Το ενδιαφέρον των επενδυτών για τις τεχνολογίες, οι οποίες αφορούν την «πράσινη» ενέργεια, ολοένα και μεγαλώνει. Καθόλου τυχαία, τα επενδυτικά καινοτομικά κεφάλαια του Μπιλ Γκέιτς, Breakthrough Energy Ventures (BEV), έχουν συγκεντρώσει περί το 1 δισ. δολάρια για τον επόμενο δεύτερο γύρο επενδύσεων προς 40-50 εταιρείες. Στον πρώτο γύρο στήριξαν με πόρους 45 νεοφυείς επιχειρήσεις, ενώ μεταξύ των μεγιστάνων, που συμμετείχαν ως επενδυτές, ήταν οι Τζεφ Μπέζος (Amazon), Τζακ Μα (Alibaba), Ρίτσαρντ Μπράνσον (Virgin) κ.ά.
Τα κεφάλαια BEV τα δημιούργησε ο κ. Γκέιτς το 2016, ώστε να χρηματοδοτεί νεοσύστατες επιχειρήσεις και έκτοτε συνεχίζει ακάθεκτος. Η δυναμική της αγοράς, οι αλλαγές στο τοπίο του πετρελαίου και οι γενικευμένες πιέσεις από κράτη, εταιρείες και επενδυτικούς οίκους για καθαρότερη ενέργεια, ώστε να εκμηδενιστούν σταδιακά οι εκπομπές ρύπων, συμβάλλουν σε αυτά τα εγχειρήματα. Οπως αναφέρει το Bloomberg, το εντονότατο ενδιαφέρον καθίσταται εμφανές στο ότι τα επενδυτικά κεφάλαια προς νεοπαγείς επιχειρήσεις με τεχνολογία μείωσης των ρύπων έχουν αυξηθεί 40 φορές τα τελευταία έξι χρόνια. Σύμφωνα με έκθεση της εταιρείας συμβούλων επιχειρήσεων της PricewaterhouseCoopers, οι πόροι από 400 εκατ. δολάρια το 2013 έφθασαν στα 16 δισ. δολάρια το 2019.
Εντελώς διαφορετική ήταν η εικόνα κατά τον πρώτο γύρο χρηματοδότησης των νεοφυών εταιρειών, που ασχολούνταν με «πράσινη» ενέργεια την περίοδο 2006-2011. Τότε είχαν χαθεί τα μισά από τα κεφάλαια των 25 δισ. δολαρίων που είχαν επενδυθεί, ενώ η διεθνής οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/2009 επιδείνωσε τη ζημία. Πάντως, εμπειρογνώμονες, που γνωρίζουν το πεδίο, αναφέρουν πως υπήρχαν μεγαλύτερα προβλήματα σχετικά με την όλη προσέγγιση. Πρώτον, τα επενδυτικά καινοτομικά κεφάλαια βιαζόντουσαν πάρα πολύ. Περίμεναν να επαναληφθεί η επιτυχία που γνώρισαν με τις τοποθετήσεις τους στις νεοσύστατες επιχειρήσεις του Διαδικτύου και να έχουν αποδόσεις σε ορίζοντα μικρότερο της πενταετίας από την τεχνολογία καθαρής ενέργειας. Δεύτερον, τα είδη των τεχνολογιών, στις οποίες επένδυσαν, περιορίζονταν κυρίως στην ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια, τα βιοκαύσιμα και τα ηλεκτρικά οχήματα – όλα, δηλαδή, εξαρτιόνταν σε μεγάλο βαθμό από την προώθηση συναφών κυβερνητικών κανόνων.
Στην περίπτωση των κεφαλαίων του Μπιλ Γκέιτς (BEV), τα μαθήματα αυτά δεν πήγαν χαμένα. Ξεκίνησε ως ένα επενδυτικό ταμείο με ορίζοντα 20 ετών, αντί για 5 χρόνια, εκτεινόμενο σε εύρος τεχνολογιών από τη γεωργία και τις κατασκευές έως την ενέργεια και τις μεταφορές. Ναι μεν, ο Μπιλ Γκέιτς ενδιαφέρεται για κέρδη, αλλά όρισε και συγκεκριμένες προδιαγραφές, όπως οι εξής: οι εταιρείες χρειάζεται να καταδείξουν πως σταδιακά θα μειώσουν τις ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά τουλάχιστον 500 εκατ. μετρικούς τόνους – περίπου το 1% των παγκόσμιων εκπομπών.
Στις νεοφυείς εταιρείες λογισμικού υπάρχει η ευελιξία, εάν ένα επιχειρηματικό σχέδιο δεν ευοδώνεται, να δοκιμαστεί μία άλλη ιδέα – στην ενέργεια δεν λειτουργεί. Για αυτό το ταμείο BEV βασίζεται σε μια ποικιλόμορφη ομάδα που αποτελείται από ακαδημαϊκούς, επιχειρηματίες, πρώην κρατικούς αξιωματούχους και τραπεζίτες, καθώς και επενδυτές να κάνουν αξιολογήσεις.
Ο πρώτος γύρος επενδύσεων περιελάμβανε τεχνολογίες για αποθήκευση ενέργειας, εξόρυξη λιθίου, ηλεκτρικές αερομεταφορές, συνθετικό φοινικέλαιο, ακόμη και πυρηνική σύντηξη. Καθώς το χαρτοφυλάκιο του ταμείου ωριμάζει, θα αρχίσει επίσης να εστιάζει στον καλύτερο τρόπο για να φέρει τις καινοτομίες στους καταναλωτές. «Πολλές από τις εταιρείες μας επικεντρώνονται σε τομείς όπου η πολιτική και το κανονιστικό πλαίσιο επηρεάζουν σημαντικά τη διαμόρφωση των αγορών», δήλωσε, τέλος, ο εκτελεστικός διευθυντής του BEV, Ρόντι Γκίντερο.