Στις 23 Δεκεμβρίου καταναλωτές έλαβαν από την αλυσίδα ηλεκτρικών ειδών «Κωτσόβολος» στο κινητό τους τηλέφωνο ένα μήνυμα, ότι είναι άμεσα διαθέσιμα 100… παιχνίδια, από την κλασική Monopoly έως άλλες πολύ δημοφιλείς μάρκες στην κατηγορία. Μάλιστα, με το ίδιο μήνυμα η επιχείρηση ενημέρωνε ότι με την υπηρεσία click away η παραγγελία μπορεί να είναι έτοιμη εντός 20 λεπτών. Η κίνηση αυτή της «Κωτσόβολος», μιας αλυσίδας καθιερωμένης στη συνείδηση των καταναλωτών εδώ και δεκαετίες ως εταιρείας πώλησης ηλεκτρικών οικιακών συσκευών και καταναλωτικών τεχνολογικών προϊόντων, προκάλεσε αν μη τι άλλο έκπληξη, αλλά και ερωτήματα σχετικά με το εάν η εταιρεία σκοπεύει να δραστηριοποιηθεί μόνιμα σε αυτή την κατηγορία. «Το κάναμε διότι μας το ζήτησαν αρκετοί πελάτες μας, αλλά κυρίως για να δείξουμε ότι μπορούμε και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων να ανταποκριθούμε πολύ γρήγορα», δήλωσε στην «Κ» αρμόδια πηγή της εταιρείας, προσθέτοντας ότι προ της εφαρμογής του click away η εταιρεία παρέδιδε το 92% των παραγγελιών εντός 72 ωρών, ενώ μετά το click away το ποσοστό αυξήθηκε σε 94%, με πολύ μεγάλο μέρος των παραγγελιών να παραδίδεται εντός της ίδιας ημέρας. Μάλιστα, η αλυσίδα λαμβάνει και διεκπεραιώνει ημερησίως περί τις 8.000-10.000 ραντεβού για click away. Περίπου το 80% των παιχνιδιών που είχε εκτάκτως θέσει προς πώληση η «Κωτσόβολος» έχει ήδη διατεθεί και η εταιρεία δεν σκοπεύει να συνεχίσει αυτή τη δραστηριότητα όταν ολοκληρωθεί και η πώληση των υπολοίπων. Αυτό, όμως, που σχεδιάζει και έχει ξεκινήσει να υλοποιεί η εταιρεία –διότι σύμφωνα με η διοίκησή της απέδειξε ότι μπορεί– είναι να αυξήσει από περίπου 15.000 σε 35.000 τους κωδικούς προϊόντων της που διατίθενται από το ηλεκτρονικό της κατάστημα. Τα προϊόντα αυτά δεν θα διατίθενται στα φυσικά καταστήματα διότι απαιτείται περισσότερος χώρος, ενώ θα πωλούνται από την «Κωτσόβολος» και δεν θα λειτουργεί το kotsovolos.gr ως marketplace. Το ενδιαφέρον είναι ότι τα προϊόντα που προστίθενται προέρχονται από άλλες κατηγορίες, οι οποίες σχετίζονται εν μέρει με το βασικό αντικείμενο της «Κωτσόβολος». Η εταιρεία στο κωδικολόγιό της έχει ήδη προσθέσει είδη ταξιδίου (βαλίτσες κ.λπ.), όργανα γυμναστικής, προϊόντα για παιδιά και βρέφη, από μπιμπερό έως καρότσια και ειδικά καθίσματα για το αυτοκίνητο, παιχνίδια εξωτερικού χώρου, ενώ το επόμενο διάστημα είναι πολύ πιθανό να προστεθούν ακόμη και έπιπλα κήπου, μιας και ήδη η αλυσίδα διαθέτει είδη μπάρμπεκιου, αλλά και χλοοκοπτικές μηχανές.
Η απόφαση για την επέκταση της «Κωτσόβολος» και σε άλλες κατηγορίες μπορεί να είχε προηγηθεί της εκδήλωσης της πανδημίας, αλλά υλοποιείται σε μεγάλο βαθμό λόγω της πανδημίας. Μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου 2020, πριν δηλαδή ο κορωνοϊός μετατραπεί σε πανδημία και αλλάξει τη ζωή μας και τις συνήθειές μας –εν μέρει για πάντα–, οι καταναλωτές έμπαιναν σε ένα κατάστημα για να ψωνίσουν επειδή μπορεί να τους είχε προσελκύσει η τιμή, η βιτρίνα, ο κόσμος, το σημείο όπου αυτό βρισκόταν, καθώς θα μπορούσαν να το συνδυάσουν με άλλες αγορές ή με διασκέδαση και ψυχαγωγία. Το κατάστημα δεν ήταν απλώς ένας τόπος προμήθειας κάποιου αγαθού, αλλά ένας προορισμός, όπου συνήθως αφιέρωνες αρκετές ώρες. Η αναμονή σε ουρές στα ταμεία, σε περιόδους για παράδειγμα εκπτώσεων ή κατά την παραμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, δεν ενοχλούσε πολλούς και ήταν κατά κάποιο τρόπο παράδοση και για αρκετούς ένδειξη αναθέρμανσης της αγοραστικής κίνησης, ύστερα μάλιστα από μια εξαιρετικά δυσχερή και για το λιανεμπόριο δεκαετία.
Δέκα μήνες μετά, αυτό που μετράει για τον καταναλωτή είναι εάν το κατάστημα έχει απόθεμα στο προϊόν που θέλει και κυρίως εάν μπορεί να του το στείλει γρήγορα στο σπίτι ή έστω να το παραλάβει ο ίδιος ο καταναλωτής γρήγορα από το κατάστημα. Σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα που διενήργησε η Nielsen για τις νέες τάσεις στο ηλεκτρονικό εμπόριο, το 63% των καταναλωτών επιλέγει από ποιο κατάστημα θα κάνει ηλεκτρονικές αγορές με βάση την ποικιλία προϊόντων και σημάτων που αυτό διαθέτει.
Συνέργειες – συμμαχίες και νέες υπηρεσίες
Η μετατροπή σε πολυκαταστήματα λιανεμπορικών εταιρειών οι οποίες, προ πανδημίας, ειδικεύονταν σε συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων δεν είναι η μοναδική αλλαγή που επιφέρει η πανδημία στο εμπόριο, κλάδος ο οποίος είναι από τους πλέον ευπροσάρμοστους και βρίσκει πάντα διεξόδους για να λειτουργήσει.
Τις τελευταίες ημέρες βρίσκεται σε εξέλιξη ένα άλλο παράδειγμα συνέργειας στο λιανεμπόριο μεταξύ δύο κλάδων που φαίνονται εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους. Το ηλεκτρονικό σούπερ μάρκετ της γνωστής αλυσίδας «Μασούτης» συνεργάζεται με το ηλεκτρονικό κατάστημα you.gr του ομίλου Quest. Ειδικότερα, όσοι επισκέπτονται το ηλεκτρονικό κατάστημα της «Μασούτης» (eshop.masoutis.gr) μπορούν να έχουν πρόσβαση και στο you.gr, το οποίο διαθέτει 500 κατηγορίες προϊόντων. Η συναλλαγή διεκπεραιώνεται από τη «Μασούτης», όμως η αποστολή των προϊόντων που αγοράζει ο καταναλωτής από το you.gr γίνεται ξεχωριστά από αυτά που προμηθεύεται από την αλυσίδα σούπερ μάρκετ. Μέσα από την κίνηση αυτή οι δύο εταιρείες επιδιώκουν να αποκομίσουν τα οφέλη που μπορεί να έχει η συγκέντρωση σε ένα ηλεκτρονικό σημείο διαφορετικών κατηγοριών προϊόντων μεταξύ τους, αποφεύγοντας την ίδια στιγμή να προβεί, για παράδειγμα, η «Μασούτης» σε επιπλέον επενδύσεις που απαιτούνται σε αποθήκες και χώρους στα φυσικά καταστήματα για την επέκταση σε κατηγορίες μη τροφίμων (non food).
Ηλεκτρονικά «ράφια»
Η τεχνολογία και δη τα ηλεκτρονικά καταστήματα που ανέπτυξαν τα σούπερ μάρκετ, αλλά και το υβριδικό μοντέλο στο λιανεμπόριο του λεγόμενου click away (παραγγελία προϊόντος από ηλεκτρονικό κατάστημα ή τηλεφωνικά και παραλαβή του στον εξωτερικό χώρο του καταστήματος), έδωσε διέξοδο στα σούπερ μάρκετ να διαθέσουν τελικώς προϊόντα τα οποία τους έχει απαγορευτεί προσωρινά να πωλούν στα φυσικά τους καταστήματα. Η εδώ και πολλές ημέρες «απουσία» από την αγορά της αλυσίδας Jumbo δημιούργησε πεδίον δόξης λαμπρό για τον κλάδο. Τα παιχνίδια, λοιπόν, μπορεί να αποσύρθηκαν από τα ράφια των σούπερ μάρκετ, βρίσκονται όμως στα ηλεκτρονικά τους «ράφια». Ετσι κάποιες πολύ μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, καθώς και κάποια αμιγώς ηλεκτρονικά διαθέτουν μέσω των ηλεκτρονικών τους καταστημάτων γνωστά παιχνίδια (Lego, Playmobil κ.ά.), ενώ ακόμη και η Lidl Ελλάς, η οποία δεν έχει ηλεκτρονικό κατάστημα, διαθέτει τα «απαγορευμένα είδη» (παιχνίδια, ρούχα, εργαλεία κ.ά.), αξιοποιώντας το σύστημα click away.
Αναλήψεις και καταθέσεις
Σε μια προσπάθεια δε να διαφοροποιηθούν, τα σούπερ μάρκετ διευρύνουν το φάσμα των υπηρεσιών που παρέχουν, αξιοποιώντας άλλωστε και τα σημαντικά έσοδα που είχαν το 2020. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η παροχή τραπεζικών υπηρεσιών και υπηρεσιών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών δύο ελληνικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, η My Market και η Bazaar, ανακοίνωσαν τη δυνατότητα ανάληψης μετρητών –στη δεύτερη περίπτωση και κατάθεσης– από τα ταμεία των καταστημάτων. Η My Market παρέχει την υπηρεσία αυτή σε συνεργασία με τη Viva Wallet και η Bazaar σε συνεργασία με τη γερμανική viafintech. Η «ΑΒ Βασιλόπουλος» παρέχει ήδη υπηρεσίες εξόφλησης λογαριασμών ΔΕΚΟ, υπηρεσία μεταφοράς χρημάτων μέσω της Western Union, ενώ υπό εξέταση βρίσκονται και άλλες υπηρεσίες ταμειακού χαρακτήρα, τις οποίες δεν αποκλείεται να ξεκινήσει να παρέχει η αλυσίδα από το δίκτυο των καταστημάτων της.
Σταθμοί φόρτισης
Η «ΑΒ Βασιλόπουλος», εξάλλου, εντός του 2021 θα ξεκινήσει την εγκατάσταση των σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε καταστήματά της –βάσει συμφωνίας συνεργασίας με τη ΔΕΗ– ενώ ανάλογη υπηρεσία παρέχουν ήδη σε καταστήματά τους οι αλυσίδες MyMarket και «Δ. Θανόπουλος».
Ραγδαία ανάπτυξη ταχυμεταφορών και ηλεκτρονικών πληρωμών
Η άνθηση του ηλεκτρονικού εμπορίου που συνεπάγεται και άνθηση των ηλεκτρονικών πληρωμών σε συνδυασμό με τις αρνητικές επιδόσεις που κατέγραψαν οι εταιρείες ταχυμεταφορών στη διάρκεια του έτους, αδυνατώντας να ανταποκριθούν στον μεγάλο όγκο παραγγελιών, δημιουργούν νέες ευκαιρίες για εταιρείες που ήδη δραστηριοποιούνται σε έναν από τους κλάδους αυτούς.
Οι εταιρείες αυτές γνωρίζοντας ίσως καλύτερα από πολλούς άλλους τον κλάδο του ηλεκτρονικού εμπορίου, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του, επιθυμούν ουσιαστικά να παρέχουν στους πελάτες τους ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών, κατά το μοντέλο της καθετοποιημένης παραγωγής.
Η Skroutz, για παράδειγμα, η οποία δραστηριοποιείται κατά βάση ως marketplace και μέσα στο 2020 ο παραγόμενος τζίρος των συνεργαζόμενων με αυτήν καταστημάτων εκτοξεύθηκε στα περίπου 950 εκατ. ευρώ, εισήλθε το 2020 στον κλάδο των υπηρεσιών πληρωμών αποκτώντας το 25% του μετοχικού κεφαλαίου της EveryPay, εταιρείας-παρόχου συστημάτων ηλεκτρονικών πληρωμών. Η Skroutz είχε ήδη συνεργασία με την EveryPay, όμως με την είσοδο στο μετοχικό κεφάλαιο αυτής αξιοποιεί καλύτερα τις λύσεις που παρέχει η τελευταία, καθώς μπορεί να αναπτύξει εξειδικευμένες λύσεις (tailor made) για την ίδια, ενώ ταυτόχρονα μπαίνει στον κλάδο του fintech, που γνωρίζει ιλιγγιώδη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια.
Μέσα στο 2021 δεν αποκλείεται η Skroutz να προχωρήσει και σε κάποιου είδους συνεργασία με τον κλάδο των ταχυμεταφορών – κλάδος όπου η αγορά αναμένει την είσοδο ακόμη και δέκα νέων εταιρειών. Αυτό που επισημαίνουν στελέχη της Skroutz είναι ότι η εταιρεία διαθέτει την πληροφορία και την ανάλυση αυτής για να βοηθήσει τις εταιρείες ταχυμεταφορών να βελτιώσουν τις υπηρεσίες τους, αλλά και τον απαιτούμενο όγκο παραγγελιών για να δουλέψει μία εταιρεία ταχυμεταφορών.