Οπως πολλοί άλλοι, μυήθηκα στο έργο του σερ Νέβιλ Μάρινερ και της περίφημης ορχήστρας του, του Αγίου Μαρτίνου στους Αγρούς, το 1985 μέσω της ταινίας «Αμαντέους» του Τσέχου σκηνοθέτη Μίλος Φόρμαν. Κάπως έτσι, στα δεκαπέντε μου, ανακάλυψα έναν μυστικό, συναρπαστικό κόσμο: τη μυθιστορηματική (γεμάτη ιστορικές ανακρίβειες, οι οποίες όμως εξυπηρετούν άριστα την πλοκή) ιστορία του Μότσαρτ και του Σαλιέρι, όπως την είχε πρωτογράψει ο Αγγλος θεατρικός συγγραφέας Πίτερ Σάφερ στο έργο του με τον ίδιο τίτλο, «Αμαντέους» – και, φυσικά, ανακάλυψα τη μουσική. Η ταινία ήταν πύλη για τις ερμηνείες του Νέβιλ Μάρινερ –ο οποίος μόλις μας άφησε χρόνους, πλήρης ημερών, στα 92 του– πάνω στο μοτσάρτιο κόρπους (αλλά και στον Σαλιέρι, σε ένα δεύτερο άλμπουμ με μουσικές της ταινίας που κυκλοφόρησε μετά το αρχικό).
Το πρώτο μέρος της δαιμονικής, αγωνιώδους 25ης Συμφωνίας, το «Κύριε» από τη Μεγάλη Λειτουργία, το «Ρέκβιεμ», το δραματικό φινάλε του «Ντον Τζοβάνι» ήταν μερικές από τις μουσικές του Μότσαρτ που περιέχει το σάουντρακ, ερμηνευμένες από τον σερ Νέβιλ Μάρινερ και την ορχήστρα του, που θα θυμάμαι πάντα. Και ιδού πώς η ποπ τέχνη, η μαζική, αν θέλετε, τέχνη (το σινεμά ενός απαιτητικού δημιουργού που όμως έχει όλα τα χολιγουντιανά συστατικά – και αδράχνει κάπου οκτώ Οσκαρ) ανοίγει σε ένα νέο παιδί, με ροκ και ποπ ακούσματα αλλά και με ένα αυτί ευαίσθητο στον κλασικό ήχο, δρόμους για πιο εκλεκτικά ή μάλλον για τα πλέον υψηλά (με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό) μονοπάτια της δυτικής μουσικής φιλολογίας.
Προφανώς τη μεγάλη δουλειά την έκανε το σινεμά και ο Φόρμαν, όμως, τουλάχιστον στη δική μου περίπτωση, την ολοκλήρωσε και την πήγε παραπέρα ο σερ Νέβιλ με αυτή την ορχήστρα με το εξωτικό, σαν προραφαηλιτικός πίνακας, όνομα.
Φυσικά, εννοείται πως όλα είχαν ξεκινήσει δεκαετίες πριν. Το 1958, ο βιολονίστας (και εν μέρει μουσικός της τζαζ!) Νέβιλ Μάρινερ ίδρυσε την ορχήστρα, ερμηνεύοντας ο ίδιος και ως σολίστ βιολιού αρκετά έργα στο ξεκίνημά της. Οι ιστορικοί και οι κριτικοί της μουσικής έχουν να λένε πως ο Νέβιλ Μάρινερ έφερε άλλον αέρα στις ερμηνείες και τις ηχογραφήσεις έργων της μπαρόκ και της κλασικής περιόδου.
Το βέβαιο είναι ότι άφησε εποχή. Και έμαθε ένα δυο πράγματα σε έναν έφηβο κάποτε. Σε έναν από τους πολλούς.