Μπορεί η επικαιρότητα να καταρρίπτει κάθε χρόνο τον περίφημο αφορισμό του Ουμπέρτο Eκο, ότι «τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις», αλλά ακόμη και οι πιο φανατικοί πολέμιοι των δημοσιογραφικών κλισέ δεν θα μπορούσαν να φανταστούν ότι μέσα στον Αύγουστο θα ξέσπαγε ένας μικρός πόλεμος, ανάμεσα σε δύο πυλώνες του αμερικανικού πολιτισμού.
Στη μια γωνία του ρινγκ βρίσκεται ο Σόνι Ρόλινς, ο κατά τεκμήριο σημαντικότερος εν ζωή μουσικός της τζαζ, ένας αειθαλής σαξοφωνίστας που παραμένει στις επάλξεις από τη δεκαετία του ’50 μέχρι σήμερα, αποτελώντας τη ζωντανή ενσάρκωση της ουσίας της τζαζ, τον ήχο της οποίας καθόρισε με το παίξιμό του.
Και στην άλλη γωνία, το εβδομαδιαίο περιοδικό New Yorker, ένας φάρος για την παγκόσμια δημοσιογραφία, τη λογοτεχνία, τα γράμματα, το οποίο όμως έκανε ένα φάουλ: ανάρτησε στην ιστοσελίδα του -και στην ενότητα «Shouts and Murmurs», η οποία δημοσιεύει ευθυμογραφήματα (στην έντυπη μορφή, έχουν φιλοξενηθεί υπογραφές του βεληνεκούς του Στιβ Μάρτιν, του Γούντι Αλεν, του Ντέιβιντ Σεντάρις κ.ο.κ.)- ένα σατιρικό κείμενο του Τζάνγκο Γκολντ με τίτλο «Σόνι Ρόλινς: με τα δικά του λόγια», στο οποίο ο Γκολντ αποδίδει στον Ρόλινς, με εμφανή σκωπτική διάθεση, μια σειρά στοχασμών γύρω από την τζαζ και την καλλιτεχνική του πορεία, στην οποία ο σαξοφωνίστας παρουσιάζεται ως ένας άνθρωπος παγιδευμένος στην καλλιτεχνική του περσόνα, αδιάφορος για την τζαζ και για το κοινό της. «Το σαξόφωνο κάνει έναν φρικτό ήχο, σαν τρομαγμένο γουρούνι», εξομολογείται ο «Ρόλινς» του Γκολντ, προτού αποκαθηλώσει πλήρως την τζαζ, την οποία χαρακτηρίζει «το πιο ηλίθιο πράγμα που επινόησε ποτέ κανείς. Η μπάντα ξεκινά να παίζει ένα τραγούδι, αλλά μετά όλα καταρρέουν και οι μουσικοί παίζουν ό,τι θέλει ο καθένας για όσο χρόνο μπορεί να αντέξει. (…) Μόλις ξεμείνουν από ιδέες και σταματήσουν, το κοινό χειροκροτεί. Θυμώνω και μόνο που το σκέφτομαι».
Εκείνοι που θύμωσαν περισσότερο είναι ασφαλώς οι θαυμαστές του Σόνι Ρόλινς και οι θιασώτες της τζαζ που άρχισαν να διαμαρτύρονται έντονα για τον απαξιωτικό τρόπο που το περιοδικό επέλεξε να χαρακτηρίσει την αγαπημένη τους μουσική. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του βαθιά πολιτικοποιημένου τρομπετίστα Νίκολας Πέιτον (τον απολαύσαμε φέτος στο Half Note Jazz Club), o οποίος έγραψε στο Τwitter: «Η μαύρη ζωή σ’ έναν κόσμο λευκής κυριαρχίας και καταπίεσης είναι από μόνη της αρκετά σατιρική. Δεν χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας».
«Κακό για την τζαζ»
Αλλά η πιο καθοριστική αντίδραση ήρθε από τον ίδιο τον Σόνι Ρόλινς, στο σχεδόν τακτικό βίντεο μπλογκ του. Φορώντας μαύρα γυαλιά και τεράστια ακουστικά, ξεκίνησε λέγοντας ότι στην αρχή νόμιζε ότι πρόκειται για ένα κείμενο γραμμένο για το σατιρικό περιοδικό Mad, του οποίου δήλωσε συνδρομητής. «Δεν μπορώ να φανταστώ ποιος μπορεί να το πήρε στα σοβαρά, αλλά αν κάποιο από τα νέα παιδιά που μελετάει μουσική πίστεψε ότι εγώ είπα κάτι τόσο ανόητο, αυτό είναι κακό για μένα, με βλάπτει. Αλλά κυρίως βλάπτει την τζαζ, είναι ένα κείμενο προσβλητικό και υποτιμητικό γι’ αυτήν τη μουσική», είπε χαρακτηριστικά, ενώ σε άλλο σημείο του βίντεο τόνισε: «Από τότε που ξεκίνησα να παίζω, κάθε πέντε χρόνια διαβάζω στα περιοδικά τον τίτλο “Η Τζαζ πέθανε”. Προσπαθούν να τη σκοτώσουν, αλλά δεν μπορούν να σκοτώσουν το πνεύμα της. Παντού στον κόσμο υπάρχουν άνθρωποι που τους αρέσει η τζαζ, γιατί το πνεύμα της είναι σπουδαίο, κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν καλά». Οσο για την ουσία της ιστορίας, ο σαξοφωνίστας παρέπεμψε σ’ έναν αφορισμό του Αλντους Χάξλεϊ, τον οποίο χαρακτήρισε έναν από τους ήρωές του: «Είχε πει ότι η τεχνολογία είναι ο ταχύτερος τρόπος να πάμε πίσω. Αυτό συμβαίνει τώρα. Με τον τρόπο που διαδίδεται η πληροφορία, δεν υπάρχει πια αλήθεια». Επειτα απ’ όλο αυτό, το εμβληματικό περιοδικό πρόσθεσε στη συγκεκριμένη ανάρτηση τη διευκρίνιση ότι πρόκειται για προϊόν σάτιρας. Στη γλώσσα της κωμωδίας, αυτός είναι ένας εύσχημος τρόπος να παραδεχτείς ότι κάτι δεν είναι στ’ αλήθεια αστείο.