Εν μέσω ανησυχιών για επιδείνωση του ελλείμματος στην αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) με την επιβολή του νέου lockdown και ενώ οι καθυστερήσεις πληρωμών προς τους παραγωγούς έφτασαν το δίμηνο, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισπεύδει το πακέτο μέτρων για τον ισοσκελισμό του ΕΛΑΠΕ (Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ). Τα μέτρα που το ΥΠΕΝ οριστικοποιεί αυτές τις ημέρες, με στόχο να τα παρουσιάσει πιθανότατα και μέσα στην εβδομάδα στους φορείς της αγοράς, έχουν κλειδώσει σε βασικά σημεία, όπως η επιβολή έκτακτης εισφοράς σε παλαιά έργα ΑΠΕ αλλά και η επιβολή κάποιου είδους χρέωσης στους προμηθευτές ενέργειας, οι οποίοι αρχικά λόγω ΔΕΗ είχαν μείνει εκτός κάδρου. Παραγωγοί ΑΠΕ και προμηθευτές ενέργειας θα κληθούν να συνεισφέρουν ένα συνολικό ποσό της τάξης των 300 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο για τα έτη 2020 και 2021.
Αυτό που μένει να αποσαφηνιστεί είναι εάν η συμμετοχή των δύο κλάδων θα είναι κατ’ αναλογίαν 50%-50%, δηλαδή 150 εκατ. έκαστος τον χρόνο ή 30% οι ΑΠΕ και 70% οι προμηθευτές, οι οποίοι έχουν ευνοηθεί από την υποχώρηση της οριακής τιμής συστήματος. Από το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ θα κριθεί και το τελικό ύψος της έκτακτης εισφοράς και συγκεκριμένα εάν αυτό θα περιοριστεί στο 5% ή θα φτάσει στο 7,5%. Στην περίπτωση που απαιτηθεί από τα ΑΠΕ να συνεισφέρουν στον ΕΛΑΠΕ 150 εκατ. ευρώ, θα επιβληθεί έκτακτη εισφορά 7,5%, και στην περίπτωση που θα κληθούν να συνεισφέρουν 100 εκατ. ευρώ, η έκτακτη εισφορά θα διαμορφωθεί στο 5%.
Η εισφορά θα επιβληθεί σε παλαιά έργα ΑΠΕ (προ 1/1/2016 που θεσπίστηκε το πλαίσιο για τις δημοπρασίες) και θα αφορά όλες τις τεχνολογίες, ενώ θα διαφοροποιείται ανά μέγεθος και ανά χρονολογία σύνδεσης με το σύστημα. Μια πρώτη προσέγγιση της διαφοροποίησης που εξετάζεται είναι η ετήσια απόδοση των έργων (ΙRR). Συγκεκριμένα εξετάζεται η μείωση των αποδόσεων των οικιακών και αγροτικών ΑΠΕ από τα υψηλά των 20% σήμερα στο 13,5% και παράλληλα η μείωση των υπολοίπων έργων της ίδιας περιόδου από το 13,5% στο 12,5%. Από τη μείωση στην πρώτη διευρυμένη κατηγορία θα εξοικονομηθούν πόροι ύψους 85 εκατ. ευρώ και από τη δεύτερη κατηγορία επιπλέον 35 εκατ. ευρώ, δηλαδή συνολικά 120 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο εξετάζει επίσης τη μείωση των εγγυημένων τιμών για τα εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών έργων (ιδιωτικά φωτοβολταϊκά με ισχύ έως 500 KV και ενεργειακές κοινότητες με ισχύ έως 1 MW) που δεν έχουν συνδεθεί ακόμη με το σύστημα, ώστε οι τιμές τους να συγκλίνουν περισσότερο και ταχύτερα με τις χαμηλές τιμές που διαμόρφωσαν οι δημοπρασίες. Είναι πολύ πιθανό επίσης να εξαιρεθούν από την επιβολή έκτακτης εισφοράς πολύ μικρά έργα (κάτω των 100 ή 200 KV).
Πέραν των 300 εκατ. ευρώ που θα συνεισφέρουν σε κάθε περίπτωση παραγωγοί ΑΠΕ και προμηθευτές, το υπουργείο θα υποβάλει αίτημα στην Κομισιόν για την έγκριση κονδυλίου 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ποσό στο οποίο υπολογίζεται η επίπτωση στον ΕΛΑΠΕ από την COVID-19, ενώ ένα αντίστοιχο ποσό θα προέλθει από την αύξηση των εσόδων από τη δημοπρασία δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα που κατευθύνεται στον ΕΛΑΠΕ, από 65% σε 85%, για μια περίοδο τουλάχιστον δύο ετών.
Υπενθυμίζεται ότι το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ έχει υπολογιστεί στα 284 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2020 πριν από την επιβολή του δεύτερου lockdown, το οποίο αναμένεται να το διευρύνει περαιτέρω, καθώς επηρεάζει δύο καθοριστικές παραμέτρους των εισροών του.