Μελαγχολία. Το βασικό συναίσθημα που επικρατεί στο «Morning Phase», το 12ο στούντιο άλμπουμ του Beck που κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες, είναι η μελαγχολία. Μια γλυκόπικρη μελαγχολία δοσμένη με απαλές, γαλήνιες ενορχηστρώσεις και εσωστρεφείς, συναισθηματικούς στίχους. Είναι ξεκάθαρο, άλλωστε το δήλωσε και ο ίδιος, πως το «Morning Phase» είναι η συνέχεια του «Sea Change» του 2002. Τότε ο Beck είχε χωρίσει.
Ο σαραντάρης πλέον Beck έχει αφήσει πλέον πίσω μακριά την «I’m a loser baby, why don’t you kill me» εποχή. Και κατάφερε τον δικό του ήχο. Ράπαρε πάνω στις φόρμες των blues, έβαλε σκληρές, πανκ κιθάρες, δοκίμασε τον ηλεκτρισμό, προσέγγισε τη χιπ χοπ. Κατάφερε να πλαισιώσει τις αστικές (urban) νευρώσεις σ’ ένα μουσικό πέπλο που ασφυκτικά σε τυλίγει χωρίς να το καταλάβεις. Σε παρέσυρε σε μια μουσική περιπλάνηση με αμφίβολη έξοδο. Σε μια χαοτική μεγαλούπολη δομημένη σαν καφκικός λαβύρινθος. Πάντα είχε μια διακριτική σκοτεινιά ο Beck.
Και ενώ μας είχε μάθει στην ένταση και τις εκρήξεις, με αποκορύφωμα το «Odelay» του 1996, ένας δίσκος πληθωρικός, γεμάτος όμορφες στιγμές, η πρώτη μεγάλη δουλειά του Beck που άφησε να φανούν οι πτυχές του, το 2002 κυκλοφορεί το «Sea Change». Τα συναισθηματικά αδιέξοδα του καλλιτέχνη ήταν πασιφανή. Ο δίσκος με ειλικρινή αμεσότητα εξέφραζε την τραγικότητα, τη θλίψη και την απόγνωση που ακολουθεί την απώλεια. Το «Sea Change» έγινε η μελαγχολική παρένθεση της δισκογραφίας του Beck. Ο Αμερικανός μουσικός επανήλθε στα γνώριμα μονοπάτια του, συνέχισε να είναι παραγωγικός χωρίς να είναι φλύαρος, μέχρι που φτάσαμε στο «Modern Guilt» του 2008, στην παραγωγή του οποίου βρέθηκε ο Danger Mouse (Gnarls Barkley) και είναι εμφανές το άγγιγμά του.
Για έξι χρόνια ο Beck δεν ηχογράφησε δίσκο. Ωστόσο, παρέμεινε δημιουργικός. Hταν στην παραγωγή αξιόλογων δίσκων για την Charlotte Gainsbourg και τον Stephen Malkmus (τραγουδιστής και κιθαρίστας των Pavement) και έτρεξε το πρότζεκτ «Record Club» όπου μουσικοί κλήθηκαν να ηχογραφήσουν μέσα σε μία ημέρα κάποια κλασικά άλμπουμ (το πόνημα του πρότζεκτ υπάρχει προς ακρόαση στο beck.com).
Εσωτερική ένταση
Και πέρυσι επέστρεψε με το τραγούδι «I won’t be long», δεξιοτεχνικά κομμένο και ραμμένο κομμάτι, πιστό στη μετά-Odeley περίοδο, όπου μια ατμοσφαιρική funk μπολιάζεται με στοιχεία της ροκ και της πανκ. Ο Beck ήταν ξανά στο στούντιο, ετοίμαζε κάτι, όμως, έχοντας κατά νου το δυναμικό «I won’t be long» ως προάγγελο της επιστροφής του, κανείς δεν περίμενε πως ο καινούριος του δίσκος «Morning Phase» θα μας γυρίσει πίσω στο «Sea Change», σε πληγές που ακόμη δεν έχουν επουλωθεί.
Η ένταση στο «Morning Phase» είναι εσωτερική. Μπορεί εξ ολοκλήρου οι ενορχηστρώσεις να διέπονται από μία μελαγχολική γαλήνη, με κυρίαρχο όργανο την ακουστική κιθάρα που συνοδεύει την καθαρή φωνή του Beck, όμως, και μετά από κάποιες ακροάσεις, ανακαλύπτεις τις εσωτερικές εκρήξεις των κομματιών. Τα απαλά κρουστά ορίζουν τον ρυθμό και κάποια απόμακρα φωνητικά σε παρασύρουν σε σκέψεις. Και είναι οι στίχοι του απ’ όπου πηγάζει μια θλιμμένη μοναχικότητα. Στο «Blue Moon» τραγουδά: «I’m so tired of being alone/These penitent walls are all I’ve known/Songbird calling across the water/Inside my silent asylum». (Κουράστηκα τόσο πολύ να είμαι μόνος/ αυτοί οι τοίχοι είναι όλα όσα ξέρω/ κάποιο πουλί που κελαηδά πάνω από το νερό/ μέσα στο σιωπηλό μου άσυλο). Και ύστερα επαναλαμβάνει: «Don’t leave me on my own» (μη με αφήνεις μόνο). Η σκληρότητα του αποχαιρετισμού φαίνεται στο Say Goodbye: «Bones crack, curtains drawn/On my back and she is gone/Somewhere else I do not know/Time will tell and I will go/These are the words we use to say goodbye» (οστά που σπάζουν, αυλαίες που πέφτουν/ στην πλάτη μου κι εκείνη έχει χαθεί/ κάπου αλλού δεν ξέρω που/ ο χρόνος θα δείξει κι εγώ θα ακολουθήσω/ αυτά είναι τα λόγια του αποχαιρετισμού). Το «Blackbird Chain», κομμάτι με δεξιοτεχνική σύνθεση, απεικονίζει τα αδιέξοδα και στο «Wave» συλλαβίζεται η μοναξιά: isolation. Κι όμως, παρά τον σκοτεινό του τόνο, στο τέλος του δίσκου, στο κομμάτι «Walking Light», αχνοφέγγει η ελπίδα: «When the memory leaves you/Somewhere you can’t make it home/When the morning comes to meet you/Open your eyes with waking light.» (όταν η μνήμη σε αφήνει/κάπου απ’ όπου δεν μπορείς να γυρίσεις σπίτι/ όταν το πρωί έρχεται να σε συναντήσει/ άνοιξε τα μάτια στο φως που σε ξυπνά).