Στην προσπάθεια για στροφή στην πράσινη οικονομία, αλλά και γενικότερα στην αύξηση των φιλικών προς το περιβάλλον πολιτικών, επιστρατεύονται οι Ευρωπαίοι αγρότες και η νέα κοινή αγροτική πολιτική της Ε.Ε. (ΚΑΠ). Και αυτό γιατί εφεξής το 20% των επιδοτήσεων που θα λαμβάνουν οι αγρότες στο πλαίσιο της νέας κοινής αγροτικής πολιτικής θα είναι στη διάθεσή τους υπό τον όρο ότι αυτές θα διοχετεύονται σε πράσινα προγράμματα.
Σε αυτά συγκαταλέγονται προγράμματα όπως οι οργανικές καλλιέργειες και η αγροδασική, όπως ονομάζεται η οργάνωση των καλλιεργειών βάσει ενός μελετημένου συνδυασμού δένδρων και φυτών που συνυπάρχουν, αλληλεπιδρούν και αλληλοϋποστηρίζονται.
Αποφάσεις
Σύμφωνα με τα όσα αποφάσισαν οι υπουργοί Γεωργίας της Ε.Ε. μετά μια παρατεταμένη διαπραγμάτευση διάρκειας σχεδόν δύο ετών με αντικείμενο την αναμόρφωση της ΚΑΠ, οι αγρότες δεν θα έχουν πρόσβαση στα συγκεκριμένα κονδύλια για άλλους σκοπούς. Στο σύνολό τους οι δαπάνες που θα διατεθούν για τη γεωργία θα αντιπροσωπεύουν περίπου το 1/3 του κοινοτικού προϋπολογισμού, που θα ανέλθει σε 1,1 τρισεκατομμύριο ευρώ για την περίοδο 2021-2027. Αυτά θα μοιραστούν ανάμεσα σε άμεσες πληρωμές προς τους αγρότες και προγράμματα για την ανάπτυξη της υπαίθρου.
Η νέα πολιτική θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2023 αρχικά με ένα πιλοτικό πρόγραμμα διάρκειας δύο ετών. Αυτό σημαίνει ότι οι νέοι κανόνες καθίστανται δεσμευτικοί μόνον από το 2025 και μετά. Στις σχετικές συνομιλίες έχουν, πάντως, προβάλει αντιρρήσεις ορισμένες χώρες, που εκφράζουν φόβους πως αν εξαρτηθούν οι επιδοτήσεις από περιβαλλοντικούς στόχους και πράσινα προγράμματα το αποτέλεσμα θα είναι να μην απορροφηθούν τα κονδύλια.
«Δεν μπορούμε να εναποθέσουμε στα κράτη-μέλη τις αποφάσεις για το αν θα χρησιμοποιήσουν ή όχι τα φιλικά προς το περιβάλλον προγράμματα», τόνισε σχετικά η Γερμανίδα υπουργός Γεωργίας, Τζούλια Κλόκνερ, που προήδρευε της συνάντησης. Η ίδια τόνισε ότι αν πραγματικά εναπόκειται στην κρίση των αγροτών η προώθηση πράσινων προγραμμάτων, απλώς «τα χρήματα θα μείνουν ανεκμετάλλευτα».
Δεν λείπουν, άλλωστε, και οι αντιρρήσεις από τις οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, που υποστηρίζουν πως το 20% των δαπανών για πράσινα προγράμματα είναι υπερβολικά χαμηλός στόχος. Μιλώντας στο Reuters ο Χαμπιέ Ρουίζ, υψηλόβαθμο στέλεχος του Παγκόσμιου Ταμείου για την Αγρια Φύση (WWF), υποστήριξε πως «οι υπουργοί Γεωργίας σε μεγάλο βαθμό διαιωνίζουν μιαν αγροτική πολιτική που διοχετεύει τα χρήματα των φορολογουμένων στη μόλυνση και στη βιομηχανοποιημένη γεωργία τουλάχιστον έως το 2027».
Απειλή
Οι αγροτικές περιοχές αντιπροσωπεύουν το 40% του συνόλου της γης στην Ε.Ε. και η γεωργία έχει ισχυρό αντίκτυπο στην υγεία των φυσικών οικοσυστημάτων που βρίσκονται στη Γηραιά Ηπειρο. Οπως τόνισε χθες η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Ε.Ε., συχνά η γεωργία αναφέρεται ως απειλή για τη φύση της Ευρώπης εξαιτίας, αφενός μεν, των διαφόρων τεχνικών εντατικής καλλιέργειας και, αφετέρου, της χρήσης εντομοκτόνων και παρασιτοκτόνων, όπως και της εκτεταμένης ύδρευσης αγρών.
Σημειωτέον, πάντως, ότι η σύναψη της σχετικής συμφωνίας ανάμεσα στους υπουργούς Γεωργίας δεν συνεπάγεται αυτομάτως και ολοκλήρωση της διαδικασίας αναμόρφωσης της ΚΑΠ. Οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. πρέπει να καταλήξουν σε σχετική συμφωνία και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που θα ψηφίζει επί του θέματος στη διάρκεια της εβδομάδας, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που πρέπει να εγκρίνει τους σχετικούς κανόνες.