Το μουσικό λεξικό, δίπλα στον όρο «gypsy punk» θα μπορούσε απλώς να έχει μια φωτογραφία των Gogol Bordello. Εδώ και σχεδόν 2μιση δεκαετίες, η μουσική κολεκτίβα που ξεκίνησε στο Μανχάταν, με σημαιοφόρο της τον Γιουτζίν Χατζ, παραμένει θαρραλέα και δυναμική σε όλα της: στο πανκ νεύρο της, στα gypsy ξεσπάσματα, στον τρόπο που τοποθετείται σε ό,τι συμβαίνει γύρω της, στον τρόπο που δίνει συναυλίες, στον τρόπο που, τελικά, εκφράζεται.
Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Ουκρανία, ήταν αδύνατο για τον Γιουτζίν Χατζ να μείνει άπραγος με όσα συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες επί ουκρανικού εδάφους. Συναντήθηκε έτσι με τον Λες Κλέιπουλ των Primus, τον Σον Λένον, τον Στιούαρτ Κόπλαντ, που έχετε ακούσει ως ντράμερ των Police, τον Μπίλι Στρινγκς, αλλά και τον Σεργκέι Ριάμπτσεφ από την μπάντα του, για το κομμάτι «Man with the Iron Balls» -όπου «man», ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Όχι μόνο τα έσοδα του παραπάνω κομματιού πήγαν υπέρ της Ουκρανίας, αλλά και η τρέχουσα περιοδεία των Gogol Bordello θα συνεισφέρει οικονομικά υπέρ του ουκρανικού λαού. Μια περιοδεία που θα κάνει μία διπλή στάση και στην χώρα μας: την Δευτέρα 4 Ιουλίου στην Θεσσαλονίκη και το Principal Club Theater και την Τρίτη 5 Ιουλίου στην Αθήνα και την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων.
Πριν από αυτό, ο Γιουτζίν Χατζ σήκωσε το τηλέφωνο για να μιλήσει για τον Νικολάι Γκόγκολ που «βάπτισε» την μπάντα, τον πόλεμο, την Σοβιετική Ένωση, την πολιτική ορθότητα και την αιώνια του πίστη στο πανκ, που δεν είναι για δειλούς.
– Πήρατε το όνομα της μπάντας από τον συγγραφέα Νικολάι Γκόγκολ. Αν ζούσε σήμερα, τι πιστεύεις ότι θα έγραφε, με όσα συμβαίνουν ανάμεσα στην Ουκρανία και την Ρωσία;
– Πιστεύω πως πιθανόν θα έφευγε από την Ουκρανία τώρα, για αρχή. Την εποχή που ζούσε, η ουκρανική γλώσσα είχε απαγορευτεί. Κι όπως ο Κάφκα έπρεπε να γράψει στα γερμανικά, ακόμα κι αν δεν ήταν καθόλου Γερμανός, κάτι παρόμοιο θα συνέβαινε κι εδώ. Πάντως, αγαπούσε την ουκρανική κουλτούρα, που αποτέλεσε και την πηγή των περισσότερων γραπτών του.
– Από το 1999 οπότε και ξεκινήσατε την μπάντα, ποια ιστορική και κοινωνική περίοδος ήταν η δυσκολότερη για να καταπιαστείτε και να μιλήσετε για αυτήν;
– Αν είσαι πανκ ροκ, δεν είναι ποτέ δύσκολο. Αυτό κάνεις. Παίρνεις θέση πάντα και αυτό είναι το πανκ. Δεν θεωρώ ότι είναι δύσκολο να μιλάς, για παράδειγμα, για τον πόλεμο, είναι απαραίτητο. Ίσως είναι δύσκολο για κάποιον που είναι δειλός. Αλλά ναι, πιθανόν είναι πολύ δύσκολο να είσαι δειλός, εκεί θα συμφωνήσω. Αν είσαι ποπ σταρ που ενδιαφέρεσαι για την δική σου ρηχότητα.
– Αν είχες τον Βλάντιμιρ Πούτιν μπροστά σου για 5 λεπτά, τι θα του έλεγες;
– Δεν θα ήθελα να φανταστώ αυτό το σενάριο. Είναι μια σουρεαλιστική εικόνα που μου προκαλεί πονοκέφαλο.
– Θεωρείς πως τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος είναι καλύτερος απέναντι στις μειονότητες;
– Το θέμα είναι τι εννοούμε με τον όρο «μειονότητα». Ο κόσμος είναι φτιαγμένος από μειονότητες. Νομίζω πως ο κόσμος μάλλον ξεχνάει πως το να είσαι «πλειοψηφία» είναι μια ψευδαίσθηση. Δεν ξέρω, όλη μου την ζωή σκεφτόμουν από την πλευρά αυτού που φαντάζομαι πως λέμε μειονότητα. Ίσως μπορείς να πεις κάθε φίλο που έχεις μειονότητα. Δεν ξέρω τι σημαίνει να είσαι πλειοψηφία.
– Η πολιτική ορθότητα μας κάνει όντως καλύτερους ανθρώπους ή βάζει όρια στην συμπεριφορά και τον τρόπο έκφρασής μας;
– Είναι σίγουρα ένα προβληματικό ζήτημα. Η πολιτική ορθότητα στέκεται εμπόδιο σε πολλούς ταλαντούχους ανθρώπους. Μια φίλη μου που είναι φανταστική κωμικός μετακόμισε στην Νέα Υόρκη και έχει βρεθεί σε μια κατάσταση που δεν μπορεί να κάνει κάτι με το υλικό της αυτή την στιγμή. Ξέρω, όμως, πως πριν κάποια χρόνια θα είχε μεγάλη επιτυχία. Σίγουρα σε κάποιες περιπτώσεις και σε κάποια άτομα πρέπει να υπενθυμίζονται κάποια πράγματα σχετικά με την ιστορία. Αλλά τα πάντα καταλήγουν στην ατομική συνείδηση. Δεν νομίζω ότι με τον να «εγκαταστήσεις» περισσότερη αυστηρότητα θα πας πολύ μακριά.
– Έχεις μεγαλώσει στο Κίεβο. Πώς θα περιέγραφες την εμπειρία της ζωής στην Σοβιετική Ένωση;
– Η Ουκρανία, η οικογένειά μου και ο περίγυρός μου δεν πιστέψαμε ποτέ πως η Σοβιετική Ένωση ήταν κάτι που θα κρατήσει. Ήταν μια κατεχόμενη περιοχή και ξέραμε πως το όλο πράγμα ήταν γελοίο και θα διαλυόταν. Οπότε, έτσι το βλέπαμε, σαν μια προσωρινή δυσάρεστη κατάσταση. Και μετά διαλύθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο. Η οικογένειά μου δεν ήταν καθόλου υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης, δεν «αγόρασε» ποτέ την σοβιετική προπαγάνδα.
– Όλοι εμείς που το ζούμε «εκτός», μπορούμε να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει αυτή την στιγμή στην Ουκρανία, όταν διαβάζουμε για τον πόλεμο από το iPhone μας;
– Είναι πολύ εύκολο να το καταλάβει κανείς, δεν είναι κάποιο πολιτικό θέατρο. Είναι μια πάλη του ουκρανικού λαού να ορίσει την μοίρα του. Μια πάλη με ένα απολυταρχικό καθεστώς, που ήδη έχει καταφέρει να κάνει ζόμπι τον πληθυσμό. Σχετικά με το κατά πόσο μπορούμε να μπούμε στην θέση τους, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι Ουκρανοί, αυτή την στιγμή, αμύνονται για ολόκληρη την Ευρώπη. Ειδικά χώρες όπως η Εσθονία και η Λετονία, τους απασχολεί αρκετά το ζήτημα και δεν κουράζονται να μιλούν για αυτό. Χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία νομίζουν ότι είναι τόσο μακριά από αυτή την συνθήκη, και θα πληρώσουν ακριβά το τίμημα.
Οι Gogol Bordello θα εμφανιστούν ζωντανά την Δευτέρα 4 Ιουλίου στην Θεσσαλονίκη και το Principal Club Theater και την Τρίτη 5 Ιουλίου στην Αθήνα και την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων.