Ζερόμ Καλούτα στην «Κ»: «Δεν είμαι ο Έλληνας που έχεις συνηθίσει»

Ζερόμ Καλούτα στην «Κ»: «Δεν είμαι ο Έλληνας που έχεις συνηθίσει»

Μουσικός, ηθοποιός, κατάγεται από το Κονγκό, γεννήθηκε στην Αθήνα. Δηλώνει περήφανος Αφροέλληνας (ο πρώτος με ρόλο στη σκηνή της Επιδαύρου) και τον βλέπετε ως κουρέα κάθε Παρασκευή στα «Νούμερα» του Φοίβου Δεληβοριά

7' 59" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Κατάγομαι από το Κονγκό. Γεννήθηκα το 1983 στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα και έζησα τα πιο πολλά μου χρόνια στο κομμάτι που λέγεται Αμπελόκηποι-Γουδί-Ζωγράφου. 

Η Ελλάδα είναι το σπίτι μου. Το μέρος που γεννήθηκα, που μεγάλωσα, που διαμόρφωσε αυτό που είμαι. Έχω μέσα μου όλα τα χούγια, τα καλά και τα κακά. Η Αθήνα είναι το μέρος που πάντα θέλω να γυρνάω. Είναι ένα στοιχείο της ψυχοσύνθεσής μου. Απλά, για να δανειστώ έναν στίχο των Terror X Crew, «δεν είμαι ο Έλληνας που έχεις συνηθίσει». 

Το Κονγκό είναι «το εξοχικό μου». Είναι, βασικά, ένα όνειρο. Το μέρος που γεννήθηκαν οι γονείς, οι παππούδες. Είναι μια ανάμνηση, μια υπόσχεση, μια εξερεύνηση. Ένας τρόπος να δεις τον εαυτό σου, να πας πίσω και να βρεις τις ρίζες σου. Είναι σίγουρα και μια προοπτική.

«Afrogreco» είμαι εγώ. Όταν δημιούργησα τον όρο για τον δίσκο, συνειδητοποίησα ότι είμαι ένας άνθρωπος που έχει γεννηθεί κι έχει μεγαλώσει εδώ, κατάγεται από την Αφρική, μιλάει τις γλώσσες της Αφρικής και φέρει δύο διαφορετικούς πολιτισμούς. Την ελληνική κουλτούρα 100% κι αυτό που κουβαλάει από το σπίτι του γιατί οι γονείς του κατάγονται από αλλού. Οι άνθρωποι για να καταλάβουμε κάτι, θέλουμε να το βάζουμε σε ράφια και σε κουτάκια. Αποφάσισα ότι δεν μπορώ να μπω σε ένα ράφι. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι μόνο Έλληνας ή μόνο Κονγκολέζος, είναι ψέμα. Άρα, πρέπει να πω την αλήθεια, ότι είμαι και τα δύο. Ένας Έλληνας με αφρικανικές ρίζες ή ένας Αφρικανός που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ελλάδα. Είναι μια σύνθεση, λοιπόν. 

Ως έγχρωμο παιδί στην Ελλάδα της δεκαετίας του ‘90, είχα την χαρά και την τύχη να μεγαλώσω σε μια κατάσταση γειτονιάς πολύ προστατευμένη, πολύ όμορφη. Υπήρχε πολλή αγάπη. Οι ζωές όλων ήταν διαφορετικές τότε, η Ελλάδα ήταν διαφορετική, ο κόσμος ζούσε αλλιώς. Υπήρχαν οι δραχμές, και στις δραχμές τότε, ο καθένας είχε τη θέση του. Η έννοια της κοινωνίας και της αλληλεγγύης ήταν πιο αυθόρμητες. Τώρα τα έχουμε τυποποιήσει και οργανώσει -και πολύ καλά έχουμε κάνει. Τότε, όμως, η ανθρωπιά ήταν πολύ πιο έντονη. 

Ήμουν το μόνο παιδί από την Αφρική στο σχολείο. Αλλά αυτός που ξεχώριζε τότε, ήταν ιδιαίτερος. Υπήρχε προσοχή. Δεν ήμουν σε μια «γυάλα», ήμουν ένα παιδί σαν όλα τα άλλα. 

Οι γονείς μας στα σπίτια δούλευαν, δεν είχες κάποιον Αφρικανό στον Άρειο Πάγο, είχες ήρωες αφανείς, σε κουζίνες, κηπουρούς, έκαναν τη δουλειά τη γύρω-γύρω.  

Σίγουρα τα πράγματα τώρα είναι πιο ζόρικα. Κάθε εποχή έχει, δηλαδή, τις δυσκολίες της και πράγματα που πρέπει να ξεπεράσει. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι ένα κομμάτι, αλλά το τι άνθρωπος είσαι και πώς αντιμετωπίζεις επικείμενες δυσκολίες πάντα θα παίζει ρόλο. Υπάρχουν πολλά άσχημα σε διάφορα επίπεδα που τότε μπορεί να μην υπήρχαν. Ή δεν ήταν τόσο έντονα. 

Ζερόμ Καλούτα στην «Κ»: «Δεν είμαι ο Έλληνας που έχεις συνηθίσει»-1
«Η διεθνής επιτυχία των Αντετοκούνμπο έχει αλλάξει ένα πράγμα για το οποίο δεν μιλάει κανείς: την αντίληψη ότι δεν φεύγει κάτι καλύτερο από εδώ, ότι δεν γεννιέται κάτι καλό εδώ». Φωτ.: Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος

Δεν είχα απαιτήσεις να δω στην ελληνική τηλεόραση οικογένειες σαν τη δική μου. Είχα τον Έντι Μέρφι, ο οποίος κάλυπτε αυτό το κενό, και της εκπροσώπησης και του τι μπορώ να καταφέρω. Είχα τον Μάικλ Τζάκσον στο κομμάτι της μουσικής. Οπερέτες και θεατρικά που έβλεπα από το Ζαΐρ τότε, σε βιντεοκασέτες. Δεν είχα επομένως την ανάγκη να ανοίξω το εκάστοτε κανάλι και να πω, «Α, εκπροσωπούμαστε».

Ο πρώτος μου ήρωας είναι η μάνα μου. Είναι ο άνθρωπος ο οποίος μου έδωσε τον ρυθμό στη ζωή. Είναι η πρώτη μου δασκάλα -όπως όλων μας. Μου έμαθε και μου μαθαίνει ακόμη πολλά πολλά πράγματα για τη ζωή. 

Από εκεί και πέρα, έχω και παιδικούς ήρωες. Τον Πάπα Ουέμπα, τον Σπάικ Λι, τον Ντένζελ Ουάσινγκτον. Αυτούς τους μαύρους καλλιτέχνες που ήταν λίγο μόνοι τους στην αρχή και πετύχαιναν σε έναν ανεξερεύνητο κόσμο. Μου έδειξαν κάτι άλλο. Και ο Αλ Πατσίνο, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, ο Νίκος Γκάλης, ο θεός του μπάσκετ. Το κοινό όλων αυτών δεν είναι αυτό με το οποίο ασχολήθηκαν. Είναι η υπέρβαση που έκαναν σαν άνθρωποι, είναι σούπερ ήρωες. Τα υπόλοιπα είναι αφορμές. 

Είχα την τύχη να βγω πάρα πολύ μικρός στην τηλεόραση στην εκπομπή του Γιάννη Ζουγανέλη «Γύρω γύρω όλοι». Του είχα διαλύσει την εκπομπή, εκεί που μάζευε τα παιδιά, πήγαινα μόνος μου και έπαιζα ντραμς. Μετά, όταν ήμουν έφηβος, μίλησα στο «Μαύρο Κουτί», εκεί τέθηκε το θέμα των παιδιών που έχουν γεννηθεί εδώ και των ταυτοτήτων που δεν έχουν. 

Όταν ήμουν μικρός ήθελα να κάνω ταινίες και μουσική. Μεγάλωσα σε μια εποχή που η ταινία που θα έβλεπες στο σινεμά ή στην τηλεόραση την Κυριακή το βράδυ, ήταν θέμα συζήτησης τη Δευτέρα. Μας επηρέαζαν πολύ. 

Η ηθοποιία ήρθε πολύ πιο μετά, στο πρακτικό κομμάτι. Ασχολούμουν με το μουσικό θέατρο και μου άνοιξε η πόρτα για την υποκριτική, στο θέατρο για πολλά χρόνια και στη συνέχεια στο σινεμά και την τηλεόραση. 

Στο κομμάτι της μουσικής, αυτό που γοητεύει τους άλλους δεν είναι μόνο ότι θεωρούν ότι οι μαύροι έχουμε ταλέντο σε αυτή, αλλά, για να είμαστε δίκαιοι, θεωρούν ότι φέρουμε «κάτι άλλο». Το κακό είναι όταν γίνεται υποχρέωση ότι «πρέπει» να το φέρουμε. 

Η αλλαγή και η επανάσταση που μπορεί να έχουμε φέρει εμείς σαν καλλιτέχνες είναι ότι μπορεί να έχουμε βάλει σε σκέψη έστω και έναν να γράψει διαφορετικές ιστορίες. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε την τραγωδία. Έγκειται στη «φλασιά» και την έμπνευση του καθενός. Πιστεύω, όμως, πως οδηγούμαστε σε ένα σημείο που θα γραφτούν καινούργιες ιστορίες και θα μπορούμε να κάνουμε παραπάνω πράγματα. 

Το να ανεβαίνω στη σκηνή της Επιδαύρου με τον «Ορέστη» του Γιάννη Κακλέα είναι μια κατάκτηση. Πολλές φορές τα πράγματα για να τα επεξεργαστείς και να τα χωνέψεις σου παίρνει καιρό. Η Επίδαυρος, τώρα χωνεύεται. Παρ’ ότι ήταν κάτι για το οποίο ετοιμαζόμασταν, το να είσαι εκεί είναι μαγικό. Υπάρχουν ηθοποιοί τεράστιοι που δεν έχουν πάει κι εμένα μου δόθηκε αυτή η ευκαιρία, δεν είναι παίξε-γέλασε. 

Ζερόμ Καλούτα στην «Κ»: «Δεν είμαι ο Έλληνας που έχεις συνηθίσει»-2
«Η κωμωδία είναι ένας από τους πιο σοβαρούς τρόπους να αντιμετωπίσεις τα δύσκολα πράγματα της ζωής. Είναι φάρμακο. Έχει πολλή ευθύνη. Πρέπει να δουλέψεις πάρα πολύ για να πεις ότι θέλεις να κάνεις τον άλλο να γελάσει». Φωτ.: Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος 

Η διεθνής επιτυχία των Αντετοκούνμπο έχει αλλάξει ένα πράγμα για το οποίο δεν μιλάει κανείς: ναι, φεύγει κάτι καλύτερο από εδώ, γεννιέται κάτι καλό εδώ. 

Ο Γιάννης, ο Θανάσης και τα αδέρφια τους είναι παιδιά που μεγάλωσαν εδώ, το μπάσκετ το έμαθαν εδώ και βέβαια έγιναν σούπερ σταρ εκεί. Είναι ένα προϊόν ελληνικό -όπως και αφρικανικό- κι είναι τώρα στο ΝΒΑ. Που σημαίνει ότι αυτά τα παιδιά δεν είναι μόνο για τους Αφροέλληνες κάτι, είναι για όλο τον κόσμο. Μπορείς, ακόμα κι αν ξεκινήσεις απ’ την Ελλάδα, να φτάσεις όπου πει το άστρο σου ότι θα φτάσεις. 

Όλο αυτό, όχι, δεν άλλαξε το τοπίο για τους Αφροέλληνες. Το άλλαξε από την άποψη του hype κι ότι μπορεί να έχουν αυτοί μια δημοφιλία, ή άλλοι Αφροέλληνες, αλλά δεν είδα κανέναν νόμο να αλλάζει. Γιατί η πραγματική αλλαγή θα είναι μια καινούργια σκέψη στους νόμους. 

Ήμουν πάντα υπέρμαχος της άποψης ότι έχουμε πιο πολλά να κερδίσουμε ο ένας με τον άλλο οι «διαφορετικοί». Περισσότερα μας ενώνουν παρά μας χωρίζουν. Η ανταλλαγή που κάνουν οι πολιτισμοί είναι πάντα κερδοφόρα, δεν μπορείς να χάσεις από αυτό. 

Είμαι αισιόδοξος. Έχουμε φτιάξει έναν κόσμο με τα χέρια μας, απλά σκεπτόμενοι και ονειρευόμενοι στα δωμάτιά μας.  

«Τα Νούμερα» ήρθαν πριν κάποιους μήνες στη ζωή μου. Δέχτηκα ένα τηλέφωνο για να πάω να κάνω ένα δοκιμαστικό. Μου είχε ψιλομιλήσει ο Φοίβος για μια σκέψη του, αρκετά χρόνια πριν, αλλά επειδή δεν την είχαμε συγκεκριμενοποιήσει, δεν ήξερα τι θα είναι. Πήγα έκανα το δοκιμαστικό…«and the rest is history». 

Υπάρχει παρεΐστικη διάθεση στα γυρίσματα. Οι ώρες που περνάμε μαζί είναι πάρα πολλές. Αυτό δεν σημαίνει ότι γίνεστε και φίλοι με τους άλλους, αλλά σίγουρα αναπτύσσεται μια οικειότητα, η οποία, για την περίοδο που διαρκεί, τους βάζει πιο πάνω από την οικογένειά σου. Είναι φανταστικό το κλίμα και πολύ ωραίοι οι άνθρωποι που έχουν μαζευτεί εκεί. Όμορφοι, ταλαντούχοι, άφθαρτοι. Κι έχουν όρεξη για αυτό που κάνουν. Μας αρέσει και είμαστε περήφανοι για τη δουλειά μας -και ήμασταν ακόμα και πριν βγει το πρώτο επεισόδιο. 

Η κωμωδία είναι ένας από τους πιο σοβαρούς τρόπους να αντιμετωπίσεις τα δύσκολα πράγματα της ζωής. Είναι φάρμακο. Έχει πολλή ευθύνη. Πρέπει να δουλέψεις πάρα πολύ για να πεις ότι θέλεις να κάνεις τον άλλο να γελάσει. Μπορείς εύκολα να κάνεις τον άλλο να κλάψει, αλλά όχι να γελάσει. Είναι σίγουρα το αγαπημένο μου είδος κι εύχομαι να μπορώ να το υπηρετήσω όσο πιο καλά γίνεται. 

Στη μουσική έχω μια πρόσβαση και μια πιο στέρεα πληροφορία γιατί είναι κάτι που δημιουργώ εγώ. Είναι σκέψεις δικές μου που άφησα πίσω και κάποια στιγμή γίνονται τραγούδι. Στο κομμάτι της ηθοποιίας βλέπεις ψήγματά μου. Για παράδειγμα, στα «Νούμερα» παίζουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας.

Δεν θα μπορούσα να διαλέξω ένα μόνο πράγμα από αυτά που κάνω, γιατί το αντιλαμβάνομαι όλο αυτό ως κάτι ενιαίο. Είναι η τέχνη του να πεις μια ιστορία. Μπορεί αυτή την ιστορία να την πεις σε πρόζα, χορεύοντας, τραγουδώντας. Μπορεί να έχεις 200 άτομα από κάτω, μπορεί να έχεις μια κάμερα μπροστά σου. Η αλήθεια είναι αλήθεια, δεν αλλάζει. 

Βέβαια, όλα ξεκινάνε κι όλα καταλήγουν στη μουσική. Και σε όλα αυτά υπάρχει μουσική. Στον ρυθμό, στον τρόπο που παίζω, στον τρόπο που επεξεργάζομαι τα πράγματα. 

Κάνω πολλά σχέδια. Και μετά, κάποιος γελάει. Ξέρω ότι για να τα πραγματοποιήσω πρέπει μέρα με τη μέρα να είμαι προσηλωμένος σε αυτά.

Αύριο, με βλέπω να κάθομαι σπίτι και να σκιτσάρω. Ετοιμάζω τον δεύτερο δίσκο μου και είμαι στη φάση που δεν μου αρέσει τίποτα. Σε 10 χρόνια από τώρα, ελπίζω να έχω τελειώσει τον δεύτερο δίσκο μου. Και θα ήθελα να είμαι εδώ με πιο πολλές ιστορίες. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή