ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σε πολιτική συμφωνία για τον κανονισμό της Ε.Ε. που θα διέπει το Recovery and Resilience Facility (RRF), το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του Ταμείου Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ, κατέληξαν χθες οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε. στην τηλεδιάσκεψη του Ecofin. Η πρόταση της γερμανικής προεδρίας επί της οποίας συμφώνησαν θα αποτελέσει τώρα αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Ολαφ Σολτς μίλησε για «πολύ μεγάλο βήμα προς τα εμπρός». Το RRF, τόνισε, «βρίσκεται στην καρδιά των προσπαθειών μας να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις της κρίσης της COVID-19». Εξέφρασε, παράλληλα, την ελπίδα ότι «θα μπορούμε να ολοκληρώσουμε τη νομοθετική διαδικασία με το Κοινοβούλιο το συντομότερο δυνατόν. Δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο».
Από την πλευρά του, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις χαιρέτισε την πολιτική συμφωνία σε επίπεδο Συμβουλίου και χαρακτήρισε τη γερμανική πρόταση «ισορροπημένη». Εκανε ειδική αναφορά στο γεγονός ότι το Συμβούλιο υιοθέτησε τους στόχους που εισηγήθηκε η Επιτροπή για κλιματικές πρωτοβουλίες (37% των 672,5 δισ. ευρώ του RRF) και για την ψηφιακή μετάβαση (20% των πόρων).
Στην παρέμβασή του στη συνεδρίαση, ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Πάολο Τζεντιλόνι τόνισε ότι η Κομισιόν θεωρεί ότι οι οκτώ εβδομάδες που θα έχει στη διάθεσή της για την προκαταρκτική αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, βάσει των οποίων θα εγκριθεί η εκταμίευση των πόρων, «είναι ο απολύτως ελάχιστος χρόνος» που χρειάζεται.
Στη συνέχεια, τα σχέδια οδεύουν στην Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή –που αποτελείται από ανώτερους υπαλλήλους των εθνικών διοικήσεων και των κεντρικών τραπεζών, της ΕΚΤ και της Κομισιόν–, η οποία έχει τέσσερις εβδομάδες για να καταθέσει τη γνωμοδότησή της. Η πρόταση της Κομισιόν, που επίσης υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο, είναι να μπορεί, αν περάσουν οι τέσσερις εβδομάδες χωρίς να υπάρχει γνωμοδότηση και αν δεν γίνει χρήση του «φρένου εκτάκτου ανάγκης» από κανένα κράτος-μέλος, να προχωρήσει από μόνη της στην έγκριση του σχεδίου.
Ο κ. Τζεντιλόνι αναφέρθηκε επίσης στους επιπρόσθετους μηχανισμούς ελέγχου που πρότεινε η Επιτροπή να συμπεριληφθούν στο κείμενο του Κανονισμού. Ο σκοπός τους, όπως είπε ο Ιταλός επίτροπος, είναι να λάβει η Κομισιόν τις αναγκαίες εγγυήσεις ότι τα κράτη-μέλη θα χρησιμοποιήσουν τα κονδύλια του RRF με τρόπο συμβατό με την εθνική και την κοινοτική νομοθεσία· και να μπορεί να ανακτήσει τα χρήματα σε περίπτωση σοβαρών παραπτωμάτων (απάτη, διαφθορά) ή σοβαρών αποκλίσεων από τις υποχρεώσεις που περιλαμβάνονται στη συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης. Τέλος, σχετικά με τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ο κ. Τζεντιλόνι ανέφερε ότι η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι οι πόροι του RRF δεν μπορούν να λύσουν όλα τα εκκρεμή ζητήματα, συνεπώς «τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εστιάσουν σε εκείνες τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες που θα έχουν τον πιο μεγάλο αντίκτυπο».
Υπενθυμίζεται ότι εκκρεμεί επίσης η τελική διαμόρφωση του μηχανισμού του κράτους δικαίου, που συνδέει τη χρηματοδότηση από τον κοινοτικό προϋπολογισμό με τις επιδόσεις των κρατών-μελών στον τομέα αυτόν. Η γερμανική πρόταση για το θέμα αυτό, που απορρίπτεται ως υπερβολικά αυστηρή από χώρες όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, συζητιέται την εβδομάδα αυτή από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο επικεφαλής του ΕΛΚ στο Κοινοβούλιο Μάνφρεντ Βέμπερ προειδοποίησε προχθές το Συμβούλιο «να μην υποτιμήσουν τη διάθεση του Κοινοβουλίου να υπερασπιστεί το κράτος δικαίου».