«Καθάρισαν τα μάτια μας», την επιβράβευσε στο τέλος της παράστασης μια παρέα γυναικών που, επί 90 λεπτά, στα πρόσωπά τους εναλλάσσονταν το γέλιο και η συγκίνηση. Δεν ήταν οι μόνες. Οσοι περίμεναν τη σειρά τους να συγχαρούν την Ελένη Ουζουνίδου, για την ερμηνεία της στη «Σταματία, το γένος Αργυροπούλου», κατέληγαν σχεδόν στα ίδια λόγια. «Μου θύμισες μια θεία μου», σε άλλους πάλι «τη γιαγιά» τους. Ομως στους περισσότερους θύμισε ό,τι κουβαλάμε μέσα μας από την κιτρινισμένη Ελλάδα του σεμέν και των αραχνιασμένων κοινωνικοπολιτικών -περί Δεξιάς και Αριστεράς- συμπεριφορών που ρίζωσαν από τα μετεμφυλιακά χρόνια.
Η ηρωίδα του Κώστα Σωτηρίου, που σκηνοθέτησε ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος στο θέατρο του Νέου Κόσμου ,κουβαλάει ένα φορτίο γεμάτο από τα στερεότυπα της γενιάς της, αλλά με έναν αφελή τρόπο που γλιστρά σε ιλαροτραγικές καταστάσεις. Μια ανέραστη στερημένη γεροντοκόρη που παινεύεται για τον ανώτατο δημόσιο υπάλληλο πατέρα της, τον αρραβωνιαστικό λοχαγό του Εθνικού Στρατού που δεν πρόλαβε να γευτεί, για τα χριστιανικά και πατριωτικά ήθη με τα οποία μεγάλωσε.
«Μοναχική, συντηρητική, ημιμαθής, δεν καταφέρνει να βγει πέρα από τον κόσμο της, την αυλή του σπιτιού της και τις γειτόνισσες. Γι’ αυτό, ό,τι συμβαίνει γύρω της, στην αδερφή της, τον γαμπρό και τα ανίψια της, της φαίνεται παράλογο και το αντιμετωπίζει με αθωότητα και αφέλεια. Ο κόσμος της Σταματίας οριοθετείται από την εκκλησία, τον καλό Στρατό και τους χωροφύλακες».
Αρχές Γενάρη τής έδωσε ο σκηνοθέτης το κείμενο, κι όταν ένα βράδυ άρχισε να το ξεφυλλίζει, δεν κατάφερε να το αφήσει από τα χέρια της. «Με μετέφερε σε έναν κόσμο αναγνωρίσιμο παρότι είμαι εντελώς διαφορετική από την ηρωίδα. Με μαγνήτισε επίσης το χιούμορ της».
Ο λόγος του κειμένου
Εμαθε το κείμενο σε δύο εβδομάδες κι ας έχει έναν ιδιαίτερο λόγο. Αυτό το ιδίωμα όπου μπερδεύεται η προφορική γλώσσα με εκείνη της καθαρεύουσας. «Τα κατάφερα χάρη στην επιμονή του Θεοδωρόπουλου να μην προσπερνώ τα “ν” στο τέλος, τα κόμματα και τις τελείες».
Η Σταματία (που διαφημίζεται από στόμα σε στόμα πια στο κοινό) έχει έναν επιπλέον λόγο που την κάνει ξεχωριστή. Είναι ένα κείμενο που γράφτηκε από την άλλη πλευρά. «Η δεξιών πεποιθήσεων ηρωίδα» που μαλακώνει στο τέλος για τους «κομμουνιστάς», όπως χαρακτηρίζει τον γαμπρό της, τον άντρα της «αφελούς και παρασυρμένης» αδερφής της. «Ο διαχωρισμός Δεξιάς – Αριστεράς που φαίνεται στο περιβάλλον της ηρωίδας υπάρχει και σήμερα -με έναν άλλο τρόπο-, κι αυτό γιατί είναι αυξημένα τα συντηρητικά κρούσματα στην εποχή μας», λέει η ηθοποιός που καταγράφει στη σκηνή όλη τη μετεμφυλιακή Ελλάδα. Από τη Μεταπολίτευση, τα χρόνια που ακολούθησαν, φτάνοντας στα «μαυροντυμένα παιδιά» που βοηθούν τις Σταματίες της εποχής να διασχίσουν τον δρόμο κι εκείνες θεωρούν ότι καθαρίζουν το ανήθικο σήμερα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελένη Ουζουνίδου συγκινεί το κοινό. Αυτό κατάφερε ως Λενάκη στον «Γάμο» της Βάσας Σολωμού-Ξανθάκη, ως Πόντια και αγρότισσα στον συγκινητικό «Κοινό λόγο», αλλά και στα πρόσωπα των έργων της Λούλας Αναγνωστάκη στο «I love U». «Μου αρέσουν οι λαϊκές γυναίκες της διπλανής πόρτας», παραδέχεται. Στο δώμα του θέατρου του Νέου Κόσμου, πνιγμένη στον κόσμο του κολλαριστού σεμέν που έστησε η 30χρονη σκηνογράφος Μαγδαληνή Αυγερινού, αφηγείται τις δυστυχίες του βίου της, γραπώνοντας το βλέμμα του θεατή. «Στον μονόλογο δεν γίνεται διαφορετικά», εξηγεί. Οι παραστάσεις που κολακεύουν το εγώ του ηθοποιού εύκολα μπορεί να αποβούν και μοιραίες. «Είναι ισορροπία τρόμου η απόλυτη έκθεση. Εφόσον δεν υπάρχουν συμπαίκτες και διάλογος, πρέπει να κερδίσεις το κοινό. Κάθε βράδυ είναι διαφορετικό, κάθε παράσταση μια διαφορετική ενέργεια. Θέλοντας και μη, κάνεις διάλογο μαζί της. Ειδικά σ’ αυτόν τον μονόλογο που ισορροπεί ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό».
Στο μεταξύ, ετοιμάζεται για τους «Ηλίθιους» του Νιλ Σάιμον, μια παράσταση για παιδιά που θα παίζεται τα πρωινά στο «Αλίκη» σε σκηνοθεσία του Πέτρου Φιλιππίδη με τους: Νίκο Κουρή, Θεόδωρο Κατσαφάδο, Τζένη Θεωνά, Ορφέα Παπαδόπουλο κ.ά.
Η διαδρομή από την Κομοτηνή
Οσο μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στο θέατρο του Νέου Κόσμου, στο κέντρο της Αθήνας για τις πρόβες και το σπίτι της στα Πετράλωνα όταν ξεκουράζεται, θυμάται τη διαδρομή που ξεκίνησε το 1994 σαν μπήκε στη δραματική σχολή του ΚΘΒΕ. Εφτασε ώς εκεί από την Κομοτηνή που μεγάλωσε γιατί της άρεσε «η επικινδυνότητα που έχει η έκθεση, κι ας τη φοβόμουν. Μου άρεσε να συνδιαλέγομαι στη σκηνή με άλλους, μην κοιτάτε που κάνω μονολόγους τελευταία».
Οι δάσκαλοι -συνταξιούχοι σήμερα- γονείς τής άνοιξαν τον κόσμο του βιβλίου και της γνώσης. «Μας τρέχανε κάθε καλοκαίρι με τον αδερφό μου στις παραστάσεις στο Φεστιβάλ Φιλίππων και Θάσου. Ημουν παιδί μέσα σε όλα αν και λίγο… φυτό». Καλή μαθήτρια, με κλίση στις θετικές επιστήμες, που βραβεύτηκε από τη Μαθηματική Εταιρεία, ονειρευόταν να γίνει αστροφυσικός, πέρασε διατροφολόγος και διάλεξε το θέατρο. «Στο σχολείο λόγω της στεντόρειας φωνής μου οι καθηγητές με χρησιμοποιούσαν στις παραστάσεις».
Από το 1997 που αποφοίτησε από τη δραματική σχολή δεν διαψεύστηκε ποτέ. «Συναντήθηκα με ανθρώπους που ονειρευόμουν να βρεθώ. Ακόμη αναζητώ τη διαδρομή».