Μετά την Fraport Greece και την Aegean και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών που διαχειρίζεται το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος επιχειρεί να λάβει κρατική στήριξη λόγω των συνεπειών από τα μέτρα που επέβαλε η κυβέρνηση εξαιτίας της πανδημίας. Την ίδια ώρα ένας μικρός ακόμα αριθμός επιχειρήσεων που ασχολούνται με τις αερομεταφορές διερευνά επίσης την δυνατότητα εξασφάλισης κρατικής στήριξης. Το ενδεχόμενο αυτό άνοιξε την εβδομάδα που πέρασε ύστερα από τις σχετικές ανακοινώσεις για την Aegean και τις πληροφορίες πως η κυβέρνηση ετοιμάζεται για την στήριξη του κλάδου των αερομεταφορών εν γένει, η σημασία του οποίου είναι καθοριστική σημασίας για την πορεία του τουρισμού και ως εκ τούτου της ελληνικής οικονομίας γενικότερα.
Ενώ όμως στην περίπτωση της Aegean και ενδεχομένως και σε άλλες ιδιωτικές εταιρείες η συμμετοχή των ιδιωτών μετόχων είναι προαπαιτούμενη για οποιαδήποτε συζήτηση, στην περίπτωση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, στον οποίο το ελληνικό δημόσιο ελέγχει το 55% του μετοχικού κεφαλαίου, αναμένεται να υιοθετηθεί μοντέλο ανάλογο με αυτό της Fraport Greece. Υπενθυμίζεται ότι στα μέσα Σεπτεμβρίου επετεύχθη «αμοιβαία επωφελής συμβιβασμός» με την Fraport Greece αναφορικά με την συμβατική υποχρέωση που έχει το δημόσιο έναντι της παραχωρησιούχου των 14 περιφερειακών αεροδρομίων για την ζημία που αυτή υπέστη από το lockdown. Ανάλογη ρήτρα έχει και η σύμβαση παραχώρησης του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος. Η αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη Βουλή όπως θα γίνει και με τον ΔΑΑ αφού επιτευχθεί συμφωνία. Ο συμβιβασμός με την Fraport Greece προβλέπει σύμφωνα με πληροφορίες αναστολή καταβολής του ετήσιου ανταλλάγματος των 22,9 εκατομμυρίων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Αντίστοιχη μείωση του ετήσιου ανταλλάγματος που καταβάλλει η Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών στο Δημόσιο για την παραχώρηση του Ελευθέριος Βενιζέλος όχι μόνο μπορεί να στηρίξει ισχυρά την εταιρεία αλλά παράλληλα μπορεί και να επαυξήσει την αξία της ενόψει του υπό εξέλιξη διαγωνισμού πώλησης ποσοστού του τάξης του 30% που ελέγχει το ΤΑΙΠΕΔ. Επιπλέον, καθώς το Δημόσιο διατηρεί σήμερα το 55% του μετοχικού κεφαλαίου και ακόμα και μετά την ιδιωτικοποίηση θα διακρατεί το 25%, η όποια οικονομική στήριξη συμφωνηθεί υπολογίζεται πως θα έχει μικρότερη πραγματική βαρύτητα για το Δημόσιο από την αντίστοιχη της Fraport Greece.
Τόσο ο ΔΑΑ όσο και η Fraport έχουν νομικό έρεισμα για τις τροποποιήσεις των συμβάσεων παραχώρησης. Ειδικότερα στην περίπτωση της Fraport Greece η σύμβαση παραχώρησης που έχει υπογράψει με το ελληνικό δημόσιο για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια τις παρείχε το δικαίωμα να διεκδικήσει τα διαφυγόντα της έσοδα αλλά η εταιρεία επέλεξε να επιδιώξει λύση χωρίς να χρειαστεί να προσφύγει στις πρόνοιες της διαιτησίας και των άλλων έννομων μέσων που προβλέπονται καθώς δεν επιθυμούσε να έρθει σε αντιπαράθεση με το ελληνικό δημόσιο. Έτσι πραγματοποιήθηκαν αλλεπάλληλες παρουσιάσεις σε υπηρεσίες του υπουργείου οικονομικών στα πλαίσια διαδικασίας που προβλέπεται από τις πρόνοιες κατανομής κινδύνων, όπως αυτού της πανδημίας, στην σύμβαση παραχώρησης. Η κατανομή κινδύνων που προβλέπει η σύμβαση παραχώρησης προκύπτει μέσα από την σχετική αναφορά της σύμβασης σε Γεγονότα Ανωτέρας Βίας. Πρόκειται για μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία που αποσκοπεί να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση που θα ρυθμίζει τις συνέπειες της Πανδημίας COVID-19 στην εκτέλεση της Σύμβασης. Με βάση τα όσα αυτή αναφέρει, «Γεγονός Ανωτέρας Βίας σημαίνει: (α) όλα εκείνα τα γεγονότα ή τα περιστατικά ή τις συνέπειές τους που δεν υπόκεινται στον έλεγχο ή την επιρροή των Μερών και που δεν θα μπορούσαν να προβλεφθούν ή να αποτραπούν ή να παρεμποδιστούν ακόμα και αν τα Μέρη είχαν επιδείξει ιδιαίτερη σύνεση και (β) κάθε συμβάν ή περιστατικό για την επέλευση του οποίου κανένα Μέρος δεν είναι υπόλογο».
Διαφορετική περίπτωση είναι αυτή της AEGEAN που ανακοινώθηκε αυτή την εβδομάδα. Η AEGEAN θα λάβει αποζημίωση της τάξης των 120 εκατ. ευρώ υπό την προϋπόθεση, όπως προαναφέρθηκε, ότι θα υπάρξει συμμετοχή των μετόχων και ειδικότερα κατ.’ ελάχιστον 60 εκατ. ευρώ, ήτοι 50% της κρατικής στήριξης. Επιπλέον, δε, το δημόσιο θα λάβει warrants (δικαιώματα προαίρεσης για μετοχές της εταιρίας) αποκτώντας την δυνατότητα να αποκτήσει στο μέλλον μετοχές σε ελκυστική αποτίμηση.
Το διακανονισμό αυτό διερευνούν τώρα κατά πόσον μπορούν να αξιοποιήσουν και άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις αερομεταφορές αλλά η ρήτρα εύρωστης συμμετοχής των ιδιωτών εκτιμάται πως λειτουργεί αποτρεπτικά.