«Οσο ήμουν στη δραματική σχολή αντιλαμβανόμουν τον Τενεσί Ουίλιαμς παλιό, φολκλόρ, ότι είχε κάτι αναχρονιστικό. Η επαφή μου ξεκίνησε πέρυσι με το “Τραμ, με το όνομα Πόθος” (Λεωφορείο ο πόθος) που σκηνοθέτησε ο Μιχαήλ Μαρμαρινός. Γρήγορα συνειδητοποίησα ότι δεν είναι έτσι. Απλώς ένας νέος δεν μπορεί να καταλάβει πολύ καλά τα έργα του. Εργα που γράφονται από μια συσσωρευμένη εμπειρία».
Ο Χάρης Φραγκούλης τώρα ετοιμάζεται να αναμετρηθεί με τον «Γυάλινο κόσμο» που ανεβάζουν η Μπέτυ Αρβανίτη και ο Βασίλης Πουλαντζάς στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας. Σε αυτό το αυτοβιογραφικό έργο του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα θα συναντηθεί με τον σκηνοθέτη Δημήτρη Καραντζά. «Δεν αντιλαμβάνομαι πια τίποτα φολκλόρ. Το επάγγελμα του ηθοποιού σε κάνει να μεγαλώνεις πριν την ώρα σου. Είναι ένα επάγγελμα που μικραίνεις και μεγαλώνεις. Η γραμμικότητα του χρόνου δεν βοηθάει», λέει στην «Κ». Του αρέσει ο τρόπος με τον οποίο ο συγγραφέας σπάει τη δομή του έργου. «Πώς χρησιμοποιεί το θέατρο. “Εγώ φέρνω την αλήθεια” ακούγεται στην αρχή του έργου. “Είμαι σαν το μάγο αλλά το αντίθετό του”. Μιλάει για την αλήθεια και την ψευδαίσθηση, αυτό που είναι το θέατρο».
Ο 33χρονος ηθοποιός στο θέατρο βγήκε στα χρόνια της κρίσης. «Εναν χρόνο μόνο δούλεψα με κανονικό μισθό και ήταν στο “Απλό Θέατρο”, στον Αντώνη Αντύπα όπου έπαιζα όλη τη σεζόν και δεν χρειαζόταν να κάνω κάτι άλλο». Επειτα βίωσε ό,τι όλοι στο θέατρο. Κι ενώ τα πράγματα είναι δύσκολα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε και προσωπικές κριτικές, όπως «γιατί κάνεις τόσα πολλά;» και μάλιστα από ανθρώπους που βίωσαν την ευημερία. Δηλαδή τι μου λένε, στα 33 μου να ζητάω από τον πατέρα μου χρήματα για να ζήσω; Σε αυτές τις περιπτώσεις θέλω να τους πω: «Να μην τα τρώγατε φίλε μου, για να μην αναγκάζομαι κι εγώ και η γενιά μου να κάνουμε πολλές δουλειές μαζί».
Η γενιά του βολεύεται με ποσοστά, μικρούς μισθούς, κακοπληρωμένες πρόβες ή πιο σωστά απλήρωτες. Οταν παίζει στο Εθνικό Θέατρο αμείβεται με 780 ευρώ καθαρά, «αφού δεν πάει με τι ρόλο παίζεις αλλά με πόσα χρόνια δουλεύεις». Δεν θέλει να κάνει διαφημίσεις ούτε τηλεόραση, «όχι για ιδεολογικούς λόγους αλλά γιατί δεν θα το κάνω καλά».
Ο χρόνος είναι πολυτέλεια κι αν καθίσουν ένα μήνα, έρχεται η ενοχή. «Αυτά είναι πολύ βαθιά ζητήματα και πάνε πέρα από την κρίση. Πρέπει να δούμε τι σημαίνει καλλιτέχνης στην ελληνική συνείδηση. Σε χώρες με αστική κουλτούρα όπως Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία, ο καλλιτέχνης είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Στην Ελλάδα είναι η εικόνα ενός γραφικού μπουλουξή. Οταν πάω για τα ένσημά μου και λέω ότι είμαι ηθοποιός μου απαντούν “δεν βρήκες κάτι καλύτερο να κάνεις;”. Στη Γερμανία πας και σου λένε “είσαι ηθοποιός!”. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπήρχε ποτέ αστική τάξη στην Ελλάδα. Τα έχει πει όλα ο Θόδωρος Αγγελόπουλος στον “Θίασο” κ.ά. Περιφερόμενοι είναι οι ηθοποιοί για το ευρύ κοινό. Στη συνείδηση του Ελληνα ο ηθοποιός είναι λίγο ώς πολύ ένα νούμερο».
Το μεγαλύτερο πρόβλημα γι’ αυτόν, στον θεατρικό χώρο, είναι η εκπαίδευση. Επιπλέον «δεν υπάρχουν πια σημεία αναφοράς σε όλα τα επίπεδα. Μπορεί να δει κανείς τι σημαίνει πια Αριστερά. Δεν υπάρχουν οι πόλοι που θα συσπειρώσει κάτι. Και στο θέατρο, ποιοι είναι οι πόλοι που θα κρατήσουν κάτι, όπως ο Κουν, ο Βογιατζής, το “Αμόρε;”».
Πώς έγινε ηθοποιός
Τον ρωτάω γιατί έγινε ηθοποιός και άφησε τη Βιολογία στην πτυχιακή. «Πηγαίνοντας σε ένα εργαστήρι, ερχόμενος σε επαφή με κάποια κείμενα και έχοντας για δασκάλα την Τότα Σακελλαρίου, είδα ότι αυτό ήθελα να κάνω». Είχε τα ερεθίσματα, άλλωστε ο πατέρας του είναι εκδότης (εκδ. Αλεξάνδρεια). Μου τονίζει ότι ήταν «ζωηρό παιδί, πήγαινα στο γήπεδο, με είχαν διώξει από το σχολείο, δεν διάβαζα, θέατρο δεν έβλεπα».
Ξαναγυρίζει στον Τενεσί Ουίλιαμς. «Στον “Γυάλινο κόσμο” ξεδιπλώνει σαν θρίλερ τρομακτικά πράγματα, με την έννοια ότι πηγαίνει βαθιά στην ψυχή του. Η επιθυμία να φύγεις από σένα και η επιθυμία να ξαναπάς να σε βρεις, είναι αντίφαση που σε σκίζει στα δύο. Είναι ένα έργο αποχωρισμού και ξανανταμώματος». Το επόμενο βήμα του είναι ο «Οθέλλος». Η εκδοχή του πάνω στον Σαίξπηρ που θα δούμε τον Φεβρουάριο στο Θέατρο Τέχνης.
«Γυάλινος κόσμος», Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας, 2/11. Παίζουν οι Μπέτυ Αρβανίτη, Χάρης Φραγκούλης, Ελίνα Ρίζου, Εκτορας Λιάτσος.