Σε νέο ιστορικό χαμηλό έναντι του αμερικανικού δολαρίου κατρακύλησε χθες η τουρκική λίρα. Πλέον με 1 δολάριο αγοράζεις 8 τουρκικές λίρες και είναι η πρώτη φορά που διέσπασε το ψυχολογικό όριο των οκτώ λιρών ανά δολάριο.
Στη χθεσινή συνεδρίαση, το τουρκικό νόμισμα έχασε το 1% της αξίας του, έτσι έχει υποχωρήσει κατά περισσότερο από 25% από την αρχή του έτους. Η συνεχής υποχώρηση της τουρκικής λίρας έχει σε πολλά επίπεδα ομοιότητες με τη νομισματική κρίση που ταλαιπώρησε την Τουρκία το καλοκαίρι του 2018 και οφειλόταν εν μέρει σε μια διπλωματική κρίση με την Ουάσιγκτον.
Τη φορά αυτή είναι η κλιμακούμενη διπλωματική κρίση με τη Γαλλία που δίνει τη χαριστική βολή στο νόμισμα, καθώς η τουρκική λίρα βάλλεται τόσο από την οικονομική όσο και από την επιθετική εξωτερική πολιτική του Τούρκου προέδρου.
Ανάλογες πιέσεις δέχθηκε άλλωστε χθες το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, με τον δείκτη Bist 100 να σημειώνει απώλειες άνω του 1%. Είχε προηγηθεί η ανταλλαγή φραστικών πυρών ανάμεσα στον Τούρκο πρόεδρο και στον Γάλλο ομόλογό του, που κορυφώθηκε με την ανάκληση του Γάλλου πρεσβευτή στο Παρίσι.
Οδήγησαν, άλλωστε, σε νέα μαζική φυγή των επενδυτών από το τουρκικό νόμισμα και τους τουρκικούς τίτλους τα προκλητικά σχόλια του Ταγίπ Ερντογάν προς την Ουάσιγκτον όταν ο Τούρκος πρόεδρος κάλεσε την αμερικανική κυβέρνηση να επισπεύσει τις κυρώσεις που απείλησε να επιβάλει στην Τουρκία για τον ρόλο της στη σύγκρουση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Η όξυνση στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση επιδεινώνει το ήδη εξαιρετικά αρνητικό κλίμα μεταξύ ξένων επενδυτών που αποσύρουν μαζικά τα κεφάλαιά τους από τη γειτονική χώρα.
Ο Τούρκος πρόεδρος έχει, άλλωστε, υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών παρεμβαίνοντας συστηματικά στο έργο της κεντρικής τράπεζας και αποτρέποντας την εφαρμογή ορθόδοξης νομισματικής πολιτικής. Την περασμένη εβδομάδα η Τράπεζα της Τουρκίας διέψευσε τις προσδοκίες της αγοράς που προεξοφλούσε αύξηση των επιτοκίων και επιτάχυνε μια νέα πτώση του νομίσματος.
Η αποδυνάμωση της τουρκικής λίρας αναμένεται, έτσι, να επιταχύνει ακόμη περισσότερο τον πληθωρισμό, που αγγίζει το 12%, με τα επίσημα στοιχεία του Σεπτεμβρίου να τον τοποθετούν στο 11,75%.
Οπως, άλλωστε, επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, η ισοτιμία των 8,08 τουρκικών λιρών προς ένα δολάριο αποτελεί καθοριστικό ψυχολογικό όριο τόσο για την τουρκική κοινή γνώμη όσο και για την επιχειρηματική κοινότητα της Τουρκίας αλλά και για τον πολιτικό κόσμο της. Μιλώντας στους Financial Times, ο Ενβέρ Ερκάν, οικονομολόγος στην Tera Investments της Κωνσταντινούπολης, τόνισε πως «είχε άμεσα ψυχολογικό αντίκτυπο».
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, η Τράπεζα της Τουρκίας παρεμβαίνει συστηματικά στην αγορά για να στηρίξει το τουρκικό νόμισμα. Σύμφωνα με την Goldman Sachs, έχει δαπανήσει περί τα 134 δισ. δολάρια σε αγορές τουρκικών λιρών. Το αποτέλεσμα είναι η συστηματική διάβρωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της χώρας που τείνουν να εξανεμισθούν.
Τον περασμένο μήνα ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s προειδοποίησε την τουρκική ηγεσία ότι τείνουν να εξαντληθούν τα διαθέσιμα της χώρας και δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στις πληρωμές του χρέους της.
Ως εκ τούτου, εδώ και μήνες, σχεδόν από την αρχή του έτους, οικονομικοί αναλυτές κάθε τοποθέτησης πιθανολογούν μια προσφυγή της Αγκυρας στο ΔΝΤ, κάτι που όμως θέλει παντί τρόπω να αποφύγει ο Ταγίπ Ερντογάν καθώς θεμελίωσε τη δημοτικότητά του και την πολιτική του σταδιοδρομία στην εσπευσμένη αποπληρωμή προηγούμενου δανείου που είχε συνάψει η χώρα με το Ταμείο.