μαζί έδωσαν πλαστικότητα στις μουσικές φράσεις, συμφωνώντας σε ταχύτητες, δυναμική αλλά και κρίσιμες λεπτομέρειες έκφρασης.

Ακολούθησε η «Μικρή σουίτα σε δωδεκανησιακά θέματα» (1947) για βιολί και πιάνο του Γιάννη Κωνσταντινίδη, βασισμένη σε θέματα από την Κάρπαθο, την Κάλυμνο, τη Ρόδο και τη Λέρο. Ο Σμυρνιός συνθέτης έχει κατεξοχήν ασχοληθεί με μουσική αυτής της περιοχής της Ελλάδας, έχοντας γράψει δύο «Δωδεκανησιακές σουίτες» για ορχήστρα αλλά και μουσική για πιάνο, όπως τα «Είκοσι δύο τραγούδια και χορούς από τα Δωδεκάνησα» αλλά και την τρίτη «Σονατίνα του σε δωδεκανησιακούς λαϊκούς σκοπούς». Μάνδυλας και Μαλαπάνη απέδωσαν τα έξι μέρη της με λεπτότητα, προσοχή στις στίξεις και στους τονισμούς, πλαστικότητα στη διαμόρφωση των φράσεων, ειδικά στα αργά μέρη και ακρίβεια στα ζωηρά. Το αποτέλεσμα ήταν μια εκφραστική, ποιητική ερμηνεία της μουσικής.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή