Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καλεί την Ε.Ε. να εξετάσει την προοπτική μονιμοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο χαρακτηρίζει «σημαντικό βήμα προς την οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης». Οπως τονίζει σε σχετικό έγγραφο εργασίας της Τράπεζας που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, το Ταμείο «διασφαλίζει μεγαλύτερη μακροοικονομική στήριξη σε περισσότερες ευάλωτες χώρες». Από τους υπολογισμούς της ΕΚΤ προκύπτει πως η Ελλάδα, η Κροατία και η Βουλγαρία θα είναι οι κατ’ εξοχήν ωφελημένες από τα κεφάλαια ύψους 750 δισ. ευρώ του Ταμείου.
Ενίσχυση
Η Τράπεζα τονίζει πως με τις εγγυήσεις ύψους 390 δισ. ευρώ οι οικονομίες της Κροατίας και της Βουλγαρίας θα λάβουν μια ενίσχυση που θα ισοδυναμεί με το 10% του προ της πανδημίας ΑΕΠ τους. Κάτι ανάλογο θα συμβεί και με τη χώρα μας, με το αντίστοιχο ποσοστό να είναι 9% για την Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ. Ακολουθούν η Πορτογαλία με 5,4% του προ της πανδημίας ΑΕΠ της, η Ισπανία με ενίσχυση 3,4% και η Ιταλία με 1,9%.
Αντιστοίχως, οι χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά και ειδικότερα οι Αυστρία, Δανία, Σουηδία και Ολλανδία, οι τέσσερις που χαρακτηρίστηκαν οι «φειδωλοί» της Ε.Ε. από την εναντίωσή τους στο Ταμείο, θα χάσουν σχεδόν το 2% του προ της πανδημίας ΑΕΠ τους και το ίδιο θα ισχύσει και για τη Γερμανία. Στη σύστασή της για τη μονιμοποίησή του, η ΕΚΤ επισημαίνει πως το Ταμείο Ανάκαμψης «θα μπορούσε να προσφέρει διδάγματα για την οικονομική και νομισματική ένωση που δεν διαθέτει ακόμη ένα μόνιμο δημοσιονομικό εργαλείο σε υπερεθνικό επίπεδο για να επαναφέρει τη μακροοικονομική σταθερότητα σε περιόδους βαθιάς κρίσης». Γι’ αυτό και υπογραμμίζει πως η Ε.Ε. θα έπρεπε να το εντάξει μονίμως «στο οπλοστάσιο της πολιτικής της, όταν θα αρχίσει τις συνομιλίες για τους δημοσιονομικούς κανόνες».
Η Τράπεζα υπολογίζει πως με τον δανεισμό για την άντληση των κεφαλαίων του Ταμείου, το χρέος της Ε.Ε. θα πολλαπλασιαστεί επί 15 φορές. Αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν επανειλημμένως τονίσει πως η Ε.Ε. πρέπει να εκδώσει κοινό χρέος εγγυημένο από όλες τις χώρες-μέλη, ώστε να μιμηθεί και να ανταγωνιστεί κατά κάποιον τρόπο τα θεωρούμενα υπερ-ασφαλή δεκαετή ομόλογα του γερμανικού δημοσίου, τα γνωστά ως bunds.
Η ιδέα, όμως, προσκρούει μονίμως στα αντιρρήσεις που προβάλλουν τα πλέον συντηρητικά στοιχεία της Ε.Ε. επιμένοντας πως το Ταμείο Ανάκαμψης πρέπει να είναι μόνον ένα προσωρινό εργαλείο καταπολέμησης της κρίσης. Επαναλαμβάνουν μάλιστα την επωδό που ακούστηκε τόσες φορές στη διάρκεια της προηγούμενης κρίσης, της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης, ότι σε περίπτωση κοινής έκδοσης χρέους, ορισμένες χώρες θα επαναπαυθούν και δεν θα καταβάλουν προσπάθειες για να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
Προειδοποιήσεις
Προ ημερών, ο γνωστός «ιέρακας» της ΕΚΤ και επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, Γενς Βάιντμαν, προειδοποίησε πως ίσως «καλλιεργείται η εντύπωση ότι το χρέος της Ε.Ε. δεν υπολογίζεται ή ότι αποτελεί όχημα για να αποφύγουν οι χώρες τους σκληρούς δημοσιονομικούς κανόνες». Και βέβαια επανέλαβε πάγια θέση του ότι το Ταμείο Ανάκαμψης «πρέπει να παραμείνει σαφώς καθορισμένο μέσο αντιμετώπισης της κρίσης και όχι να ανοίξει την πόρτα σε μόνιμη έκδοση χρέους Ε.Ε.».
Δεν άργησε πάντως να πάρει απάντηση από την ΕΚΤ που τόνισε πως «αν χρησιμοποιείται για δημιουργικές δαπάνες και συνοδεύεται από μεταρρυθμίσεις που δίνουν ώθηση στην ανάπτυξη, το Ταμείο όχι μόνον θα δώσει ώθηση στην ανάκαμψη αλλά θα ενισχύσει τις αντοχές και το δυναμικό ανάπτυξης των κρατών-μελών». Σημειωτέον ότι η Τράπεζα υπολογίζει πως η συνολική στήριξη που θα προσφέρει το Ταμείο θα ισοδυναμεί σχεδόν με το 5% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης.