Τη δυνατότητα να επεκτείνουν το μορατόριουμ πληρωμών οι τράπεζες, εντάσσοντας νέα δάνεια, δίνει η απόφαση της ευρωπαϊκής αρχής για τις τράπεζες (European Banking Authority – EBA), που ανακοινώθηκε χθες. Οπως έχει γράψει η «Κ», η απόφαση επεκτείνει τις αναστολές για τις δόσεις δανείων από επιχειρήσεις και νοικοκυριά και πέραν της 30ής Σεπτεμβρίου που ήταν η καταληκτική ημερομηνία, επιτρέποντας στις τράπεζες να δώσουν νέες αναστολές έως τις 31 Μαρτίου.
Πρόκειται για απόφαση που ανοίγει τον δρόμο σε νέα μορατόρια, τα οποία θα ισχύσουν για επιχειρήσεις και νοικοκυριά που δεν έχουν επωφεληθεί ακόμη από αυτό το μέτρο, ενώ υπό αυστηρές προϋποθέσεις προβλέπεται και η επέκταση και υφιστάμενων αναστολών που δόθηκαν από τον Απρίλιο έως και τον Σεπτέμβριο του 2020. Συγκεκριμένα, δίνεται η δυνατότητα στις τράπεζες έως και τις 31 Μαρτίου να εντάξουν νέα δάνεια σε καθεστώς αναστολής καταβολής της μηνιαίας δόσης. Τα δάνεια αυτά ανάλογα με το πότε θα ενταχθούν στο μέτρο θα λάβουν έως και 9 μήνες περίοδο χάριτος. Με τον τρόπο αυτό μπαίνει κόφτης, πέραν του οποίου δεν μπορεί να επεκταθεί η αναστολή πληρωμής.
Οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν για άλλους τρεις μήνες την αναστολή πληρωμής δόσης για όσα δάνεια μπήκαν σε καθεστώς αναστολής έως τις 30 Σεπτεμβρίου. Στην περίπτωση αυτή η χορήγηση νέας περιόδου χάριτος θα πρέπει να γίνει βάσει αξιολόγησης και να συνοδεύεται από προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου. Πρόκειται δηλαδή για μια επιλογή την οποία η ΕΒΑ δεν απαγορεύει, αλλά ζητάει από τις τράπεζες επαρκή τεκμηρίωση.
Εως τις 30 Σεπτεμβρίου οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης έδωσαν αναστολή σε 400.000 δάνεια συνολικής αξίας περίπου 25 δισ. ευρώ. Τα δάνεια αυτά ανάλογα με το πότε μπήκαν σε μορατόριουμ έλαβαν 9μηνη περίοδο χάριτος για την πληρωμή των δόσεων. Ετσι, εάν μια επιχείρηση πήρε αναστολή τον περασμένο Ιούνιο, η περίοδος χάριτος που έχει για την πληρωμή των υποχρεώσεών της λήγει τον Μάρτιο του 2021. Αντίστοιχα, μια επιχείρηση που έλαβε αναστολή στο τέλος Σεπτεμβρίου, η περίοδος χάριτος που έχει εξασφαλίσει λήγει τον Ιούνιο του 2021. Να σημειωθεί ωστόσο ότι ορισμένοι κλάδοι όπως ο τουρισμός πήραν μεγαλύτερη αναστολή δόσης έως και 13 μήνες. Υπενθυμίζεται ότι για τα νοικοκυριά η αναστολή αφορά το σύνολο της δόσης του δανείου τους με κεφαλαιοποίηση της οφειλής, ενώ για τις επιχειρήσεις προβλέπεται η αναστολή του δανείου όσον αφορά το κεφάλαιο και η πληρωμή μόνο τόκων για όλο το διάστημα που ισχύει το μορατόριουμ.
Για όσες επιχειρήσεις και νοικοκυριά λήξει το μορατόριουμ στο οποίο έχουν ήδη ενταχθεί, οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης θα προτείνουν προϊόντα προοδευτικής καταβολής δόσης για όλο το 2021, ώστε να μη βρεθούν αντιμέτωπα με την υποχρέωση καταβολής ολόκληρης της δόσης που πλήρωναν πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Κάθε τράπεζα ή εταιρεία διαχείρισης σχεδιάζει τα δικά της προϊόντα αυτού του τύπου. Ορισμένες τράπεζες θα προτείνουν τον περιορισμό της δόσης στο 30% ή στο 50% σε σχέση με αυτήν που πλήρωνε ο πελάτης πριν από την κρίση, με προοπτική η δόση να φτάσει στο 70% ή στο 100% από το τρίτο ή το τέταρτο τρίμηνο του έτους.