Γράφοντας ότι «τα βουνά αντιλαλούσαν τον θρήνο των “Τρωάδων”» αναλαμβάνεις το ρίσκο της υπερβολής. Να φανεί ότι τα παραλές. Αλλά ήταν έτσι. Το αρχαίο θέατρο των Δελφών, το οποίο βρίσκεται σε διαδικασία αποκατάστασης από το 2016, παραχωρήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδος στον Θόδωρο Τερζόπουλο για να παρουσιάσει την τραγωδία του Ευριπίδη. Η πρώτη και τελευταία φορά που λειτούργησε ήταν το 1927 και το 1930 (από την Εύα Σικελιανού Πάλμερ) ύστερα από 2.000 χρόνια. Μετά σιωπή. Και την περασμένη Παρασκευή και το Σάββατο «ο Διόνυσος επέστρεψε», για να θρηνήσει την προσφυγιά και τη σκλαβιά, να πενθήσει τους νεκρούς, να σωματοποιήσει τον παραλογισμό και τη βία του πολέμου. Ξεκίνησε στις 7.15 το απόγευμα η παράσταση, με το φως να αποκαλύπτει το τοπίο και να μην αφήνει το βλέμμα να ησυχάσει από την ομορφιά.
Ολες οι αισθήσεις κινητοποιημένες, με την ακοή να αιφνιδιάζεται διαρκώς, καθώς τα βουνά ανακλούσαν τις φράσεις των ηθοποιών πλήρεις, δημιουργώντας μια παράλληλη, σχεδόν απόκοσμη εμπειρία. Στις ελάχιστες στιγμές παύσης και σιωπής τα τζιτζίκια, τα πουλιά και ο βόμβος των εντόμων, έδιναν τον δικό τους τόνο. Δεν ήταν μόνο οι πέντε Κασσάνδρες (τρεις από διχοτομημένες πόλεις, Λευκωσία, Μοστάρ, Ιερουσαλήμ, μια Ελληνίδα και μία από τη Συρία) που «έσπασαν» τον μονόλογο και πολλαπλασίασαν την ένταση, ούτε η υποβλητική Εκάβη (Δέσποινα Μπεμπεδέλη) ούτε η σπαρακτική Ανδρομάχη (Νιόβη Χαραλάμπους). Ηταν η αρμονία της συνύπαρξης θεάματος και ακροάματος, ο ευφυής ρυθμός της σκηνοθεσίας, η σχέση των σωμάτων των ηθοποιών με τον μύθο, τον χρόνο και τη μνήμη. Δύσκολο να μεταφέρεις το βίωμα που μοιραστήκαμε περίπου 650 θεατές (κατ’ εξαίρεση αριθμός που επέτρεψε η Εφορεία Αρχαιοτήτων), το βράδυ του Σαββάτου. Οπως δύσκολο είναι να εξηγήσεις τι ακριβώς σημαίνει η «μέθοδος Τερζόπουλου», που διδάσκεται σε όλον τον κόσμο, και αποτέλεσε τον άξονα του 4ήμερου αφιερώματος (5-8 Ιουλίου) στον διεθνή Ελληνα σκηνοθέτη και θεατράνθρωπο, με τίτλο «Η επιστροφή του Διόνυσου», το οποίο διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση.
Αυτή η «συνάντηση» στους Δελφούς ήταν πολυδιάστατη. Οχι μόνο γιατί πλαισιωνόταν από προσωπικότητες όπως ο Ανατόλι Βασίλιεφ και ο Εουτζένιο Μπάρμπα, που ανέλυσαν μαζί με Ελληνες θεωρητικούς, σκηνοθέτες (Βασίλης Παπαβασιλείου) και ηθοποιούς, τις πολλές όψεις της δουλειάς του Θόδωρου Τερζόπουλου. Αλλά γιατί η συνύπαρξη ανέδειξε την πολυσημία του έργου του πέρα από τα αναμενόμενα περί τελετουργίας, ενέργειας ή σωματικότητας του θεάτρου του. «Είναι σαν χειρουργός που χειρίζεται με επιδεξιότητα το νυστέρι», είπε ο ακμαίος παρά τα 82 χρόνια του Ιταλός Εουτζένιο Μπάρμπα. Και πρόσθεσε ότι ο «Τερζόπουλος δεν διδάσκει μόνο τεχνική αλλά και αρχές και αξίες». Στην πρωινή συνεδρία του Σαββάτου, ο Γιώργος Σαμπατακάκης εστίασε στον «καταλυτικό ανθρωπισμό» στο θέατρο του Τερζόπουλου και η Ιλειάνα Δημάδη μίλησε για τα χαρακτηριστικά «της σαγήνης, του έρωτα και του πένθους», για τον Διόνυσο στο έργο του. Πάνω από 40 οι συμμετέχοντες στο συμπόσιο. Στα διαλείμματα μπορούσε κανείς να περιπλανηθεί στη φωτογραφική έκθεση της Γιοχάνα Βέμπερ ή στην ηχητική εγκατάσταση του Παναγιώτη Βελιανίτη που χάρασσε το δικό της μονοπάτι μέσα στη φύση και στα δέντρα του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών.
Ο Θόδωρος Τερζόπουλος είναι ένα σύμπαν, πολύτροπο και πολυμήχανο. Η δελφική στιγμή του ήταν πύκνωση χρόνων και πύκνωσε τον χρόνο, ανοίγοντας προσδοκία για το μέλλον.