Ο σκηνοθέτις Λένι Ρίφενσταλ, που ήταν και άσος στην κινηματογραφική προπαγάνδα, είχε πει πως «δεν έχει σημασία τι δείχνεις, μόνο το πού βάζεις την κάμερα…». Οι πρόσφατες συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα, της μιας ή της άλλης «πλευράς», έχουν πραγματικό ενδιαφέρον από την άποψη της τηλεοπτικής τους κάλυψης. Πώς άραγε μια συγκέντρωση 6-7 χιλιάδων ατόμων, τα οποία βρίσκονται αποκλειστικά πάνω στη λεωφόρο Αμαλίας, μετατρέπεται στην «πιο μεγαλειώδη συγκέντρωση των τελευταίων ετών», σύμφωνα με γνωστό τηλεσχολιαστή;
Ανεξαρτήτως πολιτικών τοποθετήσεων, οι διάφορες συγκεντρώσεις των τελευταίων εβδομάδων μπροστά από τον Αγνωστο Στρατιώτη χρησιμοποιήθηκαν προπαγανδιστικά και αναπαρήχθησαν στα μέσα ενημέρωσης ως τάχα αποδείξεις τάσεων των πολιτών προς τη μία ή την άλλη θέση, προκειμένου να αποτελέσουν βάση στήριξης συγκεκριμένων πολιτικών επιχειρημάτων.
Το πρόβλημα είναι πως μια τέτοια σύναξη λίγων χιλιάδων, σε μια πόλη σχεδόν πέντε εκατομμυρίων, είναι μάλλον κωμικό να χρησιμοποιείται με αυτό τον τρόπο. Αν παραδεχτούμε μάλιστα -πρέπει να παριστάνουμε τους χαζούς για να μην το κάνουμε- ότι οι συγκεντρώσεις ήταν (τουλάχιστον) παρακινημένες από συγκεκριμένους πολιτικούς χώρους, οι οποίοι, όπως και να το κάνουμε, κάποιο κόσμο μπορούν να κατεβάσουν στον δρόμο, τότε ο κοινωνικός τους «όγκος» μειώνεται ακόμη περισσότερο.
Οσοι έχουν βρεθεί σε πραγματικά μεγάλες διαδηλώσεις, όπως ήταν εκείνες του 2010 και του 2012, για παράδειγμα, γνωρίζουν ότι όταν «το Σύνταγμα βουλιάζει» -το ακούσαμε κι αυτό- σημαίνει πως η πλατεία είναι γεμάτη από 50-60 χιλιάδες κόσμου και οι γύρω δρόμοι (Σταδίου, Πανεπιστημίου, Ερμού κ.τ.λ.) μοιάζουν με ανθρώπινα ποτάμια. Επίσης, σε αυτές τις περιπτώσεις, τα τηλεοπτικά πλάνα έρχονται κυρίως από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών ή της Οθωνος, ώστε να διακρίνεται το πλήθος τόσο στο πάνω όσο και στο κάτω μέρος της πλατείας.
Φυσικά, αυτό δεν μπορούσε να γίνει στις πρόσφατες περιπτώσεις, καθώς ένα Σύνταγμα που «βουλιάζει» είναι λίγο δύσκολο να υποστηριχθεί με τα αυτοκίνητα να κατευθύνονται ανεμπόδιστα προς τη Φιλελλήνων.
Αντιθέτως, τα ευρυγώνια πλάνα μπροστά από το πρόπυλο της Βουλής δείχνουν ένα πυκνό πλήθος με δυνητικά άπειρο βάθος, το οποίο μπορεί να εκτείνεται στο κάτω μέρος της πλατείας. Μόνο που εκεί δεν υπάρχει τίποτα.
Το ζήτημα εδώ δεν είναι να υποβαθμίσουμε τη σημασία οποιασδήποτε συγκέντρωσης ή διαμαρτυρίας· αυτές άλλωστε αποτελούν αιμοδότες της Δημοκρατίας. Εξίσου σημαντική, ωστόσο, είναι και η ακρίβεια της καταγραφής, προκειμένου να μη δημιουργούνται ψευδαισθήσεις.