Στην καρδιά της δεκαετίας του ’60, σε ένα από τα νεοκλασικά της οδού Αστυδάμαντος στο Παγκράτι, διαδραματίζεται το νέο έργο του Μιχάλη Ρέππα και του Θανάση Παπαθανασίου. Το «Φεγγάρι από χαρτί», είναι η τέταρτη παραγγελία που ανέλαβε το συγγραφικό δίδυμο από το Εθνικό Θέατρο, μετά το επιτυχημένο «Βίρα τις άγκυρες το 1997, το «Ποια Ελένη;» το 2003 και τις «Πατρίδες» το 2012.
Ο κεντρικός του άξονας του καινούργιου τους έργου είναι τρεις έφηβοι και γύρω τους κινούνται ο γόης μπαμπάς, ο σπάταλος θείος, η συντηρητική μαμά, η έξαλλη θεία. Γυναίκες με εκείνο το χαρακτηριστικό κόκκινο κραγιόν της δεκαετίας του ’60, τα έντονα κρεπαρισμένα μαλλιά, το σφραγισμένο από το eyeliner βλέμμα, και δίπλα τους άνδρες σφιγμένοι στα κουστούμια τους.
Συνολικά 19 ηθοποιοί και 5 μουσικοί συναντιούνται στη σκηνή του Ρεξ-Μαρίκα Κοτοπούλη σε αυτό το μουσικό έργο για τη δεκαετία του ’60, μια εποχή στην οποία συχνά ανατρέχουμε και όσο μεγαλώνουμε, εξιδανικεύουμε. «Σ’ αυτή τη δεκαετία ανατρέχουμε όχι επειδή ο κόσμος ήταν πιο αθώος. Ηταν εξίσου κακός και σκληρός με σήμερα, αλλά με άλλους τρόπους», λέει στην «Κ» ο Μ. Ρέππας.
«Για την Ευρώπη ήταν μια διαφορετική δεκαετία. Εμείς είχαμε αποφασίσει να ζούμε στο λυκόφως του εμφυλίου. Ωστόσο, στις δεκαετίες του ’60 και του ’70 πραγματοποιείται η μετάβαση από έναν κόσμο πιο πατριαρχικό σε ένα κόσμο πιο δυναμικό, του οποίου το σύνθημα ήταν το “εδώ και τώρα”. Πρώτιστα σαν σύνθημα κατανάλωσης. Αλλάζει η οικονομική δομή του δυτικού κόσμου. Το άτομο είναι στην απόλυτα κεντρική θέση και τα διάφορα οράματα υποχωρούν. Προηγείται η απόλαυση».
Είναι και η δεκαετία που συναντήθηκαν μεταξύ τους μεγάλες προσωπικότητες. «Ισως, τότε, έφτιαχναν οι καιροί τις προσωπικότητες» λέει ο συγγραφέας, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός. «Ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης ήταν θέμα κάθε σπιτιού, επομένως η γενιά εκείνη ανέδειξε τους ανθρώπους οι οποίοι στην τέχνη έδειξαν ό,τι βίωσαν. Εμείς σήμερα είμαστε περισσότερο της παραλίας. Βέβαια προσωπική και συλλογική ζωή χωρίς αναταράξεις δεν υπάρχει. Πόσο ακόμη θέλαμε να την περάσουμε χωρίς να αναταραχτούμε; Τη δεκαετία που πέρασε, νιώσαμε ότι μας πρόδωσε ο Θεός της Ελλάδος, όμως είναι υπερβολή. Η γενιά μου –γεννήθηκα το 1959–, δεν πέρασε δα και τόσα πολλά. Δεν συγκρίνεται με εκείνους που μετρήθηκαν βιωματικά στα μεγάλα και στα ουσιώδη».
Το έργο των Ρέππα – Παπαθανασίου που σκηνοθετούν οι ίδιοι, έντυσε μουσικά ο Νίκος Κυπουργός, ενώ η Αφροδίτη Μάνου έγραψε τους στίχους, διαδραματίζεται στην καρδιά της δεκαετίας: 1963-1964. «Από τη μια υπήρχε η προσδοκία για κάτι που θα έρθει και ταυτόχρονα όπως φάνηκε, πριονιζόταν το κλαδί της ειρήνης και της συμφιλίωσης». Το «Φεγγάρι από χαρτί» δεν περιορίζεται στην πολιτική. «Ασχολούμαστε με αυτό που συμβαίνει στο παρασκήνιο και όχι στο προσκήνιο της Ιστορίας. Στα σαλόνια και στις κρεβατοκάμαρες των ανθρώπων, εκεί όπου δημιουργείται το αίσθημά τους. Τέσσερα χρόνια πριν από το πραξικόπημα και 15 από τη λήξη του εμφυλίου, ήταν νωρίς για να έχουν σβήσει οι ζοφερές μνήμες».
Συστήνει το έργο τους ως μια διαφορετική επεξεργασία της θεματικής του έργου «Το μελτεμάκι» που έγραψε ο Παντελής Χορν. «Εκείνο δεν εκτιμήθηκε όσο έπρεπε, είναι όμως αριστουργηματική κομεντί, μια καταγραφή των ημιτονίων της αστικής ζωής. Στο “Φεγγάρι από χαρτί” επίσης εστιάζουμε στην αστική τάξη της χώρας. Λέγοντας αστοί δεν εννοούμε την οικονομική άνεση αλλά τη νοοτροπία, την καλλιέργεια, τον τρόπο ζωής, τη συγκρατημένη έκφραση συναισθημάτων. Επιχειρώντας μια σύγκριση του λαϊκού τραγουδιού με το ελαφρό τραγούδι της εποχής, βλέπουμε πόσο διαφορετικά διαχειρίζονται θέματα του έρωτα και του χωρισμού. Ο λαϊκός ερμηνευτής ήταν πιο κάθετος, ενώ ο αστός έχει τον πολιτισμό των μικρών δραμάτων δωματίου». Από το Λουτράκι Κορινθίας ο Ρέππας, από την Ορεστιάδα του Εβρου ο Παπαθανασίου, στα μάτια τους «είναι γοητευτικός ο κόσμος που προσπαθούσε να έχει αστική ζωή αλλά ποτέ δεν ολοκληρώθηκε στην Ελλάδα».
Η δεκαετία του ’60 είχε και την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Οι συντηρητικοί πίστευαν ότι θα έρθει με την ανάπτυξη και οι αριστεροί με τον σοσιαλισμό. «Υπήρχε επίσης μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα ενός κόσμου που ήθελε να ξεκολλήσει από τις ιδεολογίες και τα ιδεολογήματα και να γίνει πιο πραγματιστής και καταναλωτικός. Με εντυπωσιάζει όμως ότι οι άνθρωποι σέβονταν τη μόρφωση, την καλλιέργεια και αυτό ήθελαν για τα παιδιά τους. Σήμερα στην πρώτη θέση δεν είναι η μόρφωση αλλά το “πόσα βγάζεις” και βέβαια δεν παίζει ρόλο η μέθοδος που τα έβγαλες».
Ο Μ. Ρέππας δεν ξεχνάει τις προηγούμενες συνεργασίες με την πρώτη κρατική σκηνή. «Θυμάμαι επί Ν. Κούρκουλου έγραφαν “τι δουλειά έχουν αυτοί στο Εθνικό Θέατρο;”». Οταν καταπιάστηκαν με τον κινηματογράφο επίσης άκουσαν πολλά. «Είναι υποκριτής όποιος λέει ότι δεν τον ενοχλούν οι επιθέσεις. Με την κριτική για το “Safe Sex” ένιωσα ότι έπεσα με 200 χιλιόμετρα πάνω σε μπετόν». Θυμούνται όμως πάντα ποιοι τους επηρέασαν. «Από τον Αλέκο Σακελλάριο κληρονομήσαμε τον τρόπο σύνταξης στη γλώσσα και από την Ελεύθερη Σκηνή το λεξιλόγιό της. Είμαστε μια διασταύρωση των δύο».