H πανδημία του κορωνοϊού και τα μέτρα για τη συγκράτησή της έχουν επιφέρει βαρύ πλήγμα στην ελληνική οικονομία. Το αποτύπωμα των αυστηρών πλην αναγκαίων περιοριστικών μέτρων που επιβλήθηκαν από την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου έως και τα τέλη Μαϊου αναμένεται να φανεί στην οικονομική δραστηριότητα του δευτέρου τριμήνου, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην 7η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας (enhanced surveillance report). Η Κομισιόν προβλέπει ύφεση 9% για φέτος και ανάκαμψη 6% για το 2021, σημειώνοντας ότι τα μέτρα στήριξης από την ελληνική κυβέρνηση προστάτευσαν την οικονομία από το ενδεχόμενο μαζικών χρεοκοπιών και απώλειας θέσεων εργασίας, υπάρχουν όμως ενδείξεις προς μια «παγωμένη» αγορά εργασίας, επισημαίνεται στην έκθεση.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας μεταξύ των χωρών-μελών της Ε.Ε. και η οικονομία της αναμένεται να επηρεασθεί περισσότερο έναντι άλλων κρατών-μελών, κυρίως λόγω της έκθεσής της στον τουρισμό και του μεγάλου μεριδίου των υπηρεσιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Πέραν των δυσμενών συγκυριών λόγω πανδημίας, η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σε διάφορες μεταρρυθμίσεις τους τελευταίους μήνες, κυρίως στην οριστικοποίηση της νομοθετικής πρότασης για την αναδιάρθρωση του πτωχευτικού πλαισίου. Η Κομισιόν αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί και στην ενεργειακή πολιτική, στη διαδικασία αδειοδότησης επενδύσεων και στη βελτίωση του συστήματος δημόσιας διοίκησης.
Στον αντίποδα, καθυστερήσεις εμφανίζονται στην υλοποίηση δεσμεύσεων όπως η αποπληρωμή ληξιπροθεσμων οφειλών του Δημοσίου, μεταρρυθμίσεις στον τομέα των δημοσίων εσόδων, στο κτηματολόγιο, στην εφαρμογή του target model στην ενέργεια και στις αποκρατικοποιήσεις.
Οι προκλήσεις για την οικονομία
Οι αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών, συνεπεία της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, σε συνδυασμό με τη μειωμένη κερδοφορία των επιχειρήσεων και τη γενικότερη αβεβαιότητα αναμένεται να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην εγχώρια ζήτηση, εκτιμά η Επιτροπή. Τα μέτρα στήριξης που έλαβε η κυβέρνηση λειτούργησαν ως «ανάχωμα» προστασίας της οικονομίας, παρ’ όλα αυτά, η αβεβαιότητα όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας και τις οικονομικές τις επιπτώσεις παραμένει υψηλή, προειδοποιεί η Κομισιόν.
Η δημοσιονομική εικόνα
Οι δημοσιονομικές προοπτικές για το 2020 έχουν επιδεινωθεί σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση. Λαμβάνοντας υπόψη τις θερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τα βασικά μέτρα που έχουν υιοθετηθεί από τον Μάιο του 2020 για να μετριασθούν οι συνέπειες της πανδημίας, το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται κοντά στο 5,8% του ΑΕΠ για φέτος, εκτιμά η Κομισιόν. Οι προβλέψεις δεν περιλαμβάνουν το συνολικό κόστος από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τις συντάξεις, που υπολογίζεται στο 0,8% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με την Κομισιόν, θα υπάρξει επικαιροποίηση των δημοσιονομικών προβλέψεων στο πλαίσιο αξιολόγησης του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2021.
Επιπλέον, το εκτιμώμενο δημοσιονομικό κόστος από τα πρόσθετα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας ανέρχεται στο 1,8% του ΑΕΠ, αναφέρει η έκθεση. Επιπλέον προσωρινά μέτρα για τη στήριξη της ανάκαμψης την επόμενη χρονιά ανακοινώθηκαν στις 12 Σεπτεμβρίου και θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο μελέτης του προσχεδίου του προϋπολογισμού 2021, διευκρινίζεται.
Χρ. Σταϊκούρας: Η έκθεση υπογραμμίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί
Η 7η έκθεση αξιολόγησης των θεσμών, στο πλαίσιο του καθεστώτος ενισχυμένης εποπτείας, επισημαίνει την έγκαιρη και στοχευμένη υλοποίηση ενός μεγάλου πακέτου μέτρων, προκειμένου να περιορισθούν οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, τόνισε από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας.
«Δημοσιονομικά μέτρα και μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, συνολικού ύψους 20,4 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος Ιουλίου.
Μέτρα τα οποία, μαζί με αυτά που υλοποιήθηκαν μεταγενέστερα και αυτά που ανακοινώθηκαν από τον Πρωθυπουργό στη Θεσσαλονίκη, θα υπερβούν τα 24 δισ. ευρώ στο τέλος του 2020», διευκρίνισε ο κ. Σταϊκούρας.
Όπως ανέφερε, η έκθεση υπογραμμίζει τη μεγάλη πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην υλοποίηση σημαντικών διαρθρωτικών αλλαγών, με θετική επίδραση στο επενδυτικό περιβάλλον και το οικονομικό κλίμα.
Ενώ κάνει θετική αναφορά και στη διαμόρφωση, μέσω επιτυχημένων εκδόσεων χρέους τους τελευταίους μήνες, και διακράτηση σημαντικού ύψους ταμειακών διαθεσίμων, ώστε να υποστηριχθεί το θετικό επενδυτικό κλίμα για την Ελλάδα και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που απορρέουν από τη μεγάλη, σε παγκόσμιο επίπεδο, αβεβαιότητα εξαιτίας της πανδημίας.
«Η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει, με σχέδιο, υπευθυνότητα και αυτοπεποίθηση, αξιοποιώντας και τους πολλούς διαθέσιμους, πλέον, πόρους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, την προσπάθεια για τη στήριξη της κοινωνίας, την ανάταξη της οικονομίας, και την επίτευξη υψηλής, διατηρήσιμης, έξυπνης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης», πρόσθεσε.