Οι μεγαλύτερες πετρελαϊκές βιομηχανίες επενδύουν 400 δισ. δολάρια στην παραγωγή πρωτογενούς πλαστικού, δηλαδή πλαστικού που δεν είναι προϊόν ανακύκλωσης.
Στόχος τους είναι μια αύξηση 25% της παραγωγής τού κάθε άλλο παρά φιλικού προς το περιβάλλον υλικού. Ευελπιστούν ότι έτσι θα υπερκαλύψουν τη μειωμένη ζήτηση για πετρέλαιο, αναπόφευκτο συνεπακόλουθο της στροφής στα ηλεκτροκίνητα οχήματα. Τα σχέδιά τους ενδέχεται, όμως, να προσκρούσουν στον πόλεμο που έχουν κηρύξει μεγάλες οικονομίες κατά του πλαστικού.
Πρόβλεψη
Στοιχεία των ενδιαφερόμενων βιομηχανιών συγκλίνουν στην πρόβλεψη πως τα επόμενα χρόνια το πλαστικό, από τα κυριότερα παράγωγα του πετρελαίου, θα είναι ο κυριότερος μοχλός αύξησης της ζήτησης για τις πετρελαϊκές βιομηχανίες. Την ίδια στιγμή, όμως, όλα δείχνουν πως οι επενδύσεις αυτού του είδους μπορεί να αποδειχθούν απολύτως ατυχείς, δεδομένου ότι όλο και περισσότερες κυβερνήσεις προωθούν προγράμματα ανακύκλωσης του πλαστικού και κατάργησης των πλαστικών μιας χρήσης.
Σχετικό ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας The Guardian επικαλείται πρόσφατη έκθεση του ινστιτούτου ερευνών Carbon Tracker και της συμβουλευτικής Systemiq, από τα πορίσματα της οποίας προκύπτει πως η ζήτηση για πρωτογενή πλαστικά θα κορυφωθεί το 2027 και θα υποχωρήσει στη συνέχεια. Οπως τονίζει η βρετανική εφημερίδα, η παραγωγή του είδους αυξάνεται μεν, αλλά ο ρυθμός αύξησης έχει επιβραδυνθεί, από το 4% ετησίως, στο 1%.
Τα στοιχεία τείνουν να επιβεβαιώσουν τις εκτιμήσεις πως η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο έφτασε στην κορύφωσή της το περασμένο έτος και εφεξής θα κινηθεί πτωτικά. Σύμφωνα με τον Κίνγκσμιλ Μποντ, αναλυτή ενέργειας στο ινστιτούτο Carbon Tracker, «αν αφαιρέσουμε τον πυλώνα του πλαστικού που στηρίζει την πετρελαϊκή βιομηχανία, καταρρέει κάθε προσδοκία για αύξηση της ζήτησης για τον πετρελαϊκό κλάδο».
Η έκθεση των δύο φορέων περιγράφει τη βιομηχανία πλαστικών ως «υπερτροφικό μεγαθήριο έτοιμο να καταστραφεί». Θα το καταστρέψουν οι κυβερνήσεις που είναι πρόθυμες να μειώσουν τις εκπομπές καυσαερίων και να αντιμετωπίσουν τη μάστιγα των πλαστικών στους ωκεανούς του πλανήτη.
Μέσα στο καλοκαίρι, η Ε.Ε. πρότεινε να επιβληθεί φόρος 800 ευρώ σε κάθε τόνο μη ανακυκλώσιμων πλαστικών απορριμμάτων. Λίγους μήνες νωρίτερα, η Κίνα είχε ανακοινώσει ότι από το τέλος του έτους απαγορεύονται στις μεγάλες πόλεις τα πλαστικά μιας χρήσης όταν δεν είναι βιοδιασπώμενα. Η απαγόρευση θα επεκταθεί σε όλες ανεξαιρέτως τις πόλεις από το 2022.
Πώληση
Οι εξελίξεις σχεδόν συνέπεσαν χρονικά με την απόφαση που έλαβε η ΒΡ να πουλήσει έναντι 5 δισ. δολαρίων τις δραστηριότητές της του τομέα πετροχημικών στην Ineos του Βρετανού δισεκατομμυριούχου σερ Τζιμ Ράτκλιφ. Είχε προηγηθεί προειδοποιήσει της βιομηχανίας ότι τις επόμενες δεκαετίες θα μειωθεί η ζήτηση για πετρέλαιο όταν θα γενικευθεί η απαγόρευση κατά των πλαστικών μιας χρήσης. Η μείωση της παραγωγής πλαστικού, που παράγεται από την επεξεργασία ορυκτών καυσίμων, θα μειώσει σημαντικά τη ζήτηση για πετρέλαιο και μάλιστα ενώ οι σχετικές προβλέψεις είναι έτσι κι αλλιώς σε πολύ χαμηλά επίπεδα τους τελευταίους μήνες, καθώς η πανδημία περιόρισε δραματικά τα ταξίδια και τις μετακινήσεις.
Παράλληλα, βέβαια, θα συνεισφέρει στη μείωση των εκπομπών καυσαερίων που εκτιμάται πως θα φτάσουν στους πέντε τόνους διοξειδίου του άνθρακα για κάθε τόνο πλαστικού που παράγεται. Αθροιστικά, 1,75 γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Οπως χαρακτηριστικά τονίζουν αναλυτής του Carbon Tracker, «απατάται η βιομηχανία πλαστικών αν φαντάζεται πως μπορεί να διπλασιάσει τις εκπομπές καυσαερίων όταν ο υπόλοιπος κόσμος προσπαθεί να τις μηδενίσει».