Ανάσα για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, αλλά και για χιλιάδες άλλους φορολογουμένους, προσφέρει η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης (του άρθρου 43Α του κώδικα φορολογίας εισοδήματος) για ένα έτος. Η απαλλαγή δόθηκε με τον πρόσφατο νόμο 4738/2020, για τον οποίο εκδόθηκε η εγκύκλιος Ε. 2204/2020 με τις ακόλουθες διευκρινίσεις:
Για το φορολογικό έτος 2020 απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης (ΕΑΑ) όλα τα εισοδήματα που προβλέπονται στο σχετικό άρθρο 43Α, με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
Ειδικότερα, απαλλάσσονται από την ΕΕΑ τα εισοδήματα από «επιχειρηματική δραστηριότητα», από «κεφάλαιο» (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα και ακίνητη περιουσία) καθώς και από «υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου», για τα οποία ο φορολογούμενος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης στο φορολογικό έτος 2020. Διευκρινίσεις για τον χρόνο απόκτησης των διαφόρων κατηγοριών εισοδημάτων έχουν δοθεί με την ΠΟΛ 1223/2015.
Στο πλαίσιο αυτό, η διανομή μερίσματος από εταιρεία εντός του έτους 2020 θα συνεπάγεται μικρότερη φορολογική επιβάρυνση για τον μέτοχο που θα λάβει το μέρισμα, ο οποίος θα φορολογηθεί μόνο με 5%. Τονίζεται ότι η λήψη της απόφασης για τη διανομή του μερίσματος πρέπει να ληφθεί από τα αρμόδια εταιρικά όργανα εντός του έτους 2020 και να αφορά τα κέρδη εις νέον της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων και τυχόν κερδών του έτους 2019. Αντίθετα, τα κέρδη του τρέχοντος έτους 2020 θα μπορούν να διανεμηθούν εντός του έτος 2021, με την έγκριση των οικονομικών καταστάσεων από τη γενική συνέλευση και συνεπώς δεν θα απαλλαγούν από ειδική εισφορά αλληλεγγύης, εκτός εάν παραταθεί η απαλλαγή με νέα νομοθετική ρύθμιση.
Ωστόσο, προσοχή θα πρέπει να δοθεί στο εξής: αν το εισόδημα του φορολογικού έτους 2020 προσδιορίζεται με βάση τον εναλλακτικό τρόπο υπολογισμού (ήτοι βάσει των τεκμηρίων), η απαλλαγή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης παρέχεται εφόσον για τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη δεν έτυχε εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού βάσει των τεκμηρίων. Συνεπώς, αν στο φορολογικό έτος 2020 προκύψει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, προκειμένου να μην επιβληθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, πρέπει για τα έτη 2018 και 2019 είτε να μην υπάρχει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων είτε αυτή να έχει καλυφθεί έστω και με εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση.
Αναφορικά με το φορολογικό έτος 2021, η απαλλαγή από την ΕΕΑ θα έχει εφαρμογή αποκλειστικά και μόνο στον ιδιωτικό τομέα για τα εισοδήματα που αποκτώνται από μισθωτή εργασία, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 12 ΚΦΕ. Στα εισοδήματα αυτά περιλαμβάνονται και οι αμοιβές μελών Δ.Σ., καθώς και στο εισόδημα της περ. στ΄ της παρ. 2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ (παροχή υπηρεσιών σε ένα εργοδότη κ.λπ.).
Για τα εισοδήματα αυτά, από τον Ιανουάριο του 2021 δεν θα πρέπει να διενεργείται από τους εργοδότες παρακράτηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Ωστόσο, αν στο φορολογικό έτος 2021 προκύψει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, προκειμένου να μην επιβληθεί η ΕΕΑ, πρέπει τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη (2019 και 2020) είτε να μην υπάρχει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων είτε αυτή να έχει καλυφθεί έστω και με εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση.
Αντιθέτως, παρακράτηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης διενεργείται στις κάθε είδους συντάξεις από όποιον φορέα και αν καταβάλλονται.
Διευκρινίζεται, περαιτέρω, ότι το ασφάλισμα που καταβάλλεται στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων (περ. ζ΄ παρ. 3 άρθρου 12 ΚΦΕ), είτε καταβάλλεται εφάπαξ είτε με τη μορφή περιοδικής παροχής, αποτελεί εισόδημα από σύνταξη και όχι από μισθωτή εργασία και ως εκ τούτου δεν απαλλάσσεται της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης ούτε για το φορολογικό έτος 2020 ούτε για το φορολογικό έτος 2021.
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του φορολογικού τμήματος της AS network (www.asnetwork.gr).