Τα «όπλα» τους παρατάσσουν οι δύο οργανισμοί διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων στη μάχη της συλλογής και της διανομής του δικαιώματος, σε έναν ακήρυχτο πόλεμο που έχει διχάσει εδώ και καιρό τους δημιουργούς και αποκτά πολιτικά χαρακτηριστικά που αναμένεται να ενταθούν ενόψει εκλογών.
Την περασμένη Δευτέρα έληξε η προθεσμία που είχαν τα μέλη (Ελληνες και ξένοι) της πρώην ΑΕΠΙ να αποδεσμευτούν από την κρατική Ειδική Υπηρεσία Εκτακτης Διαχείρισης Δικαιωμάτων (ΕΥΕΔ) που ιδρύθηκε τον περασμένο Ιούνιο ως τμήμα του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Οσοι επέλεξαν την έξοδο από την κρατική ΕΥΕΔ βρήκαν στέγη στην ιδιωτική «Αυτοδιαχείριση», η οποία λειτουργεί ως οργανισμός συλλογικής διαχείρισης από το 2003, ενώ πρόσφατα ενισχύθηκε σε επίπεδο τεχνογνωσίας από τη CISAC, την παγκόσμια συνομοσπονδία συναφών οργανισμών.
Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις των οργανισμών, η ΕΥΕΔ εκπροσωπεί «πάνω από 14.600 Ελληνες δημιουργούς και δικαιούχους δικαιωμάτων». Στο δυναμικό της βρίσκονται ενδεικτικά οι Μίκης Θεοδωράκης, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Σταύρος Ξαρχάκος, Διονύσης Σαββόπουλος κ.ά. Η κρατική υπηρεσία σημειώνει ότι εκπροσωπεί πολυεθνικούς εκδότες μουσικής, όπως τη Warner Chappel Music Publishing και τη Universal. Για τη λειτουργία της η ΕΥΕΔ μισθώνει τα γραφεία της ΑΕΠΙ και τον εξοπλισμό της, για την αποφυγή προσφυγών απαλλοτριώσεων, όπως διευκρίνισαν πηγές της ΕΥΕΔ στην «Κ», ενώ μέχρι το τέλος της χρονιάς θα έχει ολοκληρώσει τη στελέχωσή της με προσωπικό περίπου 80 ατόμων, κυρίως πρώην εργαζομένους της ΑΕΠΙ.
Από την άλλη πλευρά, η «Αυτοδιαχείριση» έχει ενισχυθεί με ρεπερτόρια δημιουργών όπως οι Φοίβος, Ηλίας Φιλίππου, Φίλιππος Πλιάτσικας, Γιώργος Ανδρέου κ.ά., ενώ, όπως ανακοινώθηκε, ο οργανισμός εκπροσωπεί το αγγλοσαξωνικό ρεπερτόριο (PRS for Music), οργανισμούς των Βαλκανίων, της Βαλτικής, της Λατινικής Αμερικής, των σκανδιναβικών χωρών κ.ά. Στελέχη της «Αυτοδιαχείρισης» επισημαίνουν στην «Κ» ότι πλέον εκπροσωπούν το 70% σε μερίδιο αγοράς, εκτιμώντας ότι τα ρεπερτόρια του οργανισμού είναι τα πλέον εμπορικά σε επίπεδο απόδοσης δικαιωμάτων.
Χωρίς απάντηση παραμένει το ερώτημα σχετικά με το πώς θα κινηθούν οι οργανισμοί που διαχειρίζονται το αμερικανικό ρεπερτόριο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένας εκ των τεσσάρων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα έχει ταχθεί με την ΕΥΕΔ, ενώ η εκτίμηση της «Αυτοδιαχείρισης» είναι ότι σταδιακά θα κινηθούν προς τη δική τους πλευρά.
Το δίκτυο των 40 εποπτών της «Αυτοδιαχείρισης» θα βγει στους δρόμους τον Σεπτέμβριο, ώστε η πρώτη διανομή να γίνει παραδοσιακά τον ερχόμενο Δεκέμβριο με ανανεωμένα αμοιβολόγια. Η ΕΥΕΔ εκτιμά ότι θα διανείμει δικαιώματα τον Οκτώβριο, επίσης με ανανεωμένα αμοιβολόγια, που θα καθοριστούν στη γενική συνέλευση των μελών τον Σεπτέμβριο, οπότε σχεδιάζεται να ανακοινωθεί και ο νέος Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης. Ανοικτό παραμένει το ζήτημα των μελών της πρώην ΑΕΠΙ που έχουν λάβει προκαταβολές από τον υπό διάλυση φορέα. Το ύψος των προκαταβολών που δεν έχουν επιστραφεί ανέρχεται σε 300.000 ευρώ, ενώ οι δύο οργανισμοί διαψεύδουν ότι έχουν στους κόλπους τους μέλη με παχυλά χρωστούμενα.
Αν και προσωρινή, η ΕΥΕΔ προικοδοτείται με 5 εκατ. ευρώ για τις ανάγκες λειτουργίας της, όπως λέει στην «Κ» η προσωρινή διαχειρίστρια της υπηρεσίας Μαρία Βλάχου, διευκρινίζοντας ότι το ποσό αυτό είναι διαθέσιμο «εφόσον χρειαστεί», σε περίπτωση δηλαδή που η υπηρεσία δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της από τις κρατήσεις των δικαιωμάτων. Ετσι, η περιορισμένη ζωή της υπηρεσίας (δύο χρόνια) γίνεται ιδιαίτερα «άνετη», τη στιγμή που άλλοι φορείς του υπουργείου Πολιτισμού «στεγνώνουν» οικονομικά.
Στη δίνη του κυκλώνα για τη διαμόρφωση της επόμενης μέρας μπήκε και η διευθύντρια του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) Ειρήνη Σταματούδη, με αφορμή δημοσίευμα εφημερίδας που την εμφάνιζε να αναμειγνύεται σε αποδοχή από τον ΟΠΙ δωρεάς από την ΑΕΠΙ το 2008 ύψους 120.000 ευρώ. Η κ. Σταματούδη διέψευσε την εμπλοκή της σημειώνοντας ότι τα οικονομικά του ΟΠΙ είναι στην αρμοδιότητα του προέδρου και του Δ.Σ. του οργανισμού, ενώ το επίμαχο ποσό έγινε δεκτό ως «αποτέλεσμα εξωδικαστικού συμβιβασμού» μεταξύ των δύο πλευρών, όπως προκύπτει από το σχετικό πρακτικό του ΟΠΙ (14/10/208). Στην ανακοίνωσή της, τονίζει ότι ο ΟΠΙ και η ίδια ως διευθύντρια του οργανισμού διενήργησαν τους διαχειριστικούς ελέγχους στην ΑΕΠΙ μέσω της Ernst & Young και δρομολόγησαν τις εξελίξεις για την αποκάλυψη του σκανδάλου της εταιρείας. Ο έλεγχος όλων των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης είναι άλλωστε η δουλειά του ΟΠΙ.