Για τους κατοίκους της Ελλάδας και ολόκληρης της Ευρώπης, οι διαδικτυακές πληρωμές δεν αποτελούν πλέον απλώς διευκόλυνση, αλλά αναγκαιότητα. Η τρέχουσα πανδημία έχει επιταχύνει τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, καθώς οι καταναλωτές έχουν αρχίσει να πραγματοποιούν τις αγορές τους περισσότερο παρά ποτέ διαδικτυακά και ανέπαφα. Παρόλο που οι περισσότεροι Έλληνες καταναλωτές ήδη πραγματοποιούσαν αγορές στο διαδίκτυο, το 2020 σημειώθηκε αύξηση άνω του 35% στις διαδικτυακές αγορές στην Ελλάδα (Σεπτέμβριος 2020 έναντι Σεπτεμβρίου 2019) [1].
Το ηλεκτρονικό εμπόριο διαθέτει πλεονεκτήματα που είναι δύσκολο να αγνοηθούν: όχι μόνο επιτρέπει στους καταναλωτές να συγκρίνουν και να ψωνίζουν αγαθά από την ασφάλεια του σπιτιού τους, να παραγγέλνουν και να παραλαμβάνουν προϊόντα στην πόρτα τους ή στο κατάστημα με click-away, αλλά βοηθά και τα καταστήματα κάθε μεγέθους να παραμείνουν “ζωντανά” σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Ειδικά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τώρα περισσότερο από ποτέ, εξαρτώνται από το ηλεκτρονικό εμπόριο για να αυξήσουν την αποδοτικότητα και τις πωλήσεις τους μέσω της αποδοχής των ψηφιακών πληρωμών, δημιουργώντας online επιχειρήσεις και ενεργοποιώντας την υποστήριξη της γειτονιάς[2].
Η Visa διασφαλίζει ότι οι πελάτες και οι έμποροι δεν χρειάζεται να ανησυχούν για την ασφάλεια των πληρωμών, κατά τις αγορές και πωλήσεις στο διαδίκτυο. Κάθε online πληρωμή που πραγματοποιείται με κάρτα Visa, διασφαλίζεται από τα εξελιγμένα συστήματα εντοπισμού απειλών και απάτης της Visa, που χρησιμοποιούν την τελευταία τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη για να διασφαλίσουν ότι οι καταναλωτές και οι εταιρείες μπορούν να πραγματοποιούν τις συναλλαγές τους με σιγουριά. Τα τελευταία πέντε χρόνια πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 300 δις συναλλαγές, εκ των οποίων πάνω από το 99,9995% διεκπεραιώθηκε σωστά. Πρόκειται δηλαδή για ποσοστό αποτυχίας μικρότερο από 1 για κάθε 200.000 συναλλαγές[3].
Εκτός από το ασφαλές σύστημα πληρωμών της Visa, οι καταναλωτές προστατεύονται για τις πληρωμές ηλεκτρονικού εμπορίου από τον Δεύτερη Οδηγία Υπηρεσιών Πληρωμών (κανονισμός PSD2), που απαιτεί την Ισχυρή Ταυτοποίηση του Πελάτη (Strong Customer Authentication -SCA) κατά τη στιγμή της πληρωμής και θα τεθεί σε ισχύ στην Ευρώπη στις 31 Δεκεμβρίου. Η Ισχυρή Ταυτοποίηση Πελάτη (SCA), στο πλαίσιο της PSD2[4], σχεδιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA), με στόχο τη μείωση της απάτης προσθέτοντας επιπλέον επίπεδα ασφάλειας σε διαδικτυακές και ανέπαφες πληρωμές.
Το SCA επηρεάζει οποιονδήποτε πραγματοποιεί, λαμβάνει ή εξυπηρετεί online πληρωμές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Παρόλο που οι τράπεζες έχουν την ευθύνη συμμόρφωσης, για να λειτουργήσει η SCA απαιτεί κάποια μορφή δράσης από όλους εντός του Ευρωπαϊκού οικοσυστήματος πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών και των μικρών εμπόρων[5].
Από τις 31 Δεκεμβρίου του 2020, η πραγματοποίηση μιας online πληρωμής στο διαδίκτυο ίσως μοιάζει λίγο διαφορετική. Οι τράπεζες μπορεί να χρειαστεί να ζητήσουν περισσότερα στοιχεία κατά τη στιγμή πραγματοποίησης μιας πληρωμής στο διαδίκτυο, ώστε να πιστοποιήσουν την ταυτότητα του κατόχου της κάρτας. Πιο συγκεκριμένα, οι τράπεζες θα πρέπει να χρησιμοποιούν δύο στοιχεία ταυτοποίησης για να ελέγξουν ποιος πραγματοποιεί την αγορά: κάτι που μόνο ο χρήστης γνωρίζει (π.χ. κωδικός πρόσβασης ή PIN), κάτι που έχει (π.χ. συσκευή δημιουργίας κωδικού ελέγχου ταυτότητας, κινητό) ή κάτι που είναι (π.χ. χρήση δακτυλικών αποτυπωμάτων).
Οι πελάτες πρέπει να βεβαιωθούν ότι η τράπεζά τους έχει τα σωστά στοιχεία επικοινωνίας για να τους προσεγγίσει εύκολα, αν χρειαστεί, ώστε να μπορούν να πραγματοποιούν αγορές στο διαδίκτυο μετά τις 31 Δεκεμβρίου. Επομένως, ελέγξτε ότι η τράπεζά σας μπορεί να επικοινωνήσει μαζί σας εύκολα και ότι όλα τα στοιχεία επικοινωνίας σας είναι ενημερωμένα. Εάν ανησυχείτε ότι δεν έχετε καλή σύνδεση στο κινητό σας και θέλετε να επικοινωνήσουν μαζί σας με άλλον τρόπο, αναφέρετέ το – μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές επιλογές. Ορισμένες τράπεζες θα δώσουν στους πελάτες τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν για τραπεζικές εφαρμογές δακτυλικό αποτύπωμα, αναγνώριση φωνής ή προσώπου. Άλλες τράπεζες θα ζητούν μοναδικούς κωδικούς, όπως αυτούς που αποστέλλονται μέσω SMS[6].
Η Visa συνιστά στις τράπεζες να χρησιμοποιούν για την ταυτοποίηση των καταναλωτών βιομετρικά στοιχεία, μαζί με την αναγνώριση μιας συσκευής που έχουν στην κατοχή τους, δεδομένου ότι είναι μοναδικά για κάθε άτομο και δεν μπορούν να ξεχαστούν. Αυτή η διαδικασία προσθέτει ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας που θα διατηρήσει ασφαλές το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις ανέπαφες πληρωμές, ενώ είναι ένας γρήγορος, ασφαλής και εύχρηστος τρόπος για την πραγματοποίηση πληρωμών.
Οι έμποροι θα πρέπει να γνωρίζετε ότι από τις 31 Δεκεμβρίου εάν οι πελάτες σας δεν μπορέσουν να ταυτοποιηθούν κατά τη στιγμή της συναλλαγής τους, οι πληρωμές τους ενδέχεται να θεωρηθούν μη συμμορφούμενες και να απορριφθούν.
Η τράπεζα σας ή η εταιρεία που σας παρέχει την υπηρεσία “ολοκλήρωση αγοράς” για τον ιστότοπό σας, θα έχει τη δυνατότητα να “ενεργοποιήσει” την τεχνολογία που απαιτείται για την εκτέλεση των ελέγχων που επιτάσσει ο κανονισμός. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, η τελευταία έκδοση της τεχνολογίας (που ονομάζεται EMV 3D Secure) θα διευκολύνει τους πελάτες σας, μειώνοντας την πιθανότητα να χρειαστούν επιπρόσθετες ενέργειες από την πλευρά τους και παράλληλα την πιθανότητα να εγκαταλείψουν την αγορά.
Η τράπεζά σας ή ο πάροχος της υπηρεσίας ολοκλήρωσης της αγοράς, μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να “εντοπίσετε” τις πληρωμές που δεν απαιτούν SCA , ώστε ορισμένες πληρωμές να μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς να απαιτούνται επιπλέον έλεγχοι.
Η τράπεζα της επιχείρησής σας ή η εταιρεία που σας παρέχει την υπηρεσία πληρωμής για τον ιστότοπό σας, μπορεί να σας βοηθήσει σε κάθε βήμα. Επικοινωνήστε μαζί τους για να βεβαιωθείτε ότι είστε έτοιμοι να ανταποκριθείτε στις νέες απαιτήσεις για τις διαδικτυακές πληρωμές από τις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό εάν ανήκετε στον ταξιδιωτικό κλάδο, συμπεριλαμβανομένων των ξενοδοχείων οποιουδήποτε μεγέθους. Οι μέθοδοι πληρωμών που πραγματοποιούνται σε αυτόν τον κλάδο επηρεάζονται ιδιαίτερα από τον κανονισμό και απαιτούν άμεσες ενέργειες.
Υπάρχουν εξαιρέσεις στον κανονισμό που αφορούν περιπτώσεις πληρωμών όπου η ισχυρή ταυτοποίηση πελάτη δεν είναι απαραίτητη. Για παράδειγμα, δεν απαιτείται Ισχυρή Ταυτοποίηση για ορισμένες πληρωμές πολύ χαμηλής αξίας ή για πληρωμές σε έναν έμπορο, τον οποίο ο καταναλωτής επισκέπτεται τακτικά και έχει καταχωριστεί ως «έμπιστος έμπορος». Οι πληρωμές, που θεωρούνται χαμηλού κινδύνου εξαιρούνται επίσης εάν έχουν αξιολογηθεί σωστά και εντάσσονται στις σαφείς οδηγίες που περιγράφονται στον κανονισμό.
Υπάρχουν επίσης πληρωμές που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της SCA, που σημαίνει ότι δεν απαιτούνται επιπλέον ενέργειες κατά την ολοκλήρωση μια αγοράς. Αυτές περιλαμβάνουν για παράδειγμα, ορισμένες πληρωμές που ξεκινούν από τους εμπόρους για λογαριασμό των καταναλωτών, όπως επαναλαμβανόμενες πληρωμές συνδρομής.
Εάν οι τράπεζες και οι έμποροι εφαρμόσουν αυτές τις εξαιρέσεις αποτελεσματικά και εντοπίσουν σωστά τις πληρωμές “εκτός σκοπού”, θα μειωθεί ο αριθμός των πληρωμών που απαιτούν περαιτέρω ενέργειες από τους καταναλωτές.
Πρέπει να σημειωθεί ότι εάν οι συναλλαγές δεν κωδικοποιηθούν ή “επισημανθούν” σωστά ως εκτός σκοπού ή δεν εξαιρεθούν, οι τράπεζες ενδέχεται να εξακολουθήσουν να ζητούν επιπλέον ταυτοποίηση από τους καταναλωτές ή να απορρίπτουν τις πληρωμές. Οι έμποροι πρέπει να επικοινωνήσουν με την τράπεζα τους ή με την εταιρεία που παρέχει την υπηρεσία πληρωμής στον ιστότοπό τους, για να διασφαλίσουν ότι οι πληρωμές αυτές εντοπίζονται ορθά.
Η Visa συνεργάζεται με τις τράπεζες και τους εμπόρους για τη δημιουργία τεχνολογίας και λύσεων που εξισορροπούν τους στόχους του κανονισμού με την ανάγκη να διατηρούνται οι πληρωμές απλές και εύκολες κατά τη διαδικασία ολοκλήρωσή τους. Η Visa βοηθά τις τράπεζες και τους εμπόρους να κατανοήσουν πότε εφαρμόζεται η SCA και πότε όχι, μειώνοντας έτσι τον αριθμό των πληρωμών που απαιτούν επιπλέον ενέργειες από τους καταναλωτές και διευκολύνοντας την πραγματοποίηση εύκολων και ασφαλών διαδικτυακών αγορών [7].
[1] Visa Recovery Narrative in Europe, November 2020
[2] https://investor.visa.com/news/news-details/2020/Visa-to-Digitally-Enable-50-Million-Small-Businesses-to-Power-Recovery-in-Communities-Worldwide/default.aspx
[3] Visa – Covid-19 Stakeholder Communications & Engagement – Narrative – 10.6.20
[4] https://ec.europa.eu/info/law/payment-services-psd-2-directive-eu-2015-2366_en
[5] https://www.bankofgreece.gr/kiries-leitourgies/epopteia/anathewrhmenh-odhgia-gia-tis-yphresies-plhrwmwn-(psd2)
[6] 2021 online checkouts might feel a little different – blog post
[7] Strong Customer Authentication (SCA), Key Messages – July 20, 2020