Υπό αναζήτηση νέου γενικού διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου τελούν οι 164 χώρες-μέλη του. Εντούτοις, η πρώτη φάση διαπραγματεύσεων, στην οποία βρίσκονται τώρα και η οποία διεξάγεται στην έδρα του στη Γενεύη, ίσως αποδειχθεί χαμένος κόπος, σύμφωνα με εκτιμήσεις έξι πρώην αξιωματούχων του ΠΟΕ και ειδικών στο διεθνές εμπόριο. Επισημαίνουν πως οι αποφασιστικές εξελίξεις, οι οποίες θα διαμορφώσουν το μέλλον του χειμαζόμενου διεθνούς οργανισμού, λαμβάνουν χώρα χιλιάδες μίλια μακριά στην Ουάσιγκτον.
Οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου επισκιάζουν τις προσπάθειες του ΠΟΕ να καλύψει το κενό που άφησε η αποχώρηση του Ρομπέρτο Ασεβέδο από τη θέση του γενικού διευθυντή. Επιπλέον, ίσως και να εμποδίσουν την εκπλήρωση του στόχου του ΠΟΕ να καλύψει τη χηρεύουσα θέση εντός διμήνου. Βέβαια, είναι καίριας σημασίας η στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών προς το πρόσωπο ενός συγκεκριμένου υποψηφίου, αλλά, σύμφωνα με πρώην στελέχη του ΠΟΕ, η νυν κυβέρνηση είναι απίθανο να διασώσει έναν πολυμερή οργανισμό, τον οποίο ο Ντόναλντ Τραμπ έχει απειλήσει να εγκαταλείψει – ειδικά, μάλιστα, στη διάρκεια της προεκλογικής του περιόδου, στο πλαίσιο της οποίας το εμπόριο συνιστά ένα καυτό θέμα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει εξαπολύσει εμπορικό πόλεμο εναντίον της Κίνας, έχει επιβάλει δασμούς σε συμμάχους των ΗΠΑ και έχει πριονίσει την ικανότητα του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου να παρεμβαίνει στις διενέξεις και να διαδραματίζει ρόλο διαιτητή, κάτι που είναι άρρηκτα δεμένο με τον λόγο ύπαρξής του. Και αυτό το έκανε παρακωλύοντας την τοποθέτηση των μελών του εφετείου του. «Μου φαίνεται πολύ δύσκολο να φανταστώ πως η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ θα αλλάξει γραμμή πλεύσης και θα κινηθεί ευνοϊκά προς το υπάρχον σύστημα», επισημαίνει ο Ντέιβιντ Τινλάιν, πρώην σύμβουλος του αποχωρήσαντος Ασεβέδο. Ενας επιπλέον παράγοντας που περιπλέκει τα πράγματα, είναι η οικονομική αντιπαράθεση ΗΠΑ και Κίνας. Οποιοσδήποτε από τους υποψηφίους, που τυγχάνει της στήριξης της Ουάσιγκτον, θα μπορούσε αυτομάτως να απορριφθεί από το Πεκίνο και τούμπαλιν, όπως υπογραμμίζουν πρώην αξιωματούχοι του ΠΟΕ και ειδικοί περί το εμπόριο. Πάντως, βάσει ανακοίνωσης του υπουργείου Διεθνών Υποθέσεων της Κίνας, η χώρα θα συμμετάσχει κατά τρόπο εποικοδομητικό στη διεργασία επιλογής.
Η θέση στον ΠΟΕ χήρευσε εν μέσω επιδείνωσης των σινοαμερικανικών σχέσεων, καθώς και εκ νέου τόνωσης του προστατευτισμού και αποδυνάμωσης της παγκόσμιας οικονομίας λόγω πανδημίας. Επί του παρόντος, είναι οκτώ τα άτομα που θεωρούνται υποψήφια για το πηδάλιο του διεθνούς οργανισμού, ενώ στη συνέχεια, αφότου ολοκληρωθεί η πρώτη φάση επαφών στις 16 Σεπτεμβρίου, θα μειωθεί ο αριθμός τους σε πέντε και κατόπιν σε δύο. Προθεσμία να ανακοινωθεί ο νικητής ή η νικήτρια είναι η 7η Νοεμβρίου. Πολλοί αντιπρόσωποι των 164 κρατών-μελών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου εκτιμούν ότι τις περισσότερες πιθανότητες έχουν δύο Αφρικανές, η Νιγηριανή Νγκόζι Οκόντο – Ιβεάλα και η Κενυάτισσα Αμίνα Μοχάμεντ. Η τελική απόφαση θα ληφθεί σε συναινετικό πλαίσιο, ενώ είναι μάλλον απίθανο να επιλεγεί νέα/νέος επικεφαλής χωρίς την έγκριση των ΗΠΑ, οι οποίες εισφέρουν τα περισσότερα στον ΠΟΕ. Η εμπειρία δείχνει πως στο παρελθόν η ανάδειξη επικεφαλής του οργανισμού μπορεί να αποβεί ταραχώδης.
Σε περίπτωση, πάντως, που δεν καταλήξουν σε υποψήφιο/α, τότε ίσως κάποιες χώρες του ΠΟΕ να προτιμήσουν να περιμένουν την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, μήπως αναδειχθεί νικητής ο Δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν, ο αντίπαλος του Ντόναλντ Τραμπ. Αν και ο Μπάιντεν ισχυρίζεται πως οι ΗΠΑ πρέπει να περιορίσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα, εκτιμάται πως είναι πολύ περισσότερο φιλικά προσκείμενος προς τον ΠΟΕ.