Στα πρακτικά της συνεδρίασης της ΕΚΤ από τον Σεπτέμβριο αναγνωρίζεται ευθέως ότι η ανατίμηση του ευρώ είχε άμεση επίπτωση στον πληθωρισμό. Ο γενικός πληθωρισμός της Ευρωζώνης διολίσθησε τον Σεπτέμβριο στο -0,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους και έχοντας υποχωρήσει στο -0,2% τον Αύγουστο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, θα κυμανθεί γύρω στο 1,3% το 2022 και τα επόμενα χρόνια θα παραμείνει κάτω του στόχου του 2%. Στις ΗΠΑ οι προσδοκίες της αγοράς μιλούν ήδη για πληθωρισμό άνω του 1,5%, αλλά στην Ευρωζώνη ο δείκτης έχει καθηλωθεί στο 1%. Οπως αναφέρουν τα πρακτικά της συνεδρίασης του Σεπτεμβρίου, «η κατάσταση αυτή θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα της ΕΚΤ να φέρει εις πέρας την αποστολή της».
Οπως και πάλι αναφέρεται στα πρακτικά, «με αυτά τα δεδομένα, ήταν σημαντικό να υπογραμμίσει το Δ.Σ. ότι είναι έτοιμο να προσαρμόσει καταλλήλως όλα τα εργαλεία του προκειμένου να επιτύχει τον στόχο του με βιώσιμο τρόπο». Εχουν μεσολαβήσει τέσσερις εβδομάδες από την τελευταία συνάντηση της ΕΚΤ και η οικονομία είναι σε πιο ανησυχητική κατάσταση και το παγκόσμιο περιβάλλον είναι πιο αβέβαιο ή, με τη διατύπωση της κ. Λαγκάρντ, «λίγο πιο ασταθές». Πέραν του Brexit, των διχογνωμιών για τη δημοσιονομική πολιτική σε Ε.Ε. και ΗΠΑ, είναι ανησυχητικό το πλήθος των νέων κρουσμάτων και η αύξηση των ασθενών που νοσηλεύονται, όπως και των θανάτων. Η κατάσταση έχει αναγκάσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να επιβάλουν περιορισμούς που απομακρύνουν τον πληθωρισμό από τον στόχο της ΕΚΤ «κάτω αλλά κοντά στο 2%».
Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε νέα μέτρα στήριξης, αλλά με τι τρόπο θα το κάνει. Κατά τη γνώμη μας, η ΕΚΤ θα επιταχύνει τις αγορές ομολόγων.
Τον Αύγουστο είχε φτάσει να αγοράζει καθημερινά τίτλους αξίας 3,0 έως 3,1 δισεκατομμυρίων ευρώ και τον Σεπτέμβριο αγόραζε καθημερινά περίπου 3,4 δισ. ευρώ.
Το επίπεδο αυτό είναι υψηλό, αλλά υπολείπεται συγκριτικά με τις αγορές 4,9 δισεκατομμυρίων ευρώ την ημέρα που πραγματοποιούσε κατά μέσον όρο την περίοδο Ιουνίου – Ιουλίου ή με τα ομόλογα αξίας 6 δισεκατομμυρίων ευρώ που αγόραζε την περίοδο Απριλίου – Μαΐου. Ενδεχομένως η τράπεζα θα αποφασίσει να επιταχύνει περαιτέρω τον Οκτώβριο.
Τα πρακτικά της συνεδρίασης υπογραμμίζουν, άλλωστε, πως «οι μειώσεις των επιτοκίων και τα φθηνά δάνεια παραμένουν στο οπλοστάσιο της ΕΚΤ». Η κ. Λαγκάρντ άφησε, άλλωστε, ανοικτή την πόρτα για μια νέα μείωση του επιτοκίου καταθέσεων. Εκτιμά πως τα επιτόκια της ΕΚΤ δεν έχουν υποχωρήσει ακόμα τόσο ώστε να αποθαρρύνουν τη χορήγηση πιστώσεων.
* Ο κ. Florian Hense είναι οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Berenberg.