ΦΛΟΡΙΑΝ ΖΕΛΕΡ
Μου λες αλήθεια;
Σκηνοθ.: Σπύρος Παπαδόπουλος
Θέατρο: Κάππα
ΤΖΟΡΝΤΙ ΓΚΑΛΘΕΡΑΝ
Το δάνειο
Σκηνοθ.: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος
Θέατρο: Του Νέου Κόσμου
Ο Πίτερ Μπρουκ, υιοθετώντας μια σοφία της Ανατολής, διατείνεται πως υπάρχουν τρεις αλήθειες: η αλήθεια μου, η αλήθεια σου και η Αλήθεια. Μακάρι να ήταν μόνο τρεις και οι εκδοχές αλήθειας – ψεύδους που αντιλαμβάνονται οι τέσσερις ήρωες της κωμωδίας του Φλοριάν Ζελέρ «Μου λες αλήθεια;» και αντιπροσωπεύουν κάποιες από τις πιο ζωτικές ψευδ-αλήθειες του βίου μας.
Δύο ζευγάρια. Οι άντρες, Μισέλ και Πολ, αδελφικοί φίλοι, ωστόσο ο Μισέλ κοιμάται «κρυφά» με τη γυναίκα του Πολ, Λοράνς, ενώ οι δύο απατημένοι Πολ και Αλίς, ψέματα-αλήθεια, δεν μένουν άπραγοι. Το έργο, μια σατιρική παρέλαση υποκειμενικών εκδοχών για το τι είναι αλήθεια, αποσιώπηση, ψέμα, ομολογία, απάτη, πίστη, ενοχή, χωρισμένο σε εξαιρετικά ψυχολογημένες σκηνές με απολαυστικές καταστάσεις και διαλόγους γεμάτους απρόοπτα, σασπένς και διάτρητες υπεκφυγές.
Οι τέσσερις δεν συναντιούνται ποτέ όλοι μαζί, το ζευγάρι Πολ – Λοράνς δεν έχει μεταξύ του σκηνή, όπως και ο Πολ με την Αλίς. Ωστόσο μπορούμε να μιλάμε για εξαιρετική χημεία ανάμεσα στους τέσσερις και για ευτυχή διανομή. Ο Σπύρος Παπαδόπουλος –εκτός από μια ακριβή εύρυθμη παράσταση– έχτισε τον Μισέλ σχεδόν αθώα ένοχο κι εγωκεντρικό, ένα μεγάλο, άπληστο, κακομαθημένο παιδί που φλυαρώντας προσπαθεί να πείσει πως δεν είναι, ούτε κάνει.. αυτό που νομίζουμε. Αντίθετα, ο Πολ χτίστηκε από τον πολύ καλό Τάκη Παπαματθαίου με σιωπές, μυστήριο και μια σταλιά δαιμονική υστεροβουλία ντυμένη με τη θεατρικότητα ενός: «είναι – δεν είναι;». Η Λοράνς της Βάνας Ραμποτά, γυναίκα με αυτοπεποίθηση, πάθος αλλά και όρια, νομίζει πως οδηγεί το παιχνίδι όπου και όπως θέλει. Νομίζει, γιατί υπάρχει και η χαμηλών τόνων Αλίς της Νικολέτας Κοτσαηλίδου, ήρεμη δύναμη, ύπουλη γνώση και διφορούμενη κατανόηση.
Αμίλητος, αινιγματικός μάρτυρας όλων αυτών, ή και ειρωνικός ρυθμιστής τους, ο κύριος με το σμόκιν του Στέλιου Πέτσου καθώς ορίζει χώρο και χρόνο με την αφ’ υψηλού αλλαγή των σκηνικών (Μάκης Γαβαλάς, φωτισμοί Ελευθερία Ντεκώ). Μια ευρηματικά ενσωματωμένη παρέμβαση της σκηνοθεσίας.
Ωρα για… δάνειο
Τέτοια ώρα, τραπεζικό δάνειο! Και, όμως, ο Αντόνιο, δίχως ενέχυρα ή εγγυητές, είναι αποφασισμένος να πάρει το τραπεζικό δάνειο των 3.000 ευρώ που απελπιστικά χρειάζεται. Στην εξοντωτικά διεισδυτική σάτιρα «Το δάνειο» του πολυβραβευμένου Καταλανού Τζόρντι Γκαλθεράν («Μέθοδος Γκρόνχολμ») παρακολουθούμε την ιδιότυπη αντιπαράθεσή του με τον διευθυντή τράπεζας που του αρνείται για λόγους τυπικούς το δάνειό του. Φθάνει στο σημείο, επικαλούμενος χάρισμα γοητείας προς τις γυναίκες, να τον απειλήσει πως αν δεν τον δανειοδοτήσει θα κοιμηθεί με τη γυναίκα του. Αυτή η δήλωση, όσο εξωφρενική κι αν ακούγεται, γίνεται ικανή με τους εύστοχους και οξυδερκείς χειρισμούς του συγγραφέα να ανατρέψει βεβαιότητες και δεδομένα, αλλάζοντας τη ζωή του δυστυχούς τραπεζίτη, μαζί και τους συσχετισμούς ανάμεσα σε εξουσία και εξουσιαζόμενο.
Σπαρταριστές στιχομυθίες, σατιρικά μουσικά εμβόλιμα (Φοίβος Δεληβοριάς) σε δήθεν ισπανικά με ζωντανή εκτέλεση από τον δανειολήπτη (Γιάννης Σαρακατσάνης) και την κιθάρα του, ενδυματολογικές, γελοιοποιητικές ακροβασίες (Μαγδαληνή Αυγερινού) σε βάρος του τραπεζίτη (Μιχάλης Οικονόμου) έτυχαν άριστης εκμετάλλευσης από το σκηνοθετικό δίδυμο (Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος – Παντελής Δεντάκης). Τα υπόλοιπα ανέλαβαν οι δύο ηθοποιοί, που κατόρθωσαν να κορυφώσουν με μαστοριά το έργο σε σατιρικό ψυχόδραμα.
Ο Μιχάλης Οικονόμου, με επαρχιώτικη ενδυματολογική «τόλμη» (κόκκινα μοκασίνια, ασορτί πουκάμισο) και ξιπασιά μιλιάς, έκφρασης, στάσης, κίνησης, περιέσωσε αρχικά τη σοβαροφάνεια της θέσης και του ιδρύματος, για να διολισθήσει σταδιακά στην προσωπική ανασφάλεια, στη… σχετική ελαστικότητα του ιδρύματος και, τέλος, σε αξιοθρήνητη, γονυπετή ικεσία βοήθειας. Ο Γιάννης Σαρακατσάνης, σταθερά μικρομεσαίος, απελπισμένα ανυποχώρητος, παρακολουθεί την απίστευτη «επιτυχία» της απειλής του, που τελικά τον ξεπερνά. Αφοπλιστικά αθώος στην επιμονή του, σε εμφάνιση, συμπεριφορά και σωματική γλώσσα, το αντίθετο του Οικονόμου: Μαζεμένος, χαμηλόφωνα πείσμων, ειλικρινά αμήχανος εμπρός στις συνέπειες των λόγων του.
Η αγνή έλλειψη επιτήδευσης του απλού ανθρώπου αντιμέτωπη με την απόλυτη επιτήδευση της μικρής εξουσίας του ανθρώπου. Εξοχη σπουδή της ακολουθίας των αναταράξεων που προκαλεί μια πέτρα στο νερό φαινομενικά ήσυχης λίμνης.