Του Πάκη Παπαδημητρίου*
Η πανδημία του Covid-19 υπογράμμισε την ανάγκη για ένα αναθεωρημένο παγκόσμιο μοντέλο: οικονομίες που υποστηρίζουν την κοινωνία στο σύνολό της και όχι το αντίστροφο. Μπροστά στον κίνδυνο, έγινε ξεκάθαρη η ανάγκη για παγκόσμια κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη. Εάν πριν από τη πανδημία, η βιώσιμη ανάπτυξη ήταν το κλειδί για την προστασία του πλανήτη και την ευημερία της ανθρωπότητας, τώρα πλέον πρέπει σίγουρα να αποτελεί μέρος της συνταγής για ανάκαμψη.
Τα τελευταία χρόνια, η παγκοσμιοποίηση όπως τη γνωρίζαμε εξελίσσεται και γεννά ένα νέο κοινωνικό πρότυπο. Ζούμε πλέον σε έναν μετα-δημογραφικό κόσμο όπου τα πρότυπα συμπεριφοράς δεν μπορούν πλέον να προβλέπονται από την ηλικία, την εκπαίδευση ή τον τόπο διαμονής. Οι άνθρωποι εντάσσονται σε ομάδες κοινής νοοτροπίας που ορίζονται από κοινούς φόβους, προκλήσεις και φιλοδοξίες. Η ποικιλομορφία των ομάδων αυτών υπερβαίνει τα συμβατικά δημογραφικά χαρακτηριστικά και ορίζεται από τον σκοπό στον οποίο τα άτομα επιθυμούν να συνεισφέρουν.
Υπάρχει λοιπόν μια νέα έννοια κοινότητας σε όλο τον κόσμο που πραγματώνεται μέσα σε φυλές (tribes), δηλαδή ομάδες ανθρώπων που συνδέονται μέσω ενός κοινού σκοπού, μιας κοινής ιδέας. Καθώς το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διασφαλίζουν ότι η απόσταση δεν είναι περιοριστικός παράγοντας για τους ανθρώπους που ανταλλάσσουν ιδέες, η διαμόρφωση φυλών είναι τώρα πιο εύκολη από ποτέ.
Έχουμε δει εντυπωσιακά παραδείγματα τέτοιων φυλών που μετασχηματίζονται πολύ γρήγορα σε κινήματα με τεράστια συμμετοχή και επίδραση: η κλιματική αλλαγή και το μαθητικό κίνημα της Γκρέτα Τούνμπεργκ, η φυλετικά υποκινούμενη βία και το κίνημα Black Lives Matter. Αλλά βλέπουμε και φυλές που, χωρίς να ακούγονται, δημιουργούν δραστικές κοινωνικο-οικονομικές αλλαγές, όπως εκείνοι που στηρίζουν τη βιώσιμη μετακίνηση στις πόλεις και οδηγούν επιχειρήσεις και Πολιτεία σε αλλαγή υποδομών και ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης ή όπως οι ομάδες που διεκδικούν την ουσιαστική μισθολογική ισοτιμία ανδρών – γυναικών και οδηγούν τη Νομοθεσία.
Αυτή η νέα μορφή συλλογικής σκέψης είναι μη διχαστική, καθώς δημιουργεί ένα πλέγμα συμπτωματικών συμφερόντων που βασίζονται στο σκοπό που με τη σειρά του τροφοδοτεί την κοινωνική εξέλιξη. Οι φυλές βασίζονται στη διαφορετικότητα και όχι στην ομοιότητα του δημογραφικού προσδιορισμού. Οι νέες φυλές θέτουν τις ατομικές διαφορές στην υπηρεσία του σκοπού και είναι ανοιχτές στη διασύνδεση με ένα πλήθος δικτύων που επιτρέπουν στα άτομα να συνεργάζονται.
Το “Tribes for business” είναι μια νέα επιχειρηματική προσέγγιση που αντικατοπτρίζει αυτές τις μεταβαλλόμενες κοινωνίες. Σε μια εποχή που η βιωσιμότητα αποκτά κεντρικό ρόλο, η σύγχρονη επιχείρηση πρέπει να εξελιχθεί γύρω από σκοπό και να αγκαλιάσει όσους αναζητούν σκόπιμη αλλαγή. Το εμπορικό σήμα (brand) και το εταιρικό μήνυμα δεν στοχεύουν πλέον τα τμήματα της αγοράς που συνδέονται με δημογραφικά χαρακτηριστικά, αλλά φιλοδοξούν να πείσουν και να κινητοποιήσουν φυλές που συνδέονται με το σκοπό (purpose). Η λογική του “brand that stands for a purpose” κερδίζει διαρκώς έδαφος σε μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις που προσεγγίζουν με αυτό τον τρόπο τις αντίστοιχες φυλές με παγκόσμια απήχηση. Με δεδομένο ότι οι φυλές απαρτίζονται από μέλη που μπορεί να είναι καταναλωτές, εργαζόμενοι, επενδυτές ή οποιαδήποτε ομάδα ενδιαφερομένων, η προσέγγιση αυτή δεν έχει μόνο εμπορικά χαρακτηριστικά και στοχεύει στην γενικότερη επιχειρηματική ανάπτυξη που υπηρετεί ένα κεντρικό όραμα.
Το μεγάλο όφελος για την επιχείρηση από την ενσωμάτωση μιας νοοτροπίας των φυλών στην κεντρική επιχειρηματική στρατηγική, είναι η αξιοποίηση της συλλογικής δύναμης των πολιτών που δημιουργεί πλαίσια ευκαιριών και καινοτομίας, που με τη σειρά τους γεννούν μηχανισμούς για καλύτερη εκμετάλλευση της τρέχουσας επιχειρηματικότητας αλλά και που μπορεί να οδηγήσει στην τροποποίηση ή ακόμα και τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων. Βλέπουμε έτσι επιχειρήσεις να εσωτερικεύουν κοινωνικές και περιβαλλοντικές εξωτερικότητες και να δημιουργούν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, που υπηρετεί με συνέπεια την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα που βασίζεται σε αξίες και σκοπό, εισάγει την προσέγγιση των φυλών ως ένα νέο επιχειρηματικό πρότυπο. Το 18ο Ετήσιο Συνέδριο Εταιρικής Υπευθυνότητας με τίτλο: “TRIBES: Joined by Purpose” θα πραγματοποιηθεί στις 19 Οκτωβρίου 2020 στο ξενοδοχείο Hilton Athens, σε υβριδική μορφή με περιορισμένη φυσική παρουσία και εκτεταμένη διαδικτυακή συμμετοχή. και θα μεταδοθεί απευθείας μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας Στόχος του συνεδρίου, μέσα από πολυδιάστατη θεματολογία, είναι να πυροδοτήσει το ενδιαφέρον για σύνδεση των επιχειρήσεων με εκείνους που προάγουν σκοπό και οδηγούν τη βιώσιμη αλλαγή. Αναδεικνύεται η αξία ενσωμάτωσης των αξιών βιωσιμότητας που ενώνουν ανθρώπους μεταξύ τους, όπως Ενσυναίσθηση, Συμπερίληψη, Προσαρμοστικότητα και Αλληλεγγύη.
Για να δηλώσετε συμμετοχή στο Συνέδριο πατήστε ΕΔΩ
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε ΕΔΩ
*Ο Πακης Παπαδημητρίου είναι Διευθυντής Ποιότητας στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και Πρόεδρος της Επιτροπής Εταιρικής Υπευθυνότητας του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.