Η εκτίναξη του ευρώ κατά 10% έναντι του δολαρίου σε μια στιγμή που ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης έχει ήδη υποχωρήσει σε αρνητικό έδαφος βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο της συνεδρίασης της ΕΚΤ. Ως συνέπεια της υποχώρησης του δολαρίου, η ανατίμηση του ευρώ το έχει φέρει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο ετών. Δυσχεραίνει, έτσι, το έργο της προέδρου της Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς συμπιέζει περαιτέρω τον πληθωρισμό. Την ίδια στιγμή, όμως, αυξάνονται οι ενδείξεις πως επιβραδύνεται η ανάκαμψη της Ευρωζώνης από τη λαίλαπα της πανδημίας, ενισχύοντας την επιχειρηματολογία όσων ζητούν περαιτέρω αναπτυξιακή πολιτική και στήριξη από την κεντρική τράπεζα.
Δεν αναμένεται, πάντως, να ληφθούν τέτοιου είδους αποφάσεις στη σημερινή συνεδρίαση, αλλά η κ. Λαγκάρντ και οι συνεργάτες της πιθανώς θα προλειάνουν το έδαφος για την περίπτωση που αποφασίσουν να δράσουν. Εχουν τις εξής επιλογές:
Τα στελέχη της ΕΚΤ έχουν επανειλημμένως υπογραμμίσει ότι η Τράπεζα δεν θέτει στόχο κάποια συγκεκριμένη ισοτιμία για το ευρώ. Γνωρίζουν, όμως, ότι οι δηλώσεις τους επιφέρουν κάποιον αντίκτυπο. Προ ημερών το ευρώ υπερέβη το 1,20 δολάριο και ο επικεφαλής των οικονομολόγων της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, πέτυχε την υποχώρησή του με τη δήλωσή του ότι η ισοτιμία του ευρώ «ασφαλώς και έχει σημασία» για τη νομισματική πολιτική της. Το ευρώ υποχώρησε επί έξι συναπτές συνεδριάσεις κάτω από το 1,18 δολ.
Οικονομικοί αναλυτές στις μεγάλες επενδυτικές τράπεζες Barclays, Goldman Sachs Group, JPMorgan Chase & Co. εκτιμούν πως και η κ. Λαγκάρντ θα κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος με τον κ. Λέιν. Ηδη έχουν προηγηθεί παρεμφερείς φραστικές παρεμβάσεις του προκατόχου της, Μάριο Ντράγκι.
Σύμφωνα με τον Τσαρλς Ντίμπελ, διαχειριστή κεφαλαίων στη Mediolanum International Funds, «το επίπεδο του ευρώ είναι σημαντικό για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας, γι’ αυτό και τελικά θα το λάβουν υπόψη και θα ανταποκριθούν».
Η κ. Λαγκάρντ ίσως θελήσει να διαμηνύσει διακριτικά τις προθέσεις της ΕΚΤ. Σύμφωνα με τον Τζιλ Μοκ, επικεφαλής των οικονομολόγων της Axa SA, ίσως η κ. Λαγκάρντ συνδέσει τον αντίκτυπο που έχει στον πληθωρισμό η ισοτιμία με το ενδεχόμενο να επιταχύνει τις αγορές ομολόγων αξίας 1,35 τρισεκατομμυρίου ευρώ. Και ο Φρέντερικ Ντουκροζέτ, στέλεχος της Pictet & Cie, εκτιμά πως «αυξάνονται οι πιθανότητες να αποφασίσει η κ. Λαγκάρντ μια μείωση των επιτοκίων».
Γενικά, πάντως, οι οικονομολόγοι δεν προβλέπουν μείωση των επιτοκίων μέσα στην εβδομάδα. Ο Πίτερ Τσάτγουελ, επικεφαλής του τομέα στρατηγικής στη Mizuho International Plc., προβλέπει μείωση των επιτοκίων μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του επόμενου έτους. «Εως τότε το ευρώ θα έχει εκτιναχθεί πάνω από το 1,30 δολ.», προβλέπει ο ίδιος και τονίζει πως θα δικαιολογεί τη μείωση των επιτοκίων το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές εξαγωγές θα έχουν χάσει την ανταγωνιστικότητά τους και η Ευρωζώνη θα υφίσταται αποπληθωριστικές πιέσεις.
Στη διάρκεια της πανδημίας η ΕΚΤ δεν ακολούθησε κάποιες άλλες τράπεζες που προχώρησαν σε μείωση επιτοκίων. Τα επιτόκια του ευρώ βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, στο -0,5%, από τις τελευταίες εβδομάδες της θητείας του κ. Ντράγκι. Υπό την κ. Λαγκάρντ το Δ.Σ. φαίνεται να προβληματίζεται περισσότερο για το πλήγμα που καταφέρει στην κερδοφορία των τραπεζών η πολιτική των αρνητικών επιτοκίων, καθώς τις αναγκάζει να καταβάλλουν πληρωμή στην ΕΚΤ για να διατηρούν τα κεφάλαιά τους στα ταμεία της.
Υπάρχει, όμως, και μια ακόμη εναλλακτική λύση χάρη στην επινοητικότητα των στελεχών της Τράπεζας: η λύση των πολλαπλών επιτοκίων.