Η υπόγεια σκηνή «Κατίνα Παξινού» στο «Ρεξ» της οδού Πανεπιστημίου έχει αλλάξει εκ βάθρων. Οι νέοι της ένοικοι, οι υπεύθυνοι της νέας φάσης της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου, οι σκηνοθέτες Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης, την… αναποδογύρισαν. Εκεί που ήταν η πλατεία και τα καθίσματα των θεατών, είναι τώρα το πατάρι της σκηνής. Κι εκεί που ήταν η σκηνή, είναι οι κερκίδες των θεατών. Ενα νέο black box δημιουργήθηκε, το φουαγιέ ανακαινίστηκε, οι παλιές μοκέτες έφυγαν.
Για την ακρίβεια, υπεύθυνη γι’ αυτές τις αλλαγές ήταν η σκηνογράφος Ελένη Στρούλια με συνεργάτιδες τις Ελίζα Αλεξανδροπούλου και Ζαΐρα Φαληρέα. Και την κατασκευή, που έγινε με το μικρότερο δυνατό κόστος, ανέλαβε αποκλειστικά το τεχνικό προσωπικό του Εθνικού Θεάτρου.
«Δεν μας ενδιέφερε ένα θέατρο που βασίζεται στην ψευδαίσθηση, αλλά ψάχνουμε μια πιο άμεση σχέση θεατή και ηθοποιού. Γι’ αυτό αντιστρέψαμε την αρχιτεκτονική όψη του χώρου», εξηγούν οι Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης. Και ομολογούν ότι είχαν στον νου τους αντίστοιχες σκηνές του Βερολίνου που είναι μ’ αυτόν τον τρόπο διαμορφωμένες.
Ωρες πριν από τη χθεσινή πρεμιέρα, ήταν και οι δύο εκεί και φρόντιζαν για τις πολλές τελευταίες λεπτομέρειες. Παρ’ όλα αυτά, κλέψαμε λίγο από τον χρόνο τους για να μας πουν τι σκέφτονται να κάνουν στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού, που λειτουργεί και πάλι μετά το 2008.
Στο φουαγιέ έχουν βάλει δύο μεγάλες οθόνες τηλεόρασης που θα συνδέονται με το επίπεδο της Πανεπιστημίου και όσοι βρίσκονται εκεί δεν θα νιώθουν αποκομμένοι από ό,τι γίνεται έξω. Αυτό το έξω όμως, η οδός Πανεπιστημίου, στο ύψος του «Ρεξ» και της Σανταρόζα, είναι ένα επιβαρυμένο κομμάτι της πόλης. Πιστεύουν ότι η παρουσία μιας Πειραματικής Σκηνής, που απευθύνεται σ’ ένα πιο νεανικό κοινό, θα αναβαθμίσει την περιοχή; «Εχουμε παρατηρήσει ότι η Πανεπιστημίου, σ’ αυτό το ύψος, στη διάρκεια της ημέρας είναι πολυσύχναστος δρόμος. Το βράδυ αδειάζει. Υπάρχουν μόνο κάποιοι ένοικοι του ξενοδοχείου “Τιτάνια” που μπαινοβγαίνουν… Και αναρωτιέσαι πώς ένα τόσο κεντρικό σημείο, που φιλοξενεί ένα ιστορικό θέατρο, ερημώνει τα βράδια. Οπότε μέσα στη σκέψη μας για το τι θα κάνουμε ήταν και πώς θα το κάνουμε για να ξαναζωντανέψει η περιοχή. Ετσι ακριβώς σχεδιάσαμε και το φουαγιέ, ώστε να είναι ένας χώρος συνάντησης και όχι χώρος αναμονής για την παράσταση. Θέλαμε να είναι φιλόξενο, να διαθέτει φυσικά WiFi το οποίο δίνει σε όσους θέλουν τη δυνατότητα ακόμη και να δουλέψουν στο laptop τους».
Τους ρωτάω αν πιστεύουν ότι απευθύνονται σ’ ένα πιο νεανικό κοινό. «Το πόσο νέος είναι κάποιος έχει να κάνει με το μυαλό και την καρδιά, όχι με τα πόδια και τη μέση», απαντάει ο Ανέστης Αζάς. «Αλλά ναι, προφανώς, μας ενδιαφέρει το κοινό που πηγαίνει στις άλλες εναλλακτικές σκηνές της Αθήνας. Εκεί απευθυνόμαστε με το ρεπερτόριό μας. Και το όνομα “Πειραματική Σκηνή” δεν πρέπει να τρομάζει. Δεν σημαίνει ένα θέατρο ακαταλαβίστικο. Θέλουμε να κάνουμε καλές παραστάσεις και αυτό αφορά όλες τις ηλικίες».
Δεν είναι τυχαίο ότι η επίσημη έναρξη του ρεπερτορίου της Πειραματικής γίνεται με ένα έργο ενώνει όλες τις γενιές. Εχει τίτλο «Το γήρας», σκηνοθετεί η Γεωργία Μαυραγάνη, κάνει πρεμιέρα στις 28 Νοεμβρίου και στη σκηνή θα βρίσκονται έξι ηθοποιοί της νεότερης γενιάς και έξι παλαιότεροι.
Κούρεμα στον δρόμο
Χθες το βράδυ ο Ανέστης Αζάς και ο Πρόδρομος Τσινικόρης μαζί με όλους τους σκηνοθέτες και τους συνεργάτες τους υποδέχθηκαν για πρώτη φορά το κοινό. Πρώτη κίνηση, μετά την παρουσίαση του προγράμματος, ήταν ένα δημόσιο κούρεμα, από επαγγελματίες κομμωτές. Τι συμβολίζει; «Θέλουμε μ’ έναν τρόπο θεατρικό να δείξουμε ότι αλλάζει πρόσωπο ο χώρος καθώς και η περιοχή· ανανεωνόμαστε». Και ακολούθησε ένα μεγάλο πάρτι με dj τον Νικόλα Χανακούλα και τον Χρήστο Σαπουντζή.
Και οι δύο ελπίζουν «ότι στην πορεία η Πειραματική θα γίνει ένα εργαλείο για να συνομιλήσουμε και να επικοινωνήσουμε με αντίστοιχες σκηνές του εξωτερικού και να γίνουν συμπαραγωγές με ξένους καλλιτέχνες, αντίστοιχων σκηνών».
Οσο για το σημερινό πρόγραμμα της Πειραματικής Σκηνής, περιλαμβάνει: την επανάληψη της παράστασης-δράσης του Πρόδρομου Τσινικόρη «Στη μέση του δρόμου». Πραγματοποιείται ανά μία ώρα, με έξι θεατές τη φορά, που ακολουθούν έναν άστεγο σε δρόμους της πόλης. Εν τω μεταξύ, μέσα στην Πειραματική, κάθε ώρα, και για 30 θεατές τη φορά, θα γίνεται ενημέρωση από τους σκηνοθέτες των παραστάσεων και ξενάγηση σε όλους τους χώρους της Πειραματικής. Και κάθε ένας από τους σκηνοθέτες θα παρουσιάζει ένα δρώμενο για την παράστασή του. Από τις 5 ώς τις 8 μ.μ. με ελεύθερη είσοδο. Και η βραδιά θα κλείσει πάλι με συναυλία επί σκηνής.