Η τράπεζα της Τουρκίας ανακτά σταδιακά την εμπιστοσύνη της αγοράς, καθώς είναι πλέον εμφανής η στροφή που κάνει υπό τις οδηγίες του νέου διοικητή της, Νατσί Αγκμπάλ. Την παραμονή των Χριστουγέννων προχώρησε στη δεύτερη αύξηση των επιτοκίων της τουρκικής λίρας από το 15% στο οποίο τα είχε αυξήσει τον Νοέμβριο στο 17%, που είναι και το υψηλότερο επίπεδο του τελευταίου ενός και πλέον έτους. Η κίνηση υπερέβη της προσδοκίες της αγοράς, καθώς οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές προέβλεπαν αύξηση μόλις 1,5 εκατοστιαίας μονάδας όπως προκύπτει από δημοσκόπηση του Bloomberg.
Σε σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times επισημαίνεται πως η κίνηση αποκαθιστά την τρωθείσα αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας, μετά μακροχρόνια υπονόμευσή της από τις παρεμβάσεις του Τούρκου προέδρου στη νομισματική της πολιτική. Αναμένεται να γίνει δεκτή με ικανοποίηση από τους ξένους επενδυτές, καθώς αποτελεί ένδειξη πως ο κ. Αγκμπάλ, που αντικατέστησε τον περασμένο μήνα τον Μουράτ Ουισάλ, έχει πράγματι διασφαλίσει ελευθερία κινήσεων ώστε να στηρίξει την τουρκική οικονομία και να προσελκύσει εκ νέου το ξένο κεφάλαιο. Σχολιάζοντας σχετικά ο Τζέισον Τιούβεϊ, οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών στην Capital Economics, τόνισε πως ο «νέος διοικητής Νατσί Αγκμπάλ σπεύδει να αποκαστήσει την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας και να αντιστρέψει τις καταστρεπτικές αποφάσεις του παρελθόντος».
Με την επιβολή περιοριστικής νομισματικής πολιτικής, η τράπεζα της Τουρκίας κινείται στην αντίθετη κατεύθυνση από την πλειονότητα των κεντρικών τραπεζών ανά τον κόσμο που μείωσαν φέτος το κόστος του χρήματος για να στηρίξουν τις οικονομίες τους εν μέσω της πανδημίας. Οικονομικοί αναλυτές είχαν, ωστόσο, προειδοποιήσει επίμονα πως ήταν αναγκαία μια γενναία αύξηση των επιτοκίων, καθώς η ιλιγγιώδης πιστωτική επέκταση από τις τουρκικές τράπεζες ασκούσε συνεχείς πιέσεις στο νόμισμα της χώρας.
Η τελευταία αύξηση των επιτοκίων έδωσε ανοδική ώθηση στην τουρκική λίρα που ενισχύθηκε άμεσα κατά 0,8% φτάνοντας στις 7,57 λίρες προς ένα δολάριο. Είχε προηγηθεί αδιάκοπη πτώση του τουρκικού νομίσματος επί μήνες και είχε φέρει τη χώρα στα πρόθυρα οικονομικής κατάρρευσης.
Οπως τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, ζητούμενο τώρα για την κεντρική τράπεζα είναι η ανάσχεση του πληθωρισμού που κυμαίνεται σε επίπεδα σχεδόν τριπλάσια από τον στόχο του 5%. Τα τελευταία στοιχεία φέρουν τον πληθωρισμό του Νοεμβρίου στο 14%. Ομοίως ζητούμενο είναι η επιστροφή των ξένων επενδυτών, που τα τελευταία δύο χρόνια εγκατέλειπαν μαζικά τους τουρκικούς τίτλους αντιδρώντας στις παρεμβάσεις του Τούρκου προέδρου στη νομισματική πολιτική αλλά και στην ακραία αβεβαιότητα στη χώρα η οποία άνοιγε ασταμάτητα μέτωπα ανά την υφήλιο.
Η αλλαγή στο οικονομικό επιτελείο της Τουρκίας έχει ήδη προκαλέσει μαζική επιστροφή του ξένου κεφαλαίου στο μικρό χρονικό διάστημα που έχει παρέλθει από τις 10 Νοεμβρίου, όταν άλλαξαν ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας και ο υπουργός Οικονομικών. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, στις έξι εβδομάδες που μεσολάβησαν μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου, οι ξένοι επενδυτές τοποθέτησαν σχεδόν 4 δισ. δολάρια σε τουρκικές μετοχές και ομόλογα.
Λίγες ώρες πριν από την κίνηση της κεντρικής τράπεζας, ο Γιαρκίν Τσεμπετσί, αναλυτής της JPMorgan Chase & Co., προειδοποιούσε πως η τράπεζα της Τουρκίας πρέπει να φτάσει το βασικό επιτόκιο κάπου ανάμεσα στο 15% και το 17%. Μιλώντας στο Bloomberg, υπογράμμιζε πως το επίπεδο αυτό είναι αναγκαίο «προκειμένου να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της αλλά και να πείσει τους εγχώριους επενδυτές να στραφούν από το δολάριο στην τουρκική λίρα».
Ο υψηλός πληθωρισμός, τα χαμηλά επίπεδα αποταμίευσης και η μεγάλη αστάθεια στην ισοτιμία του νομίσματος έχουν εξωθήσει μεγάλη μερίδα του τουρκικού λαού να μετατρέψει τις αποταμιεύσεις του σε δολάρια ή ακόμη και σε χρυσό.