Στην καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης επικεντρώνουν τώρα το ενδιαφέρον τους και οι θεσμοί, στο πλαίσιο της 9ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο σε επίπεδο επικεφαλής κλιμακίων.
Αυτό, τουλάχιστον, προέκυψε από τις διαπραγματεύσεις σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, που πραγματοποιήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, με πηγές από τους συμμετέχοντες να υποστηρίζουν ότι το κλίμα σε αυτό το επίπεδο ήταν θετικό, καθώς οι ελληνικές προτάσεις θεωρούνται επεξεργασμένες, επιτρέποντας ελπίδες για ικανοποιητική απορρόφηση.
Θεσμοί και κυβέρνηση, πάντως, βρίσκονται σε προφανή αμηχανία στη συζήτηση για τη δημοσιονομική πορεία της χώρας, καθώς ο κορωνοϊός αχρηστεύει προβλέψεις από τη μια στιγμή στην άλλη. Θα συζητηθούν, βεβαίως, τα μέτρα στήριξης που πήρε η κυβέρνηση, τα οποία θεωρούνται κι αυτά, γενικώς, ικανοποιητικά, σύμφωνα με τις πηγές, αλλά υπάρχει ανησυχία για το τι θα γίνει στο μέλλον, αν η πανδημία διαρκέσει μετά τον Απρίλιο. Μέχρι τον Απρίλιο, η κυβέρνηση υπολογίζει ότι θα μπορέσει να καλύψει το κόστος των μέτρων στήριξης με τα 7,5 δισ. ευρώ που προβλέπει ο προϋπολογισμός, αλλά και με τη βοήθεια των 1,6 δισ. ευρώ του React EU, καθώς και με μια συνδρομή από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Από εκεί και πέρα, όμως, αν γίνει τρίτο lockdown με παράταση των περιορισμών πέραν του Απριλίου, ο προϋπολογισμός δεν βγαίνει.
Με τα δεδομένα αυτά, είναι ερώτημα πώς θα μπορέσει η κυβέρνηση να συντάξει μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, κάτι που θα χρειαστεί να κάνει μάλλον τον Απρίλιο, καθώς λήγει η ισχύς του υφισταμένου. Πέρα από την αβεβαιότητα για το 2021, υπάρχει το ερώτημα αν και πότε θα επανέλθουν οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και οι ελληνικές δεσμεύσεις της μεταμνημονιακής εποπτείας. Τα σενάρια μιλούν για επιστροφή σε πλεονάσματα μεν, αλλά μικρότερα, της τάξεως του 1,5% του ΑΕΠ, από το 2022, αλλά κι εδώ υπάρχει αβεβαιότητα.
Οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 1-1,5% του ΑΕΠ ισοδυναμούν με δημοσιονομική χαλάρωση για τα δεδομένα της Ελλάδας και θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη της χώρας, που είναι κλειδί και για την αποκλιμάκωση του χρέους της.
Τη διαπίστωση αυτή είναι προφανές ότι συμμερίζονται και οι θεσμοί, εξ ου και αποδίδουν μεγάλη σημασία στην αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Προς το παρόν, πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες από τις διαπραγματεύσεις των τεχνικών κλιμακίων, δεν γίνεται καμία συζήτηση για μονιμοποίηση των προσωρινών μέτρων που πήρε η κυβέρνηση στον φετινό προϋπολογισμό (εισφορά αλληλεγγύης, ασφαλιστικές εισφορές), για την τόνωση της ανάπτυξης, αν δεν προσδιοριστούν οι στόχοι του προϋπολογισμού των επόμενων ετών.
Αγκάθι στις διαπραγματεύσεις της αξιολόγησης παραμένει η δυσκολία αποκλιμάκωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και κυρίως των συντάξεων. Στόχος διατηρείται ο μηδενισμός τους στο τέλος του χρόνου.
Η κουλτούρα πληρωμών είναι πάντα ένα θέμα για τους θεσμούς, που δεν βλέπουν με καλό μάτι ενδεχόμενο νέας ρύθμισης οφειλών σε πολλαπλές δόσεις, ενώ διαφωνούν και με τη μη πραγματοποίηση πλειστηριασμών για δάνεια που είχαν κοκκινίσει προ κορωνοϊού. Δεν είναι αντίθετοι, ωστόσο, στην αναβολή, ώς τον Ιούνιο, της εφαρμογής του νέου Πτωχευτικού, με την έννοια της έκδοσης της δευτερογενούς νομοθεσίας και της λειτουργίας της σχετικής πλατφόρμας.