Τη θωράκιση των στρατηγικών της συμφερόντων έναντι της επέλασης της Κίνας αλλά και τη χειραφέτηση της εξωτερικής της πολιτικής από την Ουάσιγκτον και προπαντός από μονομερείς επιλογές του είδους που επέβαλε ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ επιχειρεί τώρα η Ε.Ε.
Με δέσμη προτάσεων που αναμένεται να υιοθετήσει σήμερα η Κομισιόν, η Ε.Ε. επιχειρεί αφενός να θέσει φραγμούς τόσο στις επεκτατικές διαθέσεις των κινεζικών επιχειρήσεων όσο και στην πρόθεση της Ουάσιγκτον να φέρνει την Ευρώπη προ τετελεσμένων και να τη δεσμεύει, έτσι, στις δικές της πολιτικές.
Εγγραφο
Σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο εργασίας που διέρρευσε στο Bloomberg, η Ε.Ε. επιχειρεί, μεταξύ άλλων, και να προωθήσει τον διεθνή ρόλο του ευρώ και να περιορίσει αντιστοίχως την κυριαρχία του δολαρίου αλλά και να θωρακιστεί έναντι μελλοντικών οικονομικών πληγμάτων.
Προπαντός, όμως, η Κομισιόν προβλέπει διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της προκειμένου να ελέγχει διεξοδικά οποιαδήποτε εξαγορά ευρωπαϊκής επιχείρησης προτείνει επιχείρηση τρίτης χώρας και φυσικά να μπορεί να εμποδίζει όποια εξαγορά εκτιμά ότι αντιβαίνει σε στρατηγικά συμφέροντά της.
Προφανής στόχος αυτού του σκέλους των προτάσεων είναι η Κίνα και οι κινεζικές επιχειρήσεις που έχουν επιδείξει ακόρεστη βουλιμία για την τεχνολογία και την τεχνογνωσία ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Η πρωτοβουλία έρχεται, πάντως, σχετικά καθυστερημένα, καθώς εδώ και μία δεκαετία οι κινεζικές επιχειρήσεις κυριολεκτικά επελαύνουν σε στρατηγικής σημασίας βιομηχανίες της Ευρώπης και των ΗΠΑ με την οικονομική στήριξη και τις ευλογίες του Πεκίνου.
Η χρονική στιγμή και η συγκυρία της πρωτοβουλίας σχετίζονται, όμως, με την πανδημία και τον οικονομικό της αντίκτυπο, καθώς η μεγάλη αστάθεια των αγορών έχει οδηγήσει σε μείωση της χρηματιστηριακής αξίας πολλών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων συχνά στρατηγικής σημασίας και υψηλής τεχνολογίας. Το αποτέλεσμα είναι να τις καθιστά, έτσι, ευάλωτους στόχους ξένων εξαγορών.
Για αυτό και από το πρώτο κύμα της πανδημίας, η Κομισιόν ανέστειλε, μεταξύ άλλων, την απαγόρευση κατά των κρατικών ενισχύσεων και όχι μόνον επέτρεψε αλλά ενθάρρυνε κιόλας τις πολιτικές ηγεσίες των ευρωπαϊκών χωρών να πάρουν μερίδια σε επιχειρήσεις ή να τις κρατικοποιήσουν μερικώς προκειμένου να τις προστατεύσουν από τις βλέψεις κινεζικών βιομηχανιών που εποφθαλμιούν την τεχνογνωσία τους.
Εχοντας, άλλωστε, βρεθεί ήδη εγκλωβισμένη ανάμεσα σε δύο πυρά σε όλη τη διάρκεια του σινοαμερικανικού εμπορικού πολέμου, η Ε.Ε. επιχειρεί τώρα να λάβει αποστάσεις από πολιτικές της Ουάσιγκτον και να τηρήσει ανεξάρτητη πολιτική. Ζητούμενο είναι κατά κύριο λόγο να μη δεσμεύεται από κυρώσεις και μέτρα που έχει μονομερώς επιβάλει η Ουάσιγκτον σε κινεζικές βιομηχανίες ή και σε άλλες χώρες όπως το Ιράν, εξαναγκάζοντας την Ευρώπη να συμμορφωθεί με τις πολιτικές της και να επωμισθεί το σχετικό κόστος.
Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει το σχετικό έγγραφο εργασίας, «η εφαρμογή μονομερών κυρώσεων μιας τρίτης χώρας σε άλλες χώρες έχει προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στην Ε.Ε. και έχει υπονομεύσει την ικανότητα των χωρών-μελών της να προωθήσουν τους στόχους της δικής τους εξωτερικής πολιτικής, να τιμήσουν διεθνείς συμφωνίες και να διαχειριστούν διμερείς σχέσεις με τις χώρες στις οποίες έχουν επιβληθεί οι κυρώσεις». Διευκρινίζει, μάλιστα, πως «πάντα οι μονομερείς δράσεις τρίτων χωρών πλήττουν θεμιτές και νόμιμες δραστηριότητες εμπορικής ή επενδυτικής φύσης ανάμεσα σε ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και άλλες χώρες».
Είναι περισσότερο από σαφής η αναφορά στις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ που έχει επιβάλει κυρώσεις όχι μόνον στην Κίνα αλλά και σε επιχειρηματίες και επιχειρήσεις της Ρωσίας, της Βόρειας Κορέας και της Βενεζουέλας, πλήττοντας τα συμφέροντα επιχειρήσεων και υπηρεσιών πληρωμών σε όλον τον πλανήτη.
Πιέσεις
Η Ουάσιγκτον έχει, άλλωστε, ασκήσει πιέσεις στην Ε.Ε. προκειμένου να εγκαταλείψει τα εναλλακτικά συστήματα πληρωμών που της δίνουν τη δυνατότητα να συνεχίσει τις εμπορικές της συναλλαγές με το Ιράν, παρακάμπτοντας το αμερικανικό εμπάργκο κατά της Τεχεράνης. Εχει, άλλωστε, επιβάλει κυρώσεις και απειλήσει με περαιτέρω ποινές όσες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις συνεργάστηκαν ή συνεργάζονται τώρα για την ολοκλήρωση του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 που πρόκειται να μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο απευθείας από τη Ρωσία στη Γερμανία.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την Κίνα, η ένταση έχει κλιμακωθεί τελευταία, καθώς το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης διέγραψε τρεις κινεζικούς κολοσσούς, υπακούοντας σε σχετική απόφαση του απερχόμενου προέδρου, ενώ παράλληλα ο Ντόναλντ Τραμπ προσέθεσε τη βιομηχανία παραγωγής έξυπνων κινητών Xiaomi στη «μαύρη» λίστα των κινεζικών εταιρειών που θεωρεί ύποπτες για δεσμούς με τις κινεζικές ένοπλες δυνάμεις και απαγόρευσε σε Αμερικανούς επενδυτές να τοποθετούν τα κεφάλαιά τους σε αυτές.