Αποθαρρυντικά τουλάχιστον είναι τα τελευταία στοιχεία για την οικονομία της Ευρωζώνης, που φάνηκε να ανακάμπτει δυναμικά μόλις ήρθησαν τα περιοριστικά μέτρα. Οπως αναμένεται να διαμορφωθεί το φθινόπωρο, η συνολική εικόνα της θα εξακολουθήσει να κατατείνει σε ανάκαμψη από τα βάθη στα οποία βυθίστηκε την άνοιξη εν τω μέσω της πανδημίας.
Ολα δείχνουν, όμως, πως στην Ευρωζώνη επικρατεί στασιμότητα, καθώς έχει ήδη χαθεί η κεκτημένη ταχύτητα που ανέπτυξαν αρχικά η τρίτη και η τέταρτη οικονομία της Ευρωζώνης, η Ιταλία και η Ισπανία.
Μεταποίηση
Η εικόνα αναδύεται από τις εξελίξεις του Αυγούστου, όταν σημείωσε σημαντική ανάπτυξη ο μεταποιητικός τομέας, αλλά ο σαφώς μεγαλύτερος κλάδος των υπηρεσιών εμφάνισε οριακή μόνον ανάπτυξη. Η αύξηση των παραγγελιών ήταν μικρή, ενώ εμφανώς αρνητικές ήταν οι εξελίξεις όσον αφορά την αγορά εργασίας, καθώς οι επιχειρήσεις εξακολούθησαν να μειώνουν το προσωπικό τους και παράλληλα υποχώρησε η εμπιστοσύνη.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις ο Κρις Γουίλιαμσον, οικονομολόγος της IHS Markit, που έδωσε τα σχετικά στοιχεία στη δημοσιότητα, τόνισε πως «η ανάκαμψη έχει χάσει σχεδόν όλη τη δυναμική της». Ο ίδιος προβλέπει, βέβαια, πως το φθινόπωρο η οικονομία της Ευρωζώνης θα παρουσιάζει μια εικόνα ισχυρής ανάκαμψης σε σύγκριση με την κατάρρευση που γνώρισε την άνοιξη. Επισημαίνει, ωστόσο, πως οι εξελίξεις «υπογραμμίζουν ότι οι ιθύνοντες που χαράσσουν πολιτική πρέπει να εξακολουθήσουν να στηρίζουν σταθερά την ανάκαμψη».
Οι δυσοίωνες εξελίξεις δίνονται στη δημοσιότητα λίγο μετά την είδηση ότι ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης υποχώρησε σε αρνητικό έδαφος για πρώτη φορά έπειτα από τέσσερα χρόνια. Σε συνδυασμό οι εξελίξεις καταδεικνύουν πως συμπιέζονται τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων, οι οποίες με τη σειρά τους αναγκάζονται να μειώνουν τις τιμές προκειμένου να αυξηθούν οι πωλήσεις τους. Κι όλα αυτά ενώ το λειτουργικό τους κόστος έχει αυξηθεί.
Η επιβράδυνση και η στασιμότητα της ανάκαμψης αποτελεί, έτσι, μια ακόμη εστία ανησυχίας για την ΕΚΤ, που έχει έτσι κι αλλιώς να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ενίσχυσης του ευρώ. Το θέμα προστίθεται, λοιπόν, και στην ατζέντα που θα εξετάσει την επόμενη εβδομάδα η τράπεζα στην καθιερωμένη συνεδρίασή της. Δεν υπάρχουν, ωστόσο, ενδείξεις ότι οι αποθαρρυντικές εξελίξεις θα εξωθήσουν την ΕΚΤ να αποφασίσει εσπευσμένα νέα τόνωση της οικονομίας.
Εν αναμονή της συνεδρίασης, ο Ντέιβιντ Πάουελ, οικονομολόγος του Bloomberg, πιθανολογεί πως η ΕΚΤ θα επισημάνει την επόμενη εβδομάδα ότι έχουν αυξηθεί οι κίνδυνοι που απειλούν την ανάκαμψη της οικονομίας και θα διαμηνύσει στις αγορές ότι ενδέχεται να χαλαρώσει περαιτέρω τη νομισματική πολιτική της πριν από το τέλος του έτους.
Δεδομένου, πάντως, ότι η συνεχιζόμενη κρίση δεν περιορίζεται μόνον στην Ιταλία και στην Ισπανία, η κυβέρνηση της Γερμανίας συναινεί σε νέα αύξηση των δαπανών για το επόμενο έτος και στη συνεπακόλουθη διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Οι σχετικές αποφάσεις ελήφθησαν την Τετάρτη, όταν μέλη του κυβερνώντος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της κ. Μέρκελ τόνισαν την ανάγκη για περαιτέρω δυνατότητες δημοσιονομικής χαλάρωσης προκειμένου να αντιμετωπισθεί η συνεχιζόμενη κρίση. Προηγήθηκε, την περασμένη εβδομάδα, παρέμβαση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Ολαφ Σολτς, ο οποίος τόνισε ότι είναι απολύτως αναγκαίο να υπάρχει χώρος για έκδοση νέου χρέους το επόμενο έτος.
Η κυβέρνηση Μακρόν έδωσε χθες στη δημοσιότητα το προ πολλού αναμενόμενο πρόγραμμα στήριξης της γαλλικής οικονομίας, ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ. Με αυτό ο Γάλλος πρόεδρος προσβλέπει στον μετασχηματισμό της οικονομίας και στην τόνωση του πολιτικού του προφίλ, δύο χρόνια πριν από τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία. Πρόκειται για το πρόγραμμα με τίτλο «Γαλλία Επανεκκίνηση», που προβλέπει επιδοτήσεις μισθών, φοροαπαλλαγές για επιχειρήσεις και χρηματοδότηση περιβαλλοντικών σχεδίων. Στόχος του είναι η στροφή από τα έκτακτα μέτρα στήριξης της χειμαζόμενης από την πανδημία οικονομίας σε μια πιο μακροπρόθεσμη στρατηγική αντιμετώπισης προβλημάτων: μεταξύ άλλων, το χαμηλό επίπεδο των επενδύσεων και το ζητούμενο της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας στη δεύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.
Εχουν προηγηθεί οι εκτιμήσεις της Eurostat αλλά και της γαλλικής στατιστικής υπηρεσίας Insee για συρρίκνωση της γαλλικής οικονομίας κατά 10% το τρέχον έτος, ποσοστό που υπερβαίνει τον μέσο όρο του συνόλου της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης Μακρόν, η δημοσιονομική τόνωση, που έχει ήδη ανακοινωθεί μέσα στο καλοκαίρι, θα κατανεμηθεί σε χρονοδιάγραμμα δύο ετών και θα διατεθεί ισόποσα για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, τις κοινωνικές πολιτικές και τη χρηματοδότηση των σχεδίων μετάβασης σε μια πιο πράσινη οικονομία. Οπως σχολιάζουν οικονομικοί αναλυτές, πρόκειται για το σημαντικότερο πολιτικό στοίχημα του Εμανουέλ Μακρόν.