Με δραματικούς τόνους, επικαλούμενοι τις συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού στα οικονομικά του e-ΕΦΚΑ και κατά συνέπεια στο ύψος των σημερινών αλλά και των μελλοντικών συντάξεων, αναμένεται οι εκπρόσωποι του Δημοσίου (e-ΕΦΚΑ και υπουργείου Εργασίας) να αποκρούσουν τις διεκδικήσεις των συνταξιούχων που ξεκινούν από 2,6 δισ. ευρώ και μπορεί να φθάσουν έως και 4,2 δισ., κατά τη διάρκεια της δικαστικής μάχης που ξεκινάει αύριο και μεθαύριο στα ανώτατα δικαστήρια της χώρας. Πρόκειται για τις δίκες σε Ελεγκτικό Συνέδριο και Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), στα οποία έχουν προσφύγει εκπρόσωποι συνταξιούχων Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα αντίστοιχα, διεκδικώντας αναδρομικά από την κατάργηση δώρων – επιδομάτων και τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων.
Η πρώτη πιλοτική δίκη
Να σημειωθεί ότι το περασμένο καλοκαίρι και ύστερα από την πρώτη πιλοτική δίκη στο ΣτΕ, η κυβέρνηση προχώρησε στην επιστροφή αναδρομικών ύψους 1,4 δισ. ευρώ, για το επίμαχο διάστημα Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016, που αφορούσε όμως μόνο τις περικοπές στις κύριες συντάξεις. Μάλιστα, ο σχετικός νόμος όριζε ότι όσοι λάβουν τα ποσά δεν έχουν άλλες διεκδικήσεις, με εξαίρεση αυτούς που ήδη είχαν προσφύγει στα δικαστήρια και είχαν εκκρεμείς δίκες. Οι λεπτομέρειες καθορίστηκαν με εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας.
Κατά της εγκυκλίου αυτής προσφεύγουν στο ΣτΕ συνδικαλιστικές οργανώσεις συνταξιούχων καθώς και φυσικά πρόσωπα, ζητώντας, από την πολιτεία και τον e-ΕΦΚΑ ειδικότερα, να σεβαστούν τη νομιμότητα, να εφαρμόσουν τις δικαστικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ στο σύνολό τους και να επιστρέψουν τις περικοπές για επικούρηση και δώρα στους δικαιούχους. Αντίστοιχη είναι η προσφυγή πολιτικών συνταξιούχων στο Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς ζητούν να κριθεί ως αντισυνταγματική η διάταξη που δίνει τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων και «αποσβένει» τις αξιώσεις για αναδρομικά δώρων και επικουρικών, κυρίως για όλους όσοι άσκησαν αγωγές μετά τη δημοσίευση του σχετικού νόμου το καλοκαίρι του 2020. Ειδικά για το Δημόσιο, ζητείται να διευκρινιστεί αν ισχύει η 2ετής ή η 5ετής παραγραφή των αξιώσεων, κυρίως για αυτές του χρονικού διαστήματος 01-01-2015 έως 31-12-2017.
Στα υπομνήματα που αναμένεται να καταθέσουν οι εκπρόσωποι του Δημοσίου στα δύο δικαστήρια, οι τόνοι είναι πραγματικά δραματικοί, με βασικό επιχείρημα την πανδημία και τις συνέπειές της, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά στην παγκόσμια οικονομία. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στο υπόμνημα του υπουργείου Εργασίας προς το ΣτΕ, αφού χαρακτηρίζεται η παγκόσμια ύφεση σε ετήσια βάση ως η χειρότερη από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αναφέρεται το «εξαιρετικά αντίξοο και αβέβαιο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον» και, τέλος, γίνεται επίκληση των περιορισμένων δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας να καταβάλει στα 2,5 εκατ. συνταξιούχων τα αναδρομικά ποσά για τα δώρα και τα επιδόματα, που κόπηκαν από τις κύριες και επικουρικές συντάξεις κατά το παρελθόν. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, λόγω της κρίσης του κορωνοϊού, η απασχόληση θα μειωθεί 5,1% επιφέροντας μείωση αμοιβών 8,1%, ενώ ήδη η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει 62 κατηγορίες μέτρων συνολικής αξίας 31,437 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 23,891 δισ. ευρώ αφορούν το 2020 και 7,546 δισ. ευρώ αναμένεται να επηρεάσουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2021.
Το έλλειμμα
Παράλληλα, γίνεται αναφορά στο έλλειμμα του επικουρικού κλάδου του e-ΕΦΚΑ (πρώην ΕΤΕΑΕΠ) αλλά και συνολικότερα στη δημοσιονομική «τρύπα» που αναμένεται να δημιουργηθεί στον φορέα. Συγκεκριμένα, τονίζεται ότι η απόφαση θα έχει τεράστιες οικονομικές συνέπειες για τη βιωσιμότητα του συστήματος, με συνεπακόλουθες επιπτώσεις στις συντάξεις των νυν συνταξιούχων και ασφαλισμένων. Επίσης, γίνεται αναφορά στην πρόσφατη αύξηση των επικουρικών συντάξεων στο ύψος που είχαν στις 31 Δεκεμβρίου του 2014, η οποία επίσης οδήγησε σε έλλειμμα έως το 2024. Ηδη, για το 2020 το πρώην ΕΤΕΑΕΠ για τον τομέα της επικούρησης προχώρησε στη ρευστοποίηση περιουσίας ύψους 375 εκατ. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός για το 2021 παρουσιάζει έλλειμμα που εκτιμάται σε 275 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το Δημόσιο, τα διεκδικούμενα αναδρομικά ξεκινούν από 2,6 δισ. ευρώ εφόσον καταβληθούν μόνο για το 11μηνο Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016 (723 εκατ. για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. ευρώ για τα δώρα Δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), ενώ αν προστεθούν και οι περαιτέρω διεκδικήσεις των δημοσίων υπαλλήλων για την περίοδο πριν από τον Ιούνιο του 2015 αγγίζουν τα 4,2 δισ. ευρώ (επιπλέον 1,6 δισ. ευρώ).