Πολλοί ήταν εκείνοι που πήγαν να «δούνε» τον Ζούμπιν Μέτα, όχι να ακούσουν την ορχήστρα του και το προτεινόμενο πρόγραμμα. Πολλοί περισσότεροι πήγαν να «ακούσουν» τον «Ζορμπά» του Θεοδωράκη, όχι να δουν το μπαλέτο και την προτεινόμενη χορογραφία του. Ακούστηκαν: «Τι θαυμάσια μεγάλη ορχήστρα!» (που ήταν)· «Τι έξοχη χορωδία!» (έκτακτη). «Α, ναι, και μπαλέτο από πίσω». Πού να φανεί στο χάος του πετάλου του Καλλιμάρμαρου; Οχι ότι στερηθήκαμε τα «τείχη» του άψογου κρητικού χωριού μιας κάποιας ακαθόριστης εποχής, αλλά διευκρινίσεις των ατόμων στα σύνολα ήταν ακατόρθωτες. Ασπρόμαυρα οι άνδρες (όπως πάντα και στις κοσμικές ταβέρνες οι «λαϊκοί» χορευτές), ποικιλόχρωμα οι κοπέλες. Με κιάλια από την τέταρτη σειρά/κέντρο με το ζόρι ξεχώρισα (επειδή, βέβαια, τους γνωρίζω) τους ήρωες.
Η είσοδος των ανδρών έδωσε το στίγμα. Τα κοπέλια εισήλθαν ρυθμικά, βλοσυρά, με άψογα en dehors, λίγο πιο αργά από τους ταυρομάχους του «Δον Κιχώτη», λίγο λιγότερο τονισμένα από τις τσάρντες της «Ραϋμόντας». Και άρχισαν τις α λα ζεϊμπέκικο και α λα χασάπικο ριζοβολιές τους. Οταν έφτασε η μουσική για το διάσημο συρτάκι-ντανς, το νοήμον κοινό, ορθό, κρατούσε τον ρυθμό με παλαμάκια. Οχι, δεν νομίζω ότι παρασύρθηκε κανείς για να ρίξει κανένα «όπα»! Με Βασίλιεφ ή Μασίν, αλλοδαπούς ή ημεδαπούς αστέρες στους πέντε ρόλους, το «συμπαθέστατο» εκείνο μονόπρακτο χοροθεατρικό εργάκι του 1979 (βλέπετε σημείωμά μου 25/7) δεν είναι πια παρά κάτι για να σαγηνέψει τα μεγάλα πλήθη και να συγκινήσει το εθνικό μας κεφάλαιο που είναι ο Μίκης Θεοδωράκης. Που, αναρωτιέμαι, πόσο εγκρίνει άραγε αυτή την μπαλετική ξεφτισμένη έκδοση.
Για την απόδοση στις διανομές, αρνητικά στη βοηθό χορογράφο και τις υπεύθυνες δοκιμών. Δεν ξέρω τι γνωρίζουν γενικότερα για τους χαρακτήρες, πέρα από παντομίμες κλασικού ρεπερτορίου και σινέ-ρεβί-σόου εκφάνσεις. Οι χορευτές μας στο αιτούμενο τεχνικά έξοχοι. Απόλυτο λάθος η Σ. Καμπουράκη (Ορτάνς). Αφ’ υψηλού μεγαλοαστός ο Σ. Παπανούσης (Ζορμπάς). Αρχοντική-χωριάτα χήρα η Μ. Κουσουνή. Πάντα Ν. Ζέκα ο Ν. Ζέκα (Τζον). Και η μεγάλη έκπληξη: ο Μανωλιός του Α. Νέσκωφ. Μετά τον Τυβάλδο («Ρωμαίος και Ιουλιέττα» κατά Τζανέλα) υπήρξε ένας γνήσιος σκληρός Κρης – που σφάζει κιόλας. Τι μεγάλη εμπορική επιτυχία, για πάντα. (Παναθηναϊκό Στάδιο, 29/7)