Οι… 13 λόγοι που προκάλεσαν αντιδράσεις, απαγορεύσεις και μελέτες

Οι… 13 λόγοι που προκάλεσαν αντιδράσεις, απαγορεύσεις και μελέτες

2' 47" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τις δύο πρώτες εβδομάδες του Απριλίου παρατηρήθηκε ξαφνική και εντυπωσιακή αύξηση στις αναζητήσεις στο Google που σχετίζονταν με τη λέξη «αυτοκτονία» – για παράδειγμα, όπως αναφέρει σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο, η φράση «πώς να αυτοκτονήσω» εμφανίστηκε κατά 26% περισσότερο. Φυσικά, υπάρχει εξήγηση. Τις πρώτες μέρες του φετινού Απριλίου αρκετά εκατομμύρια τηλεθεατές έζησαν στον αστερισμό του «13 Reasons Why», μιας τηλεοπτικής παραγωγής του Netflix που βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζέι Ασερ (κυκλοφορεί στα ελληνικά με τον τίτλο «Δεκατρία γιατί» από τις εκδ. Πατάκη) και παρουσιάζει την ιστορία της έφηβης Χάνα που επιλέγει να δώσει τέλος στη ζωή της αφήνοντας μια σειρά ηχογραφημένων μηνυμάτων σε πρόσωπα του περιβάλλοντός της, εξηγώντας τούς λόγους που την οδήγησαν στην αυτοκτονία.

Τη σειρά παρακολούθησε με μανία ένα πολυπληθές νεανικό κοινό – το Netflix, όπως συνηθίζει, δεν δημοσιοποίησε τον αριθμό των τηλεθεατών, αλλά γνωρίζουμε ότι στα κοινωνικά δίκτυα έκανε θραύση. Καμία άλλη σειρά δεν συγκέντρωσε περισσότερα σχόλια στο Twitter (11 εκατ. «τιτιβίσματα») μέσα στο 2017. Και τώρα αυτή η έρευνα από το Σαν Ντιέγκο έρχεται για να προστεθεί στο μεγάλο debate που ξεκίνησε εδώ και λίγους μήνες σχετικά με το αν το «13 Reasons Why» δίνει στους έφηβους τηλεθεατές την εντύπωση ότι η αυτοκτονία μπορεί να λειτουργήσει ως διέξοδος. Στις ΗΠΑ ενεργοποιήθηκε ένας ολόκληρος μηχανισμός, από γονείς και εκπαιδευτικούς μέχρι ειδικούς της ψυχικής υγείας που εξέφρασαν την ανησυχία τους και ορισμένοι ζήτησαν από το Netflix να «κατεβάσει» τη σειρά. Ηταν επίσης η πρώτη φορά που η Εθνική Ενωση Σχολικών Ψυχολόγων της Αμερικής τοποθετήθηκε για το ζήτημα, στέλνοντας στα σχολεία οδηγίες και προειδοποιήσεις.

Οδηγίες και απαγορεύσεις

Η βασική ένσταση των επικριτών της σειράς είναι ότι μέσα από το μυστήριο της αφήγησης και το σταδιακό και παιγνιώδες ξετύλιγμα της ιστορίας, η απόφαση της Χάνα να αυτοκτονήσει δικαιολογείται ή ακόμα και ωραιοποιείται. Και, ειδικά στις ΗΠΑ που η αυτοκτονία είναι η δεύτερη αιτία θανάτου στους εφήβους, άρχισαν να χτυπούν καμπανάκια. Το φαινόμενο βέβαια δεν αφορά μόνο την Αμερική. Στη Νέα Ζηλανδία δόθηκε οδηγία να μην παρακολουθείται η σειρά από ανηλίκους χωρίς την παρουσία του κηδεμόνα τους. Κάποια σχολεία στον Καναδά απαγόρευσαν στους μαθητές τους να συζητούν για τη σειρά, ενώ σε ένα γυμνάσιο της Αυστρίας η αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας δύο κοριτσιών συνδέθηκε με τη σειρά, χωρίς βέβαια να έχει επιβεβαιωθεί κάτι.

Από την πλευρά τους, οι συντελεστές της σειράς επιμένουν ότι ο στόχος τους ήταν εντελώς ο αντίθετος και ότι ήλπιζαν πως η σκληρή πραγματικότητα της οθόνης θα μεταφερόταν ως γόνιμος διάλογος στο οικογενειακό τραπέζι και στις σχολικές αίθουσες, βοηθώντας τους εφήβους να βρουν άλλες λύσεις στα αδιέξοδά τους. Μάλιστα, η ηθοποιός Κέιτ Γουόλς (υποδύεται τη μητέρα της Χάνα) δήλωσε ότι η σειρά θα έπρεπε να προβάλλεται σε σχολεία.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν δεχτούμε ότι το «13 Reasons Why» αντιμετωπίζει άκομψα ή επιπόλαια το ζήτημα της αυτοκτονίας, θα ήταν μάλλον άστοχο αλλά και επικίνδυνο να χρεώσουμε σε ένα τηλεοπτικό σόου την ευθύνη για τη συμπεριφορά των εφήβων και θα ήταν επίσης λάθος να αγνοήσουμε τον βασικό λόγο της επιτυχίας του «13 Reasons Why» που δεν είναι άλλος από το ότι πρόσφερε σε εκατομμύρια εφήβους μια πολύ οικεία εικόνα: μαθητές που εκφοβίζονται από συμμαθητές τους, αδιάφοροι καθηγητές, γονείς χαμένοι στα δικά τους προβλήματα, παιδιά που βασανίζονται από την απουσία νοήματος, την αίσθηση της μοναξιάς, την κατάθλιψη. Οσα, δηλαδή, οδηγούν συνήθως έναν έφηβο στην απόφαση να αφαιρέσει τη ζωή του.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή