Σοβαρό έλλειμμα της τάξεως των σχεδόν 48 δισ. δολαρίων έως και το 2021 αναμένεται να εμφανίσει ο πετρελαϊκός κολοσσός της ExxonMobil λόγω εσφαλμένης εκτίμησης για αύξηση της ζήτησης. Οι εκτιμήσεις προέρχονται από το ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόιτερς και την εφημερίδα The Wall Street Journal, προβλέποντας ότι ο όμιλος θα αναγκαστεί να προχωρήσει σε μαζικές περικοπές θέσεων εργασίας αλλά και ματαίωση έργων ως αντιστάθμισα της ζημίας. Οι δε επενδυτές έχουν αρχίσει να προβληματίζονται, διότι υπό το πρίσμα αυτό η ExxonMobil ίσως εξετάσει και τη μείωση ή το «πάγωμα» του μερίσματός της.
Στη διάρκεια του 20ού αιώνα αναδείχθηκε στην εταιρεία με την υψηλότερη χρηματιστηριακή αξία παγκοσμίως, βασιζόμενη στη μεγάλη κλίμακα των δραστηριοτήτων της, την αδιάλειπτη επέκτασή της και τον αυστηρό έλεγχο δαπανών. Στοιχημάτισε πολλά σε πετρελαϊκά σχιστολιθικά κοιτάσματα στο έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών, σε νέους αγωγούς, διυλιστήρια σε διάφορες περιοχές του πλανήτη και σε πλαστικά. Επιπλέον, τοποθέτησε πολλά χρήματα σε υπεράκτια κοιτάσματα στη Γουιάνα, όπου εντόπισε έως και 8 δισ. βαρέλια πετρελαίου, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε παραγωγική δραστηριότητα εξαετίας.
Ωστόσο, η δυνατότητα του αμερικανικού ομίλου να τα χρηματοδοτεί όλα αυτά περιστέλλεται λόγω πτώσης της τιμής του «μαύρου χρυσού» κατά σχεδόν 35% από τις αρχές του 2020. Eφέτος η ExxonMobil δανείστηκε 23 δισ. δολάρια, ώστε να αντεπεξέλθει στις εκκρεμότητές της. Και αυτό σήμαινε πως σχεδόν διπλασίασε το χρέος της. Τον δε Ιούλιο πρώτη φορά στην ιστορία της εμφάνισε τριμηνιαίες ζημίες, ενώ συνολικά για το 2020 αναμένει ζημίες 1,86 δισ. δολαρίων, εξαιρουμένων των απομειώσεων και των πωλήσεων περιουσιακών της στοιχείων. Τα σχετικά αναφέρει η εταιρεία δεδομένων Refinitiv. H κατάσταση, εντούτοις, στη διεθνή αγορά πετρελαίου ανατρέπει τα σχέδια του Ντάρεν, Γουντς, διευθύνοντος συμβούλου της ExxonMobil, ο οποίος ήθελε να δαπανά τουλάχιστον 30 δισ. δολάρια σε ετήσια βάση έως το 2025, αποσκοπώντας να αναζωογονήσει τόσο την παραγωγή όσο και τα κέρδη. Στο πλαίσιο αυτό θα ενίσχυε τις δραστηριότητες επεξεργασίας πετρελαίου, την παραγωγή πλαστικού και χημικών, αλλά και θα αναλάμβανε πρωταγωνιστικό ρόλο στο υγροποιημένο φυσικό αέριο και τα σχιστολιθικά κοιτάσματα εντός ΗΠΑ.
Αντ’ αυτών ο Ντάρεν Γουντς πρέπει να προετοιμάσει τον όμιλό του να μάθει να λειτουργεί σε έναν κόσμο όπου η ζήτηση για πετρέλαιο, φυσικό αέριο και πλαστικά μειώνεται. Η μετοχή της ExxonMobil πρώτη φορά μετά 92 χρόνια αφαιρέθηκε από τον χρηματιστηριακό δείκτη Dow Jones της Γουόλ Στριτ. Ενα σχεδόν 10% του προσωπικού της πετρελαϊκής απειλείται με απομάκρυνση από τις θέσεις του, ενώ καταργούνται και τα πολύ γενναιόδωρα συνταξιοδοτικά επιδόματα που προσφέρονταν – πάμπολλοι υπάλληλοι άρχιζαν και τελείωναν τη σταδιοδρομία τους στην ExxonMobil για τον λόγο αυτό, υπηρετώντας εκεί 30 χρόνια κατά μέσον όρο.
Και ενώ ανάλογες δραστικές περικοπές αποφάσισαν και οι ευρωπαϊκές ανταγωνίστριες, BP, Royal Ducth Shell, Total κ.ά., ταυτόχρονα έχουν στραφεί και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε να αντισταθμίσουν τη μειωμένη ζήτηση πετρελαίου. Η ΒΡ, ειδικά, θέλει έως το 2030 να μειώσει την παραγωγή ορυκτών καυσίμων έως 40%, ακόμα και πουλώντας συναφή περιουσιακά στοιχεία. Πάντως, επενδυτές και αναλυτές επισημαίνουν πως εάν η τιμή παραμείνει στα 41 με 42 δολάρια το βαρέλι το πετρέλαιο, η ΕxxonMobil δεν δύναται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Οσο δε για την τιμή της μετοχής της, αυτή δέχεται αλλεπάλληλα πλήγματα – οπότε, εάν συνεχίσει την ίδια πορεία, τότε ίσως να χρειασθεί η μείωση του μερίσματος, κάτι αδιανόητο για τα δεδομένα του 20ού αιώνα. Μία τέτοια προοπτική, τέλος, φαίνεται πολύ δυσάρεστη για όσους διακρατούν μετοχές της Exxon, προσβλέποντας στο σχεδόν 9% του μερίσματός της.